Απομακρύνθηκε «από το βάθρο των προνομιούχων καλλιεργειών» το σπαράγγι τα τελευταία τρία με τέσσερα χρόνια. Από τη δεκαετία του ’80 και έπειτα το σπαράγγι μεσουρανούσε στα ελληνικά χωράφια. Σε Έβρο, Ξάνθη, Γιαννιτσά και Αιτωλοακαρνανία είχε τα πρωτεία στην καλλιέργεια και οι παραγωγοί στρέφονταν σωρηδόν σε αυτό. Σήμερα, οι καλλιεργούμενες εκτάσεις έχουν υποχωρήσει παραπάνω από το μισό, τα συσκευαστήρια κλείνουν και οι παραγωγοί απομακρύνονται από αυτό το βλαστό που στο παρελθόν τους έχει αποφέρει τεράστια κέρδη.

Για αρκετά χρόνια το 90% της εγχώριας παραγωγής λευκού σπαραγγιού κατέληγε στη Γερμανία.

 

Η ζήτηση και η διάθεση παραγωγής ήταν αρκετά για να προσελκύσουν πολλούς στην «ασφαλή» ως τότε καλλιέργεια. Τα πράγματα άλλαξαν όταν οι Γερμανοί αποφάσισαν να μπουν και αυτοί στην καλλιέργεια σπαραγγιού και να τροφοδοτήσουν την αγορά τους. Πλέον η Γερμανία καλλιεργεί περί τα 200.000 στρέμματα, από τα 30.000 που διατηρούσε αρχικώς. Επιπλέον, το ελληνικό σπαράγγι απέκτησε νέο πρόβλημα όταν οι

 

Γερμανοί κέρδισαν την πρωιμότητα, κατάφεραν να βγάζουν παραγωγή νωρίτερα. Ακόμα και ακριβότερο να είναι οι Γερμανοί καταναλωτές προτιμούν το εγχώριο προϊόν, αφήνοντας στην άκρη το ελληνικό.

Με την κυριαρχία στη γερμανική αγορά, κανείς δεν ασχολήθηκε με την εισαγωγή του σπαραγγιού στο ελληνικό νοικοκυριό. Έτσι, στην Ελλάδα παράγουμε σπαράγγι καλής ποιότητας, χωρίς να το τρώμε. Τώρα, γίνεται προσπάθεια για στροφή, ενώ πλέον το πράσινο σπαράγγι περνά στο προσκήνιο. Πολλοί παραγωγοί ρίχνουν το βάρος τους σε αυτό.

Το κόστος προετοιμασίας και εγκαταστάσεων για την καλλιέργεια σπαραγγιών μπορεί να είναι υψηλό. Αυτό αυξάνεται ιδίως για το λευκό σπαράγγι, το οποίο χρειάζεται πλαστικά κάλυψης για την πρωίμηση, αλλά και την ανάγκη για καθημερινή συλλογή με το χέρι. Ο βλαστός συλλέγεται ένας - ένας με σπαραγγοκόφτη. Επιπλέον, η παραγωγή λευκών σπαραγγιών επιτυγχάνεται με την κατασκευή σαμαριών (αναχωμάτων) πριν την περίοδο της συγκομιδής, στα μέσα Ιανουαρίου με μέσα Φεβρουαρίου, αρχίζοντας από το δεύτερο έτος από τη φύτευση και για όλη τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου. Η έναρξη της συλλογής γίνεται από νωρίς το Μάρτιο μέχρι τον Ιούνιο.

Τα 120 μέλη του Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Σπαραγγιού και λοιπών λαχανικών «Αχελώος» στην Αιτωλοακαρνανία έχουν αρχίσει να βλέπουν το μέλλον τους και στο πράσινο σπαράγγι. Διαθέτουν το σύνολο της παραγωγής τους στο εξωτερικό, στη Γερμανία, στη Γαλλία, στην Ελβετία, αλλά και σε άλλες χώρες. Έχουν 2.000 στρέμματα λευκό σπαράγγι και 500 πράσινο.

 

Αναλύοντας τα κόστη και τα οφέλη των δύο ειδών ο υπεύθυνος της Αχελώος κ. Βασίλης Γατής, σημειώνει πως ο καιρός είναι που εμποδίζει το λευκό σπαράγγι στη χώρα. Παράλληλα, υπογραμμίζει πως οι Γερμανοί δεν βγάζουν πράσινο. Όσο για το κόστος άνα στρέμμα, για τα φυτά, τα αυλάκια, τις λιπάνσεις κ.ά. ανέρχεται στα 1.500 ευρώ και για τα δύο είδη. Εκεί που διαφοροποιείται είναι στο κόστος κάλυψης και μαζέματος. Τα λευκά σπαράγγια χρειάζονται αναχώματα, ενώ για αυτά πρέπει να αγοράζεται κάθε χρόνο πλαστικό με 150 ευρώ προς στρέμμα. Αντίθετα, για το πράσινο σπαράγγι, το πλαστικό για την κάλυψη, αγοράζεται μια φορά, περίπου στα 200 ευρώ προς στρέμμα. Όσο για τη συγκομιδή, το πράσινο σπαράγγι μαζεύεται πρωί και απόγευμα, ενώ δυο εργάτες μέσα σε οκτώ ώρες καλύπτουν δέκα στρέμματα. Στο λευκό θα πάρει τέσσερις μέρες σε δυο εργάτες να καλύψουν δέκα στρέμματα σε οκτώ ώρες.

 

Το 2012 ήταν μια χρονιά καλύτερη σε σχέση με τις προηγούμενες τρεις. Οι τιμές ήταν σταθερές και εξήγαγαν 1.100 τόνους λευκά σπαράγγια και 250 τόνους πράσινο. «Όλα εξαρτώνται από το πότε θα έχει παραγωγή η Γερμανία» σημειώνει ο κ. Γατής, προσθέτοντας πως πέρυσι εκεί είχαν υψηλότερες θερμοκρασίες την περίοδο Μαρτίου - Απριλίου στην Ελλάδα. Είχαν την πρωιμότητα, τον καιρό με το μέρος τους, αλλά και τη γεωθερμία με την οποία πετυχαίνουν καλύτερες συνθήκες για τα σπαράγγια τους. Το ελληνικό σπαράγγι πωλείται μεταξύ 2 με 6 ευρώ, ενώ το γερμανικό μπορεί να φτάσει και τα δέκα. Ένα ακόμα ανάχωμα στην αγορά της Γερμανίας είναι η εισαγωγή μεγάλης ποσότητας σπαραγγιών από το Περού. «Παράγουν με τριτοκοσμικό κόστος και απολαμβάνουν τιμές Ευρώπης, ενώ εμείς επωμιζόμαστε και το ανάλογο κόστος» υπογραμμίζει ο κ. Γατής.

«Σε ένα με δύο χρόνια ίσως να μην υπάρχει καλλιέργεια σπαραγγιού στην Ελλάδα» σημειώνει ο κ. Σπύρος Τεμπερεκίδης. Ο «υπαίτιος» της ίδρυσης της ‘‘Ήλιος’’ στους Γαλατάδες Πέλλας περιγράφει με μελανά χρώματα την κατάσταση στη σπαραγγοκαλλιέργεια. Από εκεί που εξήγαγε περίπου 1.800.000 κιλά σε Γερμανία, Αυστρία, Ελβετία και Γαλλία, πέρυσι έφτασε τους 350 τόνους, με μόλις 1,30 ευρώ ανά κιλό να καταλήγει στον παραγωγό. Επιπλέον, τα 220 μέλη της Ομάδας Παραγωγών έχουν γίνει 60-70, με 800 στρέμματα. «Στην περιοχή δραστηριοποιούνταν 18 συσκευαστήρια και τώρα έχουμε μείνει σχεδόν μόνο εμείς» σημειώνει ο κ. Τεμπερεκίδης, για να προσθέσει πως υπάρχει φθίνουσα πορεία από τη στιγμή που οι Γερμανοί πλέον καλλιεργούν το 80% των σπαραγγιών που καταναλώνουν και εισάγουν το 20%, ενώ παλιά συνέβαινε το αντίθετο. «Πλέον δεν παίζουμε κανένα ρόλο στη γερμανική αγορά, καλλιεργούν τα δικά τους και εισάγουν από το Περού που έχει παραγωγή όλο το χρόνο» τονίζει χαρακτηριστικά.

 

«Το θέμα είναι ότι στην Ελλάδα δεν τρώμε σπαράγγια και για τις λίγες ποσότητες που χρειαζόμαστε κάνουμε εισαγωγές από την Ολλανδία και το Περού» υπογραμμίζει ο κ. Τεμπερεκίδης. Κατά τον ίδιο, τα ελληνικά προϊόντα θα πρέπει να προβάλλονται από την κρατική τηλεόραση για να τα γνωρίσει ο καταναλωτής, όπως ακριβώς κάνουν και στις ξένες χώρες.

 

Για τη φετινή χρονιά ο ιδρυτής της ‘‘Ήλιος’’ σημειώνει πως θα πρέπει να μας βοηθήσει ο καιρός για να βγούμε νωρίς. Σύμφωνα με τον ίδιο, αν βγάλουμε σοδειά στα τέλη Μαρτίου, θα είμαστε μόνο μια εβδομάδα μπροστά. Θα πρέπει να βγάλουμε σοδειά στις 20 Μαρτίου, για να στείλουμε ποσότητες μέχρι τις 27 του ίδιου μήνα και να προλάβουμε το γερμανικό Πάσχα που είναι στις 31.

«Ο ΑΣΚΓΕ Βύσσας δραστηριοποιείται στο σπαράγγι από το 1988. Φέτος από τα 2.500 στρέμματα πέσαμε στα 1.700» υπογραμμίζει ο πρόεδρος του συνεταιρισμού κ. Ζαφείρης Καζαντζής. Τα 67 μέλη του συνεταιρισμού έχουν παραγωγή 1.000 τόνων και από αυτά οι 30 είναι πράσινο σπαράγγι. Η μέση τιμή παραγωγού διαμορφώθηκε στο 1,05 ευρώ ανά κιλό και όπως εκτιμά ο κ. Καζαντζής, αν συνεχίσει σε αυτά τα επίπεδα, η καλλιέργεια δεν συμφέρει.

Ξάνθη: Θα πρέπει να αξιοποιηθεί στο έπακρο η γεωθερμία

Δύσκολα είναι τα πράγματα στο σπαράγγι και κατά τον υπεύθυνο της Γεωθερμικής Ελλάδος ‘‘Agreco Farm’’ κ. Νίκο Κολιό. «Οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις μειώνονται, στη Χρυσούπολη εγκαταλείφθηκαν πάνω από 400 στρέμματα. Φταίνε οι χαμηλές τιμές που έχουν φτάσει στα επίπεδα του ’80, στο 1,15 ευρώ για το λευκό» υπογραμμίζει ο κ. Κολιός. Επιπλέον, υπενθυμίζει πως η αγοραστική δύναμη των Eυρωπαίων έχει μειωθεί σημαντικά, ενώ η αγορά κατακλύζεται από σπαράγγια χιλιανά, περουβιανά και μεξικανικά. Όσο για την είσοδο της Γερμανίας στη σπαραγγοκαλλιέργεια με τη βοήθεια της γεωθερμίας έχει κάνει και αυτή ζημία στο ελληνικό προϊόν.

 

Η Agreco Farm αξιοποιεί το γεωθερμικό πεδίο της περιοχής και πουλά τα σπαράγγια της στην Ελλάδα. Το λευκό το σταμάτησαν και επικεντρώθηκαν στο πράσινο. «Παίρνουμε 400 κιλά ανά στρέμμα από το πράσινο σπαράγγι και η τιμή ξεκινά από τα 3,5 ευρώ το κιλό», σημειώνει ο κ. Κολιός, καταλήγοντας στο ότι θα πρέπει να αξιοποιηθεί στο έπακρο η γεωθερμία, όπου είναι εφικτό.