Kερδίζουν οι Kαλαμών, χάνουν οι πράσινες

ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ

(filippidis@paragogi.net)

Την «επανάστασή» της κάνει η ελιά Καλαμών κερδίζοντας αγορές και τιμές, τη στιγμή που οι υπόλοιπες ποικιλίες βρώσιμων ελιών βιώνουν τη χειρότερη περίοδο των τελευταίων χρόνων.

Η μικρότερη κατά 40% του αναμενόμενου σοδειά, στις περιοχές της Πελοποννήσου όπου καλλιεργείται η βρώσιμη ελιά Καλαμών, έχει οδηγήσει σε σημαντική άνοδο άνω του 25% στην τιμή παραγωγού. Οι τιμές που «πιάνουν» φέτος οι παραγωγοί κινούνται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών φτάνοντας μέχρι και το 1,50 ευρώ το κιλό, από 1,20 ευρώ το κιλό που πωλούνταν στην έναρξη της περιόδου στις αρχές Νοεμβρίου. Μάλιστα, οι παραγωγοί στη Μεσσηνία αλλά και σε όλη την Ελλάδα δεν πουλάνε προσδοκώντας καλύτερες τιμές, καθώς έχει γίνει πλέον αντιληπτό ότι η φετινή σοδειά είναι λειψή, δεδομένου ότι η συγκομιδή τελείωσε. Σημειώνεται ότι φέτος, εκτιμάται ότι στη Μεσσηνία έχουν συγκομισθεί περί τους 1.500 τόνους ελιάς Καλαμών, ενώ στη Λακωνία οι παραγωγοί μάζεψαν περίπου 12.000 τόνους. Άλλοι τόσοι συγκομίσθηκαν στην Αιτωλοακαρνανία και περί τους 4.000 στις Λιβανάτες Φθιώτιδας.

Μαύρη χρονιά για τις πράσινες

Στον αντίποδα βρίσκονται οι παραγωγοί της πράσινης ελιάς Χαλκιδικής, καθώς λόγω της υπερπαραγωγής που σημειώθηκε, εκτιμάται ότι οι τιμές έχουν υποχωρήσει στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας 25ετίας. Η παραγωγή στο Νομό εκτιμάται ότι ήταν αυξημένη κατά 60%-70%, φτάνοντας σε περίπου 80.000-90.000 τόνους. Οι χαμηλές τιμές δεν επέτρεψαν στους περισσότερους παραγωγούς να καλύψουν ούτε το κόστος παραγωγής, καθώς επιπλέον η κατοχύρωση ως ΠΟΠ της πράσινης ελιάς έφερε περισσότερα έξοδα για τους παραγωγούς παρά κέρδη. Ο μέσος όρος της τιμής της βρώσιμης ελιάς το 2012 διαμορφώθηκε στα 0,40-0,42 ευρώ το κιλό, ενώ επιπλέον οι παραγωγοί είχαν να αντιμετωπίσουν και τις καθυστερήσεις στις πληρωμές από πλευράς των εμπόρων.

Οι ελπίδες εναποτίθενται πλέον στην ελαιοποίηση των ποσοτήτων που δεν πουλήθηκαν που εκτιμάται ότι θα μπορούσαν, υπό προϋποθέσεις, να εξελιχθούν ικανοποιητικά στο επόμενο διάστημα, χάρη και στη μειωμένη φετινή παραγωγή στην Ιταλία και την Ισπανία. Σημειώνεται ότι οι τιμές για όσους προτιμήσουν την ελαιοποίηση, ξεκινούν από 2,50 ευρώ/κιλό το λάδι, το πρόβλημα ωστόσο είναι ότι οι αποδόσεις είναι χαμηλές καθώς η αναλογία είναι 15 κιλά ελιές για ένα κιλό λάδι.

«Πέφτει» η Ισπανία

Σε διεθνές επίπεδο η αγορά επιτραπέζιας ελιάς εμφανίζεται φέτος μειωμένη λόγω Ισπανίας και της ξηρασίας που έπληξε τη χώρα της Ιβηρικής. Η παγκόσμια παραγωγή, σύμφωνα με το IOC, θα φθάσει τους 2.315.000 τόνους (-8,35%), ενώ η παγκόσμια κατανάλωση θα είναι αυξημένη κατά 2,93% στους 2,51 εκατ. τόνους. Στις χώρες της ΕΕ θα παραχθούν 666.500 τόνοι (-7,43%), ενώ πέρυσι είχε ξεπεράσει τους 719.500 τόνους.

Μόνο στην Ισπανία η παραγωγή υπολογίζεται στους 450.000 τόνους, μειωμένη κατά 13,56% εξαιτίας της ξηρασίας. Για την Ελλάδα οι εκτιμήσεις ανεβάζουν την παραγωγή της στους 130.000 τόνους. Σημαντικές είναι την τρέχουσα χρονιά και οι παραγωγές άλλων χωρών, όπως η Τουρκία (410.000 τόνοι), Συρία (172.000), Αλγερία (157.000), και Μαρόκο (100.000 τόνοι). Σημαντική όμως συμμετοχή έχουν και οι χώρες Ιταλία (74.000 τόνοι), Αργεντινή (60.000), ΗΠΑ (85.000), Ιράν (66.000) και Ιορδανία (38.000 τόνοι).

Άλμα εξαγωγών

Εντυπωσιακή αύξηση κατά 16,2% κατέγραψαν οι εξαγωγές βρώσιμων ελιών στο διάστημα Ιανουαρίου – Αυγούστου 2012. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή και τα επεξεργάστηκε το Τμήμα Στατιστικής του Ελληνικού Οργανισμού Εξαγωγικού Εμπορίου, κατά τη διάρκεια του οκταμήνου του 2012 είχαν εξαχθεί από τη χώρα μας 83.635,59 τόνοι του προϊόντος, αξίας 202.838,17 ευρώ, έναντι 78.131,01 τόνων βρώσιμων ελιών που εξήχθησαν το πρώτο οκτάμηνο του 2011 και απέφεραν αξία 174.556,47 ευρώ, με τη μεταβολή να διαμορφώνεται στο εν λόγω θετικό ποσοστό για το 2012. Όσον αφορά τις εξαγωγές της προηγούμενης εμπορικής περιόδου 2011 – 2010, κατά τη διάρκεια του 2011 είχαν εξαχθεί από τη χώρα μας 117.809,88 τόνοι του προϊόντος, αξίας 264.392,3 ευρώ, έναντι 106.593,99 τόνων βρώσιμων ελιών που εξήχθησαν το 2010 και απέφεραν αξία 239.441,28 χιλιάδων ευρώ, με την μεταβολή να διαμορφώνεται στο θετικό ποσοστό για το 2011 του 10,42%. Γεγονός που δείχνει μια συνέχεια της καλής εξαγωγικής περιόδου του 2010, η οποία στο σύνολό του παρουσίασε θετική μεταβολή της τάξης του 27,2% σε σχέση με το 2009 (105.958,31 τόνοι το διάστημα Ιανουάριος – Δεκέμβριος 2010, έναντι 80.382,03 τόνων του δωδεκαμήνου του 2009).

Συνολικά, οι εξαγωγές ελληνικών επιτραπέζιων ελιών γίνονται προς 35 χώρες, τόσο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και εκτός, οι οποίες είναι απλωμένες σε πέντε Ηπείρους, δηλαδή σε Ευρώπη, Ασία, Ωκεανία, Αφρική και Αμερική (Βόρεια και Νότια). Το μεγαλύτερο κομμάτι των εξαγωγών, δηλαδή το 25,11%, κατευθύνθηκε στις ΗΠΑ οι οποίες παρουσιάζουν θετική μεταβολή της τάξης του 29,18% (18.446,2 τόνοι το 2012, έναντι 14.377,46 το 2011). Δεύτερος μεγάλος προορισμός των επιτραπέζιων ελιών μας είναι η Γερμανία, με 18,13% στο σύνολο των εξαγωγών μας και τη θετική μεταβολή του 20,47% σε σχέση με το 2011 (14.267,39 τόνοι το 2012, έναντι 12.025,38 τόνων το 2011). Ακολουθούν η Αυστραλία (με 76,88% στο σύνολο και μεταβολή 24,99% σε σχέση με το 2011), το Ηνωμένο Βασίλειο (με 6,39% στο σύνολο και θετική μεταβολή 30,83% σε σχέση με το 2011) και η Ιταλία (με 6,09% στο σύνολο και μεταβολή 6,42% σε σχέση με το 2011).