Η αποδέσμευση των αγροτικών εισοδημάτων από τα κόκκινα δάνεια αλλά και η ενίσχυση του αγροτικού κόσμου με ρευστότητα είναι από τα βασικά αιτήματα των απεργών-αγροτών που ζητούν άμεσα λύσεις, με τους αγρότες να είναι πλέον αντιμέτωποι με κατασχέσεις και τη χρεοκοπία.

 

Τα μέτρα που ανακοίνωσε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων υπό την πίεση των απεργιακών κινητοποιήσεων δεν φαίνεται να ικανοποιούν απόλυτα τους αγρότες παραγωγούς. Παραδέχονται ότι αποτελούν μια μικρή ανάσα, ωστόσο παραμένουν αρκετά «ανοιχτά» μέτωπα, που απαιτούν λύσεις προκειμένου να επιβιώσουν. Σημειώνουν μάλιστα ότι οι ανακοινώσεις για την ενίσχυση των αγροτών είναι προς το παρόν «απλά μια ανακοίνωση», υπογραμμίζοντας ότι έχουν πολλά ακόμα να διευθετηθούν, μέχρις ότου οι ενισχύσεις υπό μορφή δανεισμού φτάσουν στα χέρια τους.

 

Από τη μεριά του το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, με στόχο την ενίσχυση της ρευστότητας των αγροτών, σχεδιάζει τη δυνατότητα χορήγησης δανείων από τις τράπεζες, καλλιεργητικών δανείων με χαμηλό επιδοτούμενο επιτόκιο, για την κάλυψη των αναγκών τους σε εφόδια και τον περιορισμό του κόστους παραγωγής. Στο πλαίσιο αυτό, όπως ανακοινώθηκε επίσημα, ενεργοποιείται το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας (ΤΑΕ), το οποίο έχει συσταθεί και είναι ανενεργό εδώ και μήνες, με κεφάλαια τουλάχιστον 300 εκατ. ευρώ, που θα χορηγεί χαμηλότοκα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα δάνεια από τις τράπεζες. Τα δάνεια αυτά θα αφορούν αγρότες και αγροτικές επιχειρήσεις που συμμετέχουν στα αγροτικά κοινοτικά προγράμματα.

Η έναρξη των χορηγήσεων βρίσκει ανάχωμα στην χρηματοδότηση του επιτοκίου, τις οποίες επαναφέρει στη μετά ΑΤΕ εποχή το υπουργείο, δεδομένου ότι ο κ. Τσαυτάρης αναζητά τα απαιτούμενα κονδύλια. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης αναμένει το πράσινο φως από το υπουργείο Οικονομικών για την ενεργοποίηση λογαριασμού που βρίσκεται στην ΤτΕ (από παρακρατήσεις καταναλωτικών και στεγαστικών χορηγήσεων), στον οποίο πρόσβαση παλαιότερα είχε μόνο η ΑΤΕ, που θα χρηματοδοτήσει τα επιτόκια, ενώ ο κ. Τσαυτάρης φαίνεται να έχει καταλήξει στο μοντέλο βάσει του οποίου θα μπορεί να δίνεται η επιδότηση. Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς, το επιδοτούμενο επιτόκιο θα κυμαίνεται από 1%-2%, ανάλογα με το είδος του δανείου (βραχυπρόθεσμο ή μεσοπρόθεσμο), και θα αφορά όλες τις τράπεζες που θα ενταχθούν στην υλοποίηση του σχεδίου. Από τη μεριά του αγροτικού κόσμου, υπάρχει επιφύλαξη για τις προϋποθέσεις και τον όγκο των δικαιολογητικών που θα απαιτηθούν προκειμένου να λάβουν τα νέα δάνεια.

Οι λεπτομέρειες, σύμφωνα με κύκλους του υπουργείου, θα καθοριστούν άμεσα, ενώ από το υπουργείο υπογραμμίζουν ότι το σχέδιο δεν πρόκειται να αργοπορήσει.

 

Αν και η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης διαβεβαίωσε ότι «κανένας αγρότης δεν χάνει τη γη του» και εμφανίστηκε αποφασισμένη να διευθετηθεί το θέμα των υποθηκών αγροτικής γης, παραμένει χωρίς επίσημες πολιτικές προτάσεις το θέμα των κατασχέσεων από τις εφορίες των ληξιπρόθεσμων κτηνοτροφικών δανείων (ύψους 188 εκατ. ευρώ) που βρίσκονται στην υπό εκκαθάριση Αγροτική Τράπεζα. Αν και οι κατασχέσεις (που αφορούν ληξιπρόθεσμες οφειλές από κτηνοτροφικά δάνεια που είχαν ρυθμιστεί με την εγκύκλιο 100/2001 της ΑΤΕ με εγγυήσεις του ελληνικού Δημοσίου) περιορίστηκαν με το «πάγωμα» των σημειωμάτων που έχουν ήδη αποσταλεί προς είσπραξη, η απόφαση του ειδικού εκκαθαριστή της ΑΤΕ παραμένει, με αποτέλεσμα χιλιάδες αγρότες να ζουν με το φόβο ότι θα κατασχεθούν χρηματικά ποσά και περιουσιακά στοιχεία σε περίπτωση που εφαρμοστεί η απόφαση. Το κούρεμα, σε ποσοστά που αγγίζουν το 50%, ως πρόταση για λύση όλων των κτηνοτροφικών χρεών φαίνεται να απομακρύνεται. Οι καθυστερήσεις αλλά και οι βεβαιώσεις των χρεών στην εφορία δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για την εφαρμογή του κουρέματος. Μόνη σανίδα σωτηρίας εκτιμάται ότι μπορούν να είναι οι εγγυήσεις του Δημοσίου. Ωστόσο, ακόμα κι αν εφαρμοστεί η λύση του κουρέματος, το ποσοστό, παρά τα όσα διαρρέονταν μέχρι σήμερα, θα είναι σημαντικά μικρότερο του 50% για τα περισσότερα δάνεια, ενώ σημαντική απομείωση θα γίνει μόνο στους κτηνοτρόφους που αποδεδειγμένα, βάσει της περιουσιακής τους αποτίμησης, δεν μπορούν να μπουν σε βιώσιμη ρύθμιση εξόφλησης.

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του υπουργείου, «για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια της υπό εκκαθάριση ΑΤΕ, με νομοθετική ρύθμιση στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο του ΥΠΑΑΤ καθορίζεται ο τρόπος αποπληρωμής τους». Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, το οποίο αφορά καλλιεργητικά κυρίως δάνεια, αν ο αγρότης δεν μπορέσει να εξοφλήσει εφάπαξ τη ληξιπρόθεσμη οφειλή του, τότε υπάγεται σε ρύθμιση για 5 έως και 10 χρόνια, με επιτόκιο 5% ετησίως. Πάντως, στη νέα αυτή σύμβαση η τράπεζα (δηλαδή ο εκκαθαριστής) μπορεί να απαιτήσει το δικαίωμα εκμίσθωσης του ακινήτου και την εκχώρηση του μισθώματος του αγροτικού ακινήτου σε εκείνην, ώσπου να εξοφληθεί εντελώς το δάνειο. Στο ίδιο νομοσχέδιο επιλύεται και το θέμα της υπερυποθηκευμένης γης από δάνεια αγροτών στην ΑΤΕ, όπου καθιερώνεται υποθήκη έως το 120% της αξίας του δανείου που είναι υπερήμερο, με βάση και τη διεθνή τραπεζική πρακτική. Για το 80% των δανείων που μεταφέρθηκαν στην Πειραιώς-ΑΤΕ και αφορά εξυπηρετούμενα δάνεια, η μείωση της υποθήκης θα γίνει από την τράπεζα. Για το 20% των δανείων που έμειναν για εκκαθάριση στην παλιά ΑΤΕ (μη εξυπηρετούμενα δάνεια), η μείωση θα γίνει από τον εκκαθαριστή.