Θέλουν φόρο πολυτελείας σε τσικουδιά και τσίπουρο

Της Φανής Νικηφοράκη

Η «στροφή» στα παραδοσιακά ελληνικά αποστάγματα, είτε για λόγους οικονομίας είτε ως συνειδητή επιλογή, αποτελεί μια τάση που διαρκώς ισχυροποιείται εν καιρώ κρίσης, προκαλώντας όσους δεν κερδίζουν και ενοχλώντας όσους χάνουν απ’ αυτήν.

Για τους καζανάρηδες του νησιού, η προωθούμενη αύξηση της φορολόγησης στα επίπεδα των ξενόφερτων ποτών και η συνακόλουθη απαγόρευση της απευθείας πώλησης χύμα τσικουδιάς, θα είναι καταστροφική για το προϊόν και δεν πρέπει, επ’ ουδενί να εφαρμοστεί: «Αν ενδώσει στις πιέσεις των επιτήδειων, η κυβέρνηση θα βάλει λουκέτο στα καζάνια της Κρήτης», τονίζει ο κ. Στάθης Φραγκιαδάκης, πρόεδρος του Συλλόγου Παραδοσιακών Αποσταγματοποιών Τσικουδιάς του Νομού Ηρακλείου, διαμηνύοντας την πρόθεσή των αποσταγματοποιών, να φτάσουν τη σύγκρουση στα άκρα.

Αμφισβητούν το μέτρο

«Το υπουργείο Οικονομικών θέλει διαρκώς χρήματα κι αυτά από κάπου πρέπει να έρθουν. Αν όμως εντάξουν τα παραδοσιακά αποστάγματα στο γενικό καθεστώς, η τιμή θα ανέβει στα ύψη και η κατανάλωση θα πέσει. Έτσι, το κράτος δεν θα βρει τα έσοδα που ψάχνει», δηλώνει ο κ. Γιώργος Σταματάκης, εκ μέρους των αποσταγματοποιών του Νομού Χανίων.

Εκπρόσωποι των αποσταγματοποιών συναντήθηκαν με τον υφυπουργό Οικονομικών, Γιώργο Μαυραγάνη, ο οποίος δεσμεύτηκε να επανεξετάσει την κατάσταση. Ήδη, όπως μας εξηγεί ο κ. Σταματάκης «έχει συσταθεί μια ειδική Επιτροπή εξειδικευμένων επιστημόνων, οι οποίοι μελετούν το θέμα, με στόχο να βρεθεί μια λύση εναρμονισμένη με την Κοινή Αγροτική Πολιτική που και να συμφέρει το κράτος, εξασφαλίζοντάς του τα προσδοκώμενα έσοδα αλλά και να προστατεύει τον παραγωγό, καθώς και να διασφαλίζει τη σταθερή και πιστοποιημένη ποιότητα του προϊόντος».

Η Ευρωπαϊκή Οδηγία

Ο ειδικός φόρος στα παραδοσιακά ποτά δεν είναι ελληνικής προέλευσης. Εμπνευστές της σχετικής Ευρωπαϊκής Οδηγίας φαίνεται να είναι οι Βρετανοί, που, όπως μας εξηγεί ο κ. Σταματάκης, «δεν έχουν αγροτική παραγωγή και βλέπουν τις πωλήσεις των βιομηχανοποιημένων ποτών που εξάγουν να πέφτουν διαρκώς», καθώς τα παραδοσιακά αποστάγματα κερδίζουν έδαφος σε όλες τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου που πλήττονται από την κρίση, συμπεριλαμβανομένης της μεσογειακής Γαλλίας.

Ούτε όμως και οι αντιδράσεις είναι ελληνικό φαινόμενο: «Στη Γαλλία οι παραγωγοί έχουν ξεσηκωθεί και κοντράρουν έντονα το μέτρο», συμπληρώνει ο ίδιος.

Πιέζουν οι ποτοποιοί

Στην Ελλάδα, τα τελευταία τρία χρόνια ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης Οινοπνευματωδών Ποτών -από τον οποίο τα παραδοσιακά αποστάγματα εξαιρούνται- έχει αυξηθεί κατά 125%. Οι ποτοποιοί, βλέπουν τις πωλήσεις των εισαγόμενων ποτών να κατρακυλούν και τα προϊόντα τους να χάνουν διαρκώς μερίδιο στην ελληνική αγορά. Σύμφωνα με μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), εξαιτίας των διαδοχικών φοροεπιδρομών, ο κλάδος παρουσιάζει μείωση περίπου 40%, σε σχέση με το 2009.

Για εκείνους, η επιβολή του φόρου σε όλα τα οινοπνευματώδη ανεξαιρέτως, είναι επιβεβλημένη, καθώς πρόκειται για προϊόντα υποκατάστατα μεταξύ τους. Επικαλούνται, μάλιστα, επίσημα στοιχεία που υπολογίζουν στα 300 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, την απώλεια του κράτους από τη μη φορολόγηση του τσίπουρου και της τσικουδιάς και από την «παράνομη» διακίνησή τους.

Το ζήτημα της ποιότητας

Οι καζανάρηδες συμφωνούν με την κυβέρνηση στην ανάγκη τυποποίησης και διασφάλισης της ποιότητας του προϊόντος. Θεωρούν ότι οποιοδήποτε μέτρο προς αυτήν την κατεύθυνση προστατεύει τους ίδιους και το προϊόν τους από τη νοθεία, τις προσμίξεις και τις παράνομες εισαγωγές και «ελληνοποιήσεις» αποσταγμάτων που διαρκώς πληθαίνουν.

«Μόνο εάν το προϊόν ταυτοποιηθεί και κυκλοφορήσει σε συσκευασίες άνω των πέντε λίτρων θα μπορεί να ελεγχθεί η ποιότητα», τονίζει ο κ. Σταματάκης, εξηγώντας: «Ζητάμε να χρησιμοποιείται απλή ετικέτα μόνο στα νόμιμα, που ορίζονται από τα τελωνεία και μόνο στα προς διάθεση στην αγορά αποστάγματα. Στην ετικέτα θα εμφανίζονται τα στοιχεία του παραγωγού των τελωνειακών αδειών απόσταξης και του ποιοτικού ελέγχου από νόμιμη και έγκυρη χημική υπηρεσία».

Καζάνια το Δεκέμβριο;

Φέτος, η αποστακτική περίοδος παρατάθηκε μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου. Μετά από πολλά χρόνια, η απόσταξη της τσικουδιάς δεν κατάφερε να ολοκληρωθεί μέσα στο Νοέμβριο, λόγω της υπερδιπλάσιας ζήτησης. «Υπάρχει δουλειά ακόμα στα καζάνια. Από το τελωνείο μας είπαν ότι φέτος οι άδειες είναι -μέχρι στιγμής- τουλάχιστον διπλάσιες σε σχέση με πέρυσι. Και η ζήτηση έχει αυξηθεί πολύ, καθώς ο κόσμος -επειδή δεν έχει χρήματα- έχει στραφεί προς τη ρακή που είναι πιο φθηνή σε σχέση με τα ξενόφερτα ποτά», τόνισε σε δηλώσεις του ο κ. Στάθης Φραγκιαδάκης.

Απόσταγμα… πολιτισμού

Στην Κρήτη η τσικουδιά δεν είναι απλά ένα ποτό. Είναι η μυρωδιά της χαράς και της λύπης, από τα γεννητούρια ως το θάνατο. Το αντάμωμα, το ξεφάντωμα, το κέρασμα, ολόκληρη η βιοθεωρία ενός λαού, το απόσταγμα της μακραίωνης ιστορίας του. Είναι οι κουβέντες του καφενείου, οι καυγάδες, η συμφιλίωση, το κλείσιμο μιας συμφωνίας.

Η λέξη προέρχεται από τα τσίκουδα, δηλαδή τα υπολείμματα της μουστοποίησης των σταφυλιών -τσάμπουρα, φλούδες και κουκούτσια-. Ξεχωρίζει απ’ όλα τα άλλα τσίπουρα γιατί είναι απόσταγμα μόνο από τα τσίκουδα, χωρίς την προσθήκη άλλων αρωματικών φυτών.

Κάθε Νοέμβρη, το νησί ολόκληρο μαζεύεται γύρω από ένα καζάνι. Ο θεσμός του ρακοκάζανου θεσπίστηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο γύρω στο 1920. Τότε δόθηκαν οι πρώτες άδειες στους Κρητικούς αγρότες, προκειμένου να μπορούν να παράγουν τσικουδιά από τα σταφύλια τους.