Μάνος Δομαζάκης: «Η συνταγή δεν είναι μυστική»

Ο Κρητικός επιχειρηματίας που συνόδευσε τον πρωθυπουργό στην Κίνα, μιλά στην «Παραγωγή» για το δίπτυχο «παράδοση-καινοτομία» που απογείωσε την Creta Farms, δείχνει το δρόμο της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων και προβάλλει τη διαμόρφωση μιας ενιαίας στρατηγικής σε κεντρικό επίπεδο, ως μονόδρομο για την ανταγωνιστικότητα των αγροτικών μας προϊόντων.

Της ΦΑΝΗΣ ΝΙΚΗΦΟΡΑΚΗ

Βάσισαν τη συνταγή των αλλαντικών τους στο ελαιόλαδο –τον πυρήνα της κρητικής διατροφικής παράδοσης– και βρήκαν τη «συνταγή» της επιτυχίας, μέσα από τη διαφοροποίηση και την καινοτομία. Τα αδέλφια Δομαζάκη «είδαν» στην κτηνοτροφική παράδοση του τόπου τους, μια ευκαιρία που κανείς δεν είχε φανταστεί: Τη δυνατότητα, να δημιουργήσει αλλαντικά διαφορετικά από εκείνα που παράγουν στη Βόρεια Ευρώπη. Σήμερα, τα προϊόντα της εταιρείας τους, με διαβατήριο την ποιότητα και την καινοτομία στην παρασκευή τους, ταξιδεύουν σε 16 χώρες και φτάνουν σε περίπου 500 εκατ. καταναλωτές.

Ποιος είναι ο δρόμος για να γίνει ανταγωνιστική η ελληνική επιχείρηση, δεδομένου ότι, στον τομέα της μαζικής παραγωγής, δύσκολα μπορεί να ανταγωνιστεί τις μεγάλες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις;

Στην Creta Farms θεωρούμε ότι το δίπτυχο Καινοτομία-Παράδοση αποτελεί την ειδοποιό διαφορά για τη δημιουργία και την ανάπτυξη μιας ανταγωνιστικής επιχείρησης. Η διαφοροποίηση που επέρχεται μέσα από το συνδυασμό αυτών των δύο, είναι και ο δρόμος της επιτυχίας για την Ελληνική επιχείρηση, ώστε να έχει μια αξιοπρεπή παρουσία ως προς τις αντίστοιχες της Ευρώπης. Με άλλα λόγια, η ελληνική επιχείρηση θα πρέπει να καταφέρει να παράξει καινοτόμα ποιοτικά προϊόντα ή να εμπλουτίσει και να προωθήσει τα παραδοσιακά προϊόντα της χώρας της.

Στην έως τώρα διαδρομή σας, η Πολιτεία σας στήριξε;

Ναι, είναι γεγονός ότι η πολιτεία έχει στηρίξει σε αρκετά σημεία ως τώρα τις προσπάθειές μας, κυρίως στον τομέα της εξαγωγής των προϊόντων μας σε αγορές του εξωτερικού. Ωστόσο, αναγνωρίζουμε ότι παρότι γίνονται κινήσεις αναδιάρθρωσης σε εθνικό επίπεδο, εν μέσω της τόσο έντονης περιόδου της ελληνικής οικονομίας, ως χώρα συνεχίζουμε να έχουμε έλλειψη μακρόπνοου στρατηγικού σχεδιασμού σε ό,τι αφορά στην παραγωγή αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων. Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να αναπτυχθεί η πολιτεία και να δημιουργήσει τις βάσεις που θα επιτρέψουν σε όλες τις ελληνικές επιχειρήσεις να γίνουν πιο εξωστρεφείς και να δοκιμάσουν την ανάπτυξή τους σε χώρους του εξωτερικού.

Η παρουσία της Ελλάδας στην Ε.Ε. σας βοήθησε ή σας δυσκόλεψε;

Η παρουσία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αρχικά μας δυσκόλεψε και ο λόγος δεν ήταν άλλος από τα νομισματικά εξισωτικά ποσά (Monetary Compensatory Amounts), που ουσιαστικά ο ρόλος τους είναι να «επιδοτούν» τις εισαγωγές μιας χώρας. Όμως ο χρόνος έδειξε ότι οι μεγάλες εταιρίες που είχαν οργάνωση και υποδομές εξαρχής, ακόμα και πριν την είσοδο της Ελλάδας στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά, μπόρεσαν να είναι ανταγωνιστικές και άρα παρέμειναν και ανταγωνιστικές στις νέες αγορές.

Πού πιστεύετε ότι βρίσκεται το μέλλον των εξαγωγών, τόσο σε επίπεδο επιχειρηματικής οργάνωσης όσο και σε γεωγραφικό επίπεδο;

Η Creta Farms, λόγω της επιχειρηματικής της οργάνωσης, κατόρθωσε να δημιουργήσει τις ικανές συνθήκες που θα τις επέτρεπαν να δραστηριοποιηθεί στις αγορές του εξωτερικού, προσαρμόζοντας την καινοτομία της στα τοπικά προϊόντα κάθε χώρας. Με άλλα λόγια, η Creta Farms συνεργάζεται με τοπικούς παραγωγούς, διαμορφώνοντας τα γνώριμα γευστικά τοπικά προϊόντα μέσω της αξιοποίησης της μοναδικής της καινοτομίας. Για παράδειγμα, στην Ισπανία δημιουργούμε pate με ελαιόλαδο, στην Αμερική hot dog με ελαιόλαδο κ.λπ.

Ως εκ τούτου, γίνεται σαφές ότι σήμερα, με τις παρούσες συνθήκες, δεν υπάρχουν περιθώρια για ημίμετρα. Είναι αναγκαίο για μια εταιρεία να διαθέτει διαφοροποιημένο και ποιοτικό προϊόν, παράλληλα με την απαιτούμενη επιχειρηματική οργάνωση, ανεξάρτητα του γεωγραφικού προσανατολισμού που θα διαλέξει να έχει.

Και με αφορμή την παρουσία της εταιρείας στην Κίνα, υπάρχει κάτι εκεί;

Η Κίνα είναι τεράστια χώρα και παράλληλα αγορά με μεγάλη κατανάλωση κρέατος και αυξητική κατανάλωση αλλαντικών. Πιστεύω ότι με τις κατάλληλες προσπάθειες που θα πρέπει να γίνουν από την πλευρά μας ως χώρα, οι οποίες θα πρέπει να συμβάλλουν στην παράκαμψη των όποιων γραφειοκρατικών εμποδίων, είναι δυνατόν να υπάρξει προοπτική γενικότερα για τα ελληνικά και πιο συγκεκριμένα για τα κρητικά προϊόντα.

Ποια πρέπει να είναι η κατεύθυνση της Κρήτης ως προς την κτηνοτροφική παραγωγή;

Η Κρήτη αποτελεί κατεξοχήν μια περιοχή με κτηνοτροφικό ενδιαφέρον. Για εμάς, που είμαστε και Κρητικοί, είναι σημαντικό η Κρήτη να διατηρήσει τον προσανατολισμό της στην παραγωγή προϊόντων, τα οποία παραδοσιακά αποτελούσαν τον κτηνοτροφικό ιστό του νησιού. Πιο συγκεκριμένα, θεωρούμε ότι η Κρήτη πρέπει να συνεχίσει την παραγωγή προϊόντων που αφορούν στη χοιροτροφία, στην αιγοπροβατοκτηνοτροφία και στην οικόσιτη κτηνοτροφία.

Πώς μπορεί η Ελλάδα να γίνει ανταγωνιστική στον τομέα των αλλαντικών απέναντι στον Ευρωπαϊκό Βορρά που διαθέτει και την παράδοση και τη δυνατότητα, αλλά και την τεχνολογία της εκτροφής και επεξεργασίας κρέατος;

Παρότι ο Ευρωπαϊκός Βορράς είναι πολύ δυνατός στον τομέα των αλλαντικών, καθώς διαθέτει δύο πολύ σημαντικά στοιχεία, την παράδοση και τη δυνατότητα εκτροφής και επεξεργασίας κρέατος μέσω της χρήσης τεχνολογίας, εμείς στην Creta Farms θεωρούμε ότι η Ελλάδα μπορεί να είναι ανταγωνιστική και μάλιστα ικανή να αποκτήσει αξιοπρεπή μερίδια. Ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί ικανή παρουσία στο εξωτερικό για μια επιχείρηση είναι μέσω της προσφοράς διαφοροποιημένων προϊόντων, που σημαίνει προσφορά καινοτομικών προϊόντων ή προώθηση παραδοσιακών προϊόντων.

Με δημόσια τοποθέτησή σας φάνηκε ότι σας εξόργισε το χάος που δημιουργήθηκε από το σκάνδαλο με το αλογίσιο κρέας.

Πιο σωστά μας προβλημάτισε το χάος! Το τμήμα εξυπηρέτησης πελατών της εταιρείας μας, την περίοδο που ξέσπασε το σκάνδαλο, δέχθηκε τηλέφωνα από χιλιάδες καταναλωτές, οι οποίοι όντας σε σύγχυση, αναζητούσαν συνεχή ενημέρωση για το θέμα. Ως εκ τούτου, αναζητούσαν την πληροφόρηση από όποια πηγή μπορούσε να τους την παρέχει.

Δεδομένου, όμως, ότι η Creta Farms επενδύει τόσα χρόνια στην ποιοτική υπεροχή των προϊόντων της, κατάφερε μέσα απ’ αυτήν την κατάσταση να το «εξαργυρώσει» αυτό;

Προφανώς και ο στόχος μας δεν ήταν να «εξαργυρώσουμε» την ποιοτική υπεροχή των προϊόντων μας, αλλά ήταν ανάγκη μας να δηλώσουμε ότι η ασφάλεια στη διατροφή αποτελεί δέσμευση ευθύνης για εμάς. Άλλωστε, ανέκαθεν ως εταιρεία λειτουργούμε με γνώμονα την επίτευξη μιας σχέσης εμπιστοσύνης με τον καταναλωτή, η οποία δομείται αργά αλλά σταθερά και όχι πρόσκαιρα ή ευκαιριακά, γεγονός που αποδείχτηκε και στην πορεία από τη «μη συμμετοχή» μας στο διατροφικό σκάνδαλο.

Πού πρέπει να εστιάσει σήμερα η ελληνική Πολιτεία, ώστε να ενθαρρύνει την εξωστρέφεια της ελληνικής επιχείρησης; Τι πρέπει να κάνει για τον Έλληνα επιχειρηματία;

Η ελληνική πολιτεία είναι σαφές ότι στην παρούσα δυσχερή οικονομική συγκυρία προσπαθεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων, τόσο στην εγχώρια αγορά όσο και στο εξωτερικό. Αν θέλετε την προσωπική μου άποψη, θα σας έλεγα πως είναι απαραίτητο να διαμορφωθεί Ενιαία Εθνική Στρατηγική με στόχους ανά τομέα, ανά προϊόν και ανά γεωγραφική περιοχή. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να εξασφαλίσουμε ως χώρα την επιτυχή ανάπτυξη, και όχι με ευκαιριακή αντιμετώπιση.

Με σταθερά βήματα

Η Creta Farms ήταν από τις πρώτες καθετοποιημένες μονάδες παραγωγής κρέατος. Ξεκίνησε μέσα σε ένα σκληρά ανταγωνιστικό περιβάλλον, με το βλέμμα στραμμένο –σχεδόν αποκλειστικά– στην τοπική αγορά και μέσα στα χρόνια καθιερώθηκε σε εθνικό και έγινε υπολογίσιμη σε διεθνές επίπεδο, και μάλιστα σε ένα τομέα όπου η Ελλάδα δεν έχει καμία παράδοση. Τυποποιήθηκε γρήγορα και κατάφερε να διαφοροποιηθεί, πιστοποιώντας τα προϊόντα και τις πρώτες ύλες της. Αποκορύφωμα το 2001, όταν η εταιρεία κατάφερε να «πατεντάρει» τη σειρά «Εν Ελλάδι», αφαιρώντας τα ζωικά λίπη και εισάγοντας ελαιόλαδο στα αλλαντικά.