Ημερολόγιο καλλιεργητή

Γράφει η ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΥΤΡΟΥ-ΑΥΓΟΥΛΑ

Γεωπόνος

Μήνας σποράς όλων των χειμωνιάτικων σιτηρών και των χειμωνιάτικων ψυχανθών είναι o Νοέμβριος. Τα φυτά αυτά αξιοποιούν τα ξηρικά εδάφη. Απαιτείται στελεχοκοπή των υπολειμμάτων της βαμβακοκαλλιέργειας με καταστροφέα (οριζόντιο κύλινδρο) και στη συνέχεια όργωμα, μετά τη συγκομιδή του βαμβακιού για τη μείωση των πληθυσμών του πράσινου και του ρόδινου σκουληκιού.

Κατάλληλη εποχή, χωρίς να είναι η μόνη, για να αποφασίσουμε να εγκαταστήσουμε νέο ελαιώνα, είτε με ποικιλίες για παραγωγή λαδιού είτε με επιτραπέζιες ποικιλίες.

ΧΕΙΜΩΝΙΑΤΙΚΑ ΣΙΤΗΡΑ ΚΑΙ ΨΥΧΑΝΘΗ

Ο Νοέμβριος είναι ο μήνας σποράς των χειμωνιάτικων σιτηρών και των χειμωνιάτικων ψυχανθών στη χώρα μας.

Στα χειμωνιάτικα σιτηρά συγκαταλέγονται το σιτάρι (μαλακό και σκληρό), το κριθάρι (δίστοιχο και εξάστοιχο), η βρώμη και η σίκαλη (βρίζα), στα δε χειμωνιάτικα ψυχανθή τα όσπρια και τα ετήσια κτηνοτροφικά ψυχανθή. Ειδικότερα, στα όσπρια ανήκουν τα κουκιά, η φακή, το ρεβίθι (σε κάποιες περιοχές της χώρας σπέρνεται και την άνοιξη), το μπιζέλι, το λαθούρι (φάβα), η ρόβη και το λούπινο και στα κτηνοτροφικά ψυχανθή ο βίκος, τα κτηνοτροφικά κουκιά, το κτηνοτροφικό ρεβίθι, το κτηνοτροφικό μπιζέλι, το κτηνοτροφικό λαθούρι, η κτηνοτροφική ρόβη και το κτηνοτροφικό λούπινο.

Σημειώνεται ότι στα κτηνοτροφικά ψυχανθή που εγκαθίστανται στο χωράφι αυτή την εποχή ανήκει και η μηδική (φυτό πολυετές που εγκαθίσταται στο χωράφι και την άνοιξη) καθώς και τα τριφύλλια (ετήσια και πολυετή). Επισημαίνεται ότι τα πολυετή τριφύλλια μπορούν να εγκατασταθούν και την άνοιξη, ενώ υπενθυμίζεται ότι από τα όσπρια, τα φασόλια και οι γίγαντες σπέρνονται την άνοιξη.

Περίοδος κατάλληλη για την προετοιμασία της κλίνης του σπόρου για να είναι έτοιμη για τη σπορά και για το λόγο αυτό επιβάλλεται ένα όργωμα σε βάθος 15-20 εκατοστών και ένα ή δύο σβαρνίσματα για το σπάσιμο των μεγάλων βώλων του εδάφους. Επισημαίνεται ότι το σβάρνισμα πολλές φορές μπορεί να είναι σταυρωτό και η τελική κλίνη του σπόρου πρέπει να είναι ελαφρά βωλώδης και όχι λειοτριβημένη και αλευροποιημένη. Συνιστάται όπως οι αναγκαίες καλλιεργητικές παρεμβάσεις παραμονές της σποράς (όργωμα, σβαρνίσματα) να γίνονται όταν το έδαφος είναι στο ρώγο του, δηλαδή όταν είναι στο άριστο εκείνο επίπεδο υγρασίας, που ούτε κόβεται σε μεγάλες εδαφικές μάζες (όταν έχει περίσσεια υγρασίας) ούτε λειοτριβείται (όταν είναι υπερβολικά ξηρό).

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΛΑΙΩΝΑ

Για την εγκατάσταση νέου ελαιώνα, τα γυμνόρριζα δενδρύλλια –όπου κυκλοφορούν– μπορούν να φυτευθούν στην οριστική τους θέση από το Νοέμβριο έως τον Ιανουάριο, ακόμη και το Φεβρουάριο, αλλά και μέχρι το Μάρτιο στα βόρεια διαμερίσματα, ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή. Αντίθετα, τα δενδρύλλια μέσα σε πλαστικούς περιέκτες, μπορούν να μεταφυτεύονται στην οριστική τους θέση οποιαδήποτε εποχή.

Σημειώνεται ότι η εγκατάσταση του ελαιώνα γίνεται σε περιοχές όπου:

α. Ο παγετός αποτελεί σπάνιο φαινόμενο.

β. Το έδαφος δεν προσφέρεται για άλλες καλλιέργειες πιο αποδοτικές από την ελαιοκαλλιέργεια και

γ. Υπάρχουν προϋποθέσεις και εγγυήσεις σε ό,τι αφορά το έδαφος, τις κλιματικές συνθήκες και τη διαθεσιμότητα του νερού για άρδευση, ώστε η μελλοντική εκμετάλλευση του ελαιώνα να είναι επιτυχής.

Γίνεται γνωστό ότι σύμφωνα με τον παραδοσιακό τύπο, οι αποστάσεις φύτευσης μεταξύ των δέντρων μπορούν να είναι 7 x 7 μ. ή 6 x 8 μ. ή 10 x 10 μ., ανάλογα με την περιοχή, που σημαίνει 20 ή λιγότερα δέντρα ανά στρέμμα. Ο δυναμικός τύπος της πυκνής φύτευσης και της εντατικής εκμετάλλευσης έχει αποστάσεις φύτευσης 5 x 6 μ. ή 6 x 6 μ. (27-30 δέντρα ανά στρέμμα), ενώ τελευταία έχει δημιουργηθεί και ο τύπος της υπερπυκνής φύτευσης με 50 και 60 δέντρα ανά στρέμμα.

Επισημαίνεται ότι το χαμηλό σχήμα της κόμης που εξαρτάται κυρίως από την ποικιλία αλλά και από την πυκνότητα φύτευσης των δέντρων, προσφέρεται για τη συλλογή του καρπού με τα χέρια από εργάτες, που στέκονται στο έδαφος ή χρησιμοποιούν χαμηλές σκάλες.

Προσοχή πρέπει να δοθεί στους λάκκους φύτευσης, ώστε να έχουν αρκετό άνοιγμα και έτσι να επιτρέψουν το φυσικό και άνετο άπλωμα των ριζών την ώρα της φύτευσης. Η λίπανση με κοπριά και φωσφορο-καλιούχα λιπάσματα είναι εντελώς απαραίτητη να γίνει σε βάθος πριν φυτευτούν τα δενδρύλλια και οι μακριές και σπασμένες ρίζες των δενδρυλλίων πρέπει να κόβονται σύρριζα και να ποτίζονται αμέσως μετά την εγκατάστασή τους στην οριστική τους θέση. Συνιστάται, τέλος, ο κορμός των δενδρυλλίων να επαλείφεται με ασβεστόγαλα ή να περιτυλίσσεται με αδιάβροχο χαρτί ή εφημερίδα ή χαρτί τυπογραφείου.

ΒΑΜΒΑΚΙ

Εποχή που ολοκληρώνεται σιγά-σιγά η συγκομιδή του βαμβακιού σε όλη σχεδόν τη χώρα, γι’ αυτό και κρίνεται απαραίτητο οι βαμβακοπαραγωγοί να προβούν σε στελεχοκοπή, ψιλοτεμαχισμό και θρυμματισμό των υπολειμμάτων της καλλιέργειας (στελέχη, ασυγκόμιστα καρύδια κ.ά.) με στελεχοκόπτη ή καταστροφέα και στη συνέχεια να κάνουν ένα όργωμα με υνιοφόρο αλέτρι, σε βάθος 15-20 εκ. ή ακόμη και σε 25 εκατ. σε όλα τα χωράφια που καλλιεργήθηκαν με βαμβάκι, ανεξάρτητα από την καλλιέργεια που θα ακολουθήσει στο χωράφι.

Σημειώνεται ότι με τον οριζόντιο κύλινδρο (καταστροφέα) θανατώνονται περισσότερες προνύμφες ρόδινου σκουληκιού απ’ ότι με τον περιστροφικό τύπο στελεχοκόπτη (κοινός στελεχοκόπτης).

Επισημαίνεται ότι με την εφαρμογή των παραπάνω καλλιεργητικών φροντίδων επιτυγχάνεται η καταστροφή μεγάλου μέρους του πληθυσμού των προς διαχείμαση προνυμφών του πράσινου και του ρόδινου σκουληκιού, και μειώνεται -κατά συνέπεια- ο αριθμός των ψεκασμών με εντομοκτόνα, που θα ήταν αναγκαίοι κατά την επόμενη καλλιεργητική περίοδο.