Σμέουρο: Ένας μικρός καρπός με διεθνή ζήτηση

26-02-2013, 15:05
Σμέουρο: Ένας μικρός καρπός με διεθνή ζήτηση

Μεγάλη ζήτηση στο εξωτερικό έχει το σμέουρο, που ακόμα δεν έχει κατακτήσει τα ελληνικά χωράφια. Εάν μάλιστα το προϊόν είναι πρώιμο, έστω και μερικές μέρες, μπορεί να πετύχει καλύτερες τιμές από τους ανταγωνιστές

 

της Άννας Αραμπατζή


Το σμέουρο είναι ιδιαίτερα αγαπητό και καλλιεργείται στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, αλλά και στη Γαλλία, στο Βέλγιο, στη Βρετανία και σε άλλες χώρες της Νότιας Αμερικής. Η παγκόσμια παραγωγή σμέουρου ανέρχεται στους 414.000 τόνους ετησίως. Τα σκήπτρα κρατά η Ευρώπη, με 325.000 τόνους. Η Ρωσία είναι η μεγαλύτερη παραγωγός, με 100.000 τόνους, ενώ ακολουθούν η πρώην Γιουγκοσλαβία, η Πολωνία και η Γερμανία. Καταναλώνεται ως νωπός καρπός, ενώ χρησιμοποιείται κατά κόρον στη βιομηχανία για παρασκευή μαρμελάδων, λικέρ, χυμών και όχι μόνο. Στη Γαλλία το 80%-90% της παραγωγής πηγαίνει στη μεταποίηση, το 7%-8% καταναλώνεται νωπό και ένα 4% με 5% καταλήγει σε εστιατόρια κ.α. Επίσης, τα φύλλα του σμέουρου αποξηραίνονται και χρησιμοποιούνται ως αφέψημα.

 

Οι ευρωπαϊκές χώρες το καταναλώνουν και εκτός εποχής, γι’ αυτό και περιοχές εύκρατες με ήπιο χειμώνα, όπως η Ελλάδα, είναι καλοί υποψήφιοι για την καλλιέργεια σμέουρου, με στόχο την εξαγωγή στις χώρες αυτές.

 

Η καλλιέργεια και οι αποδόσεις

 

Όπως εξηγεί στην «Παραγωγή» ο γεωπόνος κ. Κάσσανδρος Γάτσιος, υπάρχουν δύο ποικιλίες σμέουρων, τα μονόφορα και τα δίφορα. Στα μονόφορα η ζωή του παραγωγικού μέρους του φυτού είναι διετής. Οι καρποί ωριμάζουν από τον Ιούλιο μέχρι τον Αύγουστο, οι βλαστοί αποξηραίνονται και στη συνέχεια αναπτύσσουν νέα βλαστάρια. Τα δίφορα σμέουρα είναι και αυτά διετή, αλλά έχουν καρπούς από τον πρώτο χρόνο ανάπτυξης. Η ρίζα του σμέουρου ζει περί τα δέκα χρόνια, είναι πολυετής καλλιέργεια. Οι αποδόσεις του μπορεί να φτάσουν τα 800 με 1.000 κιλά ανά στρέμμα. Στη Γαλλία λοιπόν, με τις τιμές να κυμαίνονται από τα 5,5 μέχρι τα 8 ευρώ το κιλό, και μια μέση παραγωγή των 800 κιλών, το κέρδος μπορεί να φτάσει και τα 2.000 με 2.500 ευρώ ανά στρέμμα.

 

Φυτεύεται κυρίως το χειμώνα είτε στο χωράφι είτε σε γλαστράκια, ενώ μπορεί να είναι ακόμη και καλλιέργεια θερμοκηπίου. Θέλει γλυκό κλίμα και όχι παγετούς για να ευδοκιμήσει, ελαφρά εδάφη, με καλή στράγγιση και ελαφρώς όξινα. Το ph θα πρέπει να είναι περίπου στο 6,5. Θα πρέπει σίγουρα να γίνει ανάλυση εδάφους και να ρυθμιστεί η οξύτητα, εάν χρειάζεται. Εάν στο χωράφι τα εδάφη κρατούν υγρασία, τότε η καλλιέργεια μπορεί να γίνει πάνω σε «σαμάρια».

 

Όσο για τη λίπανση, είναι προτιμότερη η οργανική, με κοπριά ή κομπόστ – θα πρέπει όμως να έχει προηγηθεί το όργωμα του εδάφους. Θέλει αρκετό νερό, δεν πρέπει να μένει χωρίς υγρασία, αλλά ούτε και να λιμνάζει γύρω του το υγρό στοιχείο, γι’ αυτό και δεν πρέπει να υπάρχουν ζιζάνια, τα οποία στην ουσία ανταγωνίζονται το σμέουρο στο νερό. Είναι απαραίτητο το καθάρισμα, με κλάδεμα κοντά στο έδαφος.

 

Οι εχθροί του σμέουρου είναι διάφορα βακτήρια, αλλά και ο «καρκίνος του λαιμού», ο οποίος ενδέχεται να προϋπάρχει στο έδαφος από την προηγούμενη καλλιέργεια, κάτι που θα πρέπει να προσεχθεί. Σε 1 στρέμμα μπορούν να μπουν 500 με 1.000 φυτά. Οι αποστάσεις φύτευσης είναι στα 2,5 με 3 μέτρα μεταξύ των γραμμών και 30 με 80 εκ. μεταξύ των φυτών πάνω στη γραμμή φύτευσης. Απαραίτητη είναι η υποστήλωση των φυτών και ο πιο απλός τρόπος είναι η τοποθέτηση ενός κάθετου φράχτη.

 

Το κόστος

 

Η συγκομιδή έχει ένα βαθμό δυσκολίας. Γίνεται με το χέρι και είναι σταδιακή. Όλοι οι καρποί δεν ωριμάζουν τις ίδιες μέρες, γι’ αυτό και μαζεύεται λίγο λίγο. Σε συνδυασμό με τα εργατικά και την υποστήλωση, το κόστος αυξάνεται σε σχέση με άλλες καλλιέργειες, αν και πρέπει να ληφθούν υπόψη οι αποσβέσεις, με την υψηλή τιμή καρπού. Τα φυτά αγοράζονται έτοιμα από χώρες της Ε.Ε., ενώ εισάγονται και από εταιρείες στην Ελλάδα. Κοστίζουν 5 με 6 ευρώ το ένα. Όλοι αυτοί οι παράγοντες τείνουν στο να καταστήσουν ιδανικότερη την καλλιέργεια από ομάδα παραγωγών ή συνεταιρισμό.

 

Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο κ. Γάτσιος, υπάρχει εξαγωγικό ενδιαφέρον γι’ αυτό το φρούτο. Φυσικά, πρώτα πρέπει να εξεταστεί το θέμα της διάθεσης, πριν προχωρήσει κάποιος στην καλλιέργεια. «Μπορούμε να πετύχουμε καλές τιμές με το σμέουρο, εάν είμαστε πιο πρώιμοι από τις υπόλοιπες χώρες» τονίζει ο κ. Γάτσιος, προσθέτοντας πως σε οποιαδήποτε καλλιέργεια, ακόμα και δέκα μέρες μπροστά να είσαι από τους ανταγωνιστές σου, οι τιμές που απολαμβάνεις είναι καλύτερες.

 

Διατροφική αξία

 Οι καρποί που είναι καλής ποιότητας έχουν καλό χρωματισμό, είναι αρωματικοί και σφιχτοί. Τα σμέουρα διατηρούνται από μία έως δύο μέρες σε ψυγείο. Ένα κεσεδάκι των 125 γραμμαρίων από κόκκινα σμέουρα καλύπτει το 50% της ημερήσιας δόσης σε βιταμίνη C που χρειάζεται ο ανθρώπινος οργανισμός, το 10% του αναγκαίου σιδήρου και ταυτόχρονα παρέχει σημαντικές ποσότητες σε βιταμίνες, πηκτίνες και ανόργανα άλατα. Ο καρπός είναι πλούσιος σε φυτικές ίνες, ανθοκυανίνες και κηκιδικό οξύ (ισχυρά αντιοξειδωτικά), καροτενοειδή, φυτοοιστρογόνα, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Φτωχός ωστόσο είναι σε θερμίδες, υδατάνθρακες και λίπος. Με τα παραπάνω χαρακτηριστικά, κερδίζει μια θέση ανάμεσα στους πλέον ισχυρούς αντικαρκινικούς εκπροσώπους του φυτικού βασιλείου.

 

Ο μύθος 

Η επιστημονική ονομασία του σμέουρου είναι η rubus idaeus. Σύμφωνα με τον Πλίνιο, το φρούτο είχε λευκό χρώμα. Η νύμφη Ίδη, που ήταν κόρη του βασιλιά της Κρήτης και τροφός του θεού Δία, θέλησε μια μέρα να μαζέψει σμέουρα και να τα δώσει στον πεινασμένο Δία. Τότε πλήγωσε το στήθος της με ένα αγκάθι του φυτού, με αποτέλεσμα ο καρπός του να αλλάξει χρώμα και να γίνει κόκκινος. Ο Πλίνιος στη φυσική του ιστορία αναφέρει ότι ο θάμνος αυτός φύεται μόνο στο Όρος Ίδη της Κρήτης, γι’ αυτό και το ονόμασε rubus idaeus. 

Θέματα της ίδιας ενότητας
12.18.2020 12:47

Η ευφυής γεωργία αύξησε την παραγωγή στα βιολογικά φασόλια των Πρεσπών
Την εισαγωγή πρακτικών στη γεωργία ακριβείας, ήτοι ευφυούς γεωργίας σε βιολογικές καλλιέργειες, έχουν αναλάβει η Εταιρία Προστασίας...

11.15.2019 14:49

Δέσμευση Μητσοτάκη για επιστροφή του προπληρωμένου ΕΦΚ στο κρασί
Ο πρωθυπουργός τόνισε πως ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στο κρασί ήταν ένας άδικος φόρος της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

10.04.2019 14:28

Ελιές και ελαιόλαδο της Ελλάδας εξαιρούνται από τους αμερικανικούς δασμούς
Η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης εκφράζει την ικανοποίηση της για την εξέλιξη.

Λ.ΣΥΓΓΡΟΥ 35, ΤΚ:11743, ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ 210-9249571/2, FAX:210-9249573
<