Αθανάσιος Θεοχαρόπουλος: Να στηρίξουμε όσους επενδύουν στον αγροτικό τομέα

Της Σοφίας Καραγιάννη

Στην προηγούμενη κυβέρνηση αποδίδει ξεκάθαρα την ευθύνη για τις καθυστερήσεις στο πρόγραμμα «Αλέξανδρος Μπαλτατζής» ο ειδικός γραμματέας Κοινοτικών Πόρων και Υποδομών του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης Αθανάσιος Θεοχαρόπουλος. Μιλώντας στην «Παραγωγή», περιγράφει τις προσπάθειες που καταβάλλει τους τελευταίους πέντε μήνες που ανέλαβε καθήκοντα στην Ειδική Γραμματεία και αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο για νέα προκήρυξη «Νέων Αγροτών».

Τόσο εσείς όσο και οι προκάτοχοί σας στην προηγούμενη κυβέρνηση δέχεστε έντονη κριτική για το πρόγραμμα «Αλέξανδρος Μπαλτατζής». Σας κατηγορούν ότι οι έως τώρα απορροφήσεις αφορούν ανεκπλήρωτες υποχρεώσεις της προηγούμενης περιόδου. Σε ποιο βαθμό ισχύει αυτό;Τι απορροφήσεις έχουν γίνει από την τρέχουσα προγραμματική περίοδο;

Είναι αλήθεια ότι υπάρχει κριτική, που όμως δεν έχει πάντα έρεισμα, ούτε είναι πάντα καλοπροαίρετη. Σας διαβεβαιώνω ότι όχι μόνο δεν φοβόμαστε την ειλικρινή κριτική –όσο έντονη κι αν είναι–, αλλά την αποζητάμε κιόλας, στο πλαίσιο και της δικής μας εσωτερικής αξιολόγησης για την επίτευξη των στόχων μας. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι με εντατική δουλειά έρχονται τα επιθυμητά αποτελέσματα. Αρχικά οφείλω να επισημάνω ότι ανέλαβα ειδικός γραμματέας μόλις πριν από 5 μήνες, συνεπώς δεν είμαι αυτός που πρέπει να απολογηθώ για τα υπαρκτά προβλήματα από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, όσον αφορά τόσο το σχεδιασμό όσο και την απορρόφηση των πόρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ). Θα ήθελα, ωστόσο, να πω ότι το ΠΑΑ πλέον διαγράφει ανοδική και εντός των χρονοδιαγραμμάτων πορεία υλοποίησης. Αρκεί και μόνο να αναφέρουμε ότι δώσαμε μεγάλο αγώνα και για το 2012 υπερκαλύφτηκε κατά 135,2 εκατ. ευρώ η βασική απαίτηση για τις απορροφήσεις του κανόνα ν+2, που σημαίνει ότι είμαστε καθόλα συνεπείς και αποτελεσματικοί απέναντι στις υποχρεώσεις μας.

Οι αριθμοί αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Το τελευταίο εξάμηνο επιταχύναμε τις διαδικασίες και έχουμε: πληρωμές ύψους 269 εκατ. ευρώ, ενταγμένα έργα ύψους 276 εκατ. ευρώ και υπογεγραμμένες συμβάσεις ύψους 297 εκατ. ευρώ, ενώ ήδη ενεργοποιήθηκε το σύνολο του προγράμματος, δηλαδή το 114% περίπου της συνολικής δημόσιας δαπάνης. Αυτή τη στιγμή το ΠΑΑ κατατάσσεται μέσα στα πρώτα προγράμματα σε ποσοστό απορρόφησης-πληρωμών, μεταξύ 15 επιχειρησιακών προγραμμάτων που εφαρμόζονται στην Ελλάδα. Οι πληρωμές ξεπερνούν το μέσο όρο του συνόλου του ΕΣΠΑ και η απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων έχει υπερβεί το 50%, καθώς μέσω του ΠΑΑ 2007-2013 έχουν πλέον διατεθεί και αξιοποιηθεί στη χώρα μας από το Ευρωπαϊκό Ταμείο ποσά άνω των 2 δισ. ευρώ. Αποτέλεσμα της εργώδους προσπάθειας το τελευταίο χρονικό διάστημα είναι το γεγονός ότι οι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στην πρόσφατη ετήσια συνάντησή μας, δεν δίστασαν επίσημα να υπογραμμίσουν ότι το ΠΑΑ έχει την καλύτερη εξέλιξη –αυτό το διάστημα– μεταξύ των προγραμμάτων που διαχειρίζονται στη μονάδα τους.

Γιατί υπάρχουν τόσο μεγάλες καθυστερήσεις σε σημαντικές δράσεις του προγράμματος, όπως τα Σχέδια Βελτίωσης ή τα ιδιωτικά ΟΠΑΑΧ; Πού εντοπίζετε το πρόβλημα; Τι σκοπεύετε να κάνετε για να «ξεμπλοκάρετε» τη διαδικασία;

Λυπάμαι, αλλά όντως υπήρξαν στο παρελθόν καθυστερήσεις σε συγκεκριμένες δράσεις του ΠΑΑ, όμως οφείλω να επισημάνω ότι αντιμετωπίζονται με την απαιτούμενη σοβαρότητα και ετοιμότητα από την πλευρά μας. Στην πράξη αυτό σημαίνει πως κάναμε όλες εκείνες τις απαραίτητες ενέργειες που μπορούν να διασφαλίσουν, με πλήρη νομιμότητα και διαφάνεια, ότι το πρόγραμμα θα κινηθεί με μεγαλύτερη ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. Συγκεκριμένα, για τα Σχέδια Βελτίωσης μέσα στους τελευταίους 5 μήνες εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς η διαδικασία, καθώς έχουν ήδη αξιολογηθεί και οι 7.735 αιτήσεις. Να σημειωθεί ότι σε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από 1 έτος είχαν αξιολογηθεί ελάχιστες αιτήσεις, ενώ σήμερα αξιολογήθηκαν όλες, και μάλιστα 4.000 απ’ αυτές έχουν περάσει και από το στάδιο των γνωμοδοτικών επιτροπών και έχουν ήδη εγκριθεί 2.000 Σχέδια Βελτίωσης.

Παράλληλα, για να διευκολύνουμε τους δικαιούχους να πραγματοποιήσουν τις επενδύσεις σ’ αυτήν τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, προωθήσαμε ειδική ρύθμιση, με βάση την οποία η πληρωμή έως και 40% του συνολικού προϋπολογισμού των Σχεδίων θα πραγματοποιείται άμεσα με διοικητικό έλεγχο και χωρίς χρονοβόρες επιτόπιες επισκέψεις. Όσον αφορά τις Ιδιωτικές Επενδύσεις των ΟΠΑΑΧ, έχει ολοκληρωθεί από την πρωτοβάθμια Γνωμοδοτική Επιτροπή η εξέταση και η αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων, ενώ οι διαδικασίες έγκρισης προχωρούν, αναμένοντας πια και την ανάλογη έντονη δραστηριοποίηση των επενδυτών και των τραπεζών, οι οποίες πρέπει να στηρίξουν, ώστε να δοθεί «χρήμα στην αγορά» και τελικά να μην έχουμε καμία απώλεια κοινοτικών πόρων.

Δεδομένης της οικονομικής ύφεσης και της επενδυτικής άπνοιας που επικρατεί στη χώρα εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, πώς θα εκμεταλλευτείτε το «Αλέξανδρος Μπαλτατζής»; Υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και προτεραιότητες; Ποιες είναι αυτές;

Σε αυτήν τη δύσκολη περίοδο, είναι καθήκον μας να στηρίξουμε όλους αυτούς που εμπλέκονται σε γεωργικές δραστηριότητες και επιθυμούν να ανακάμψουν επενδύοντας στο γεωργικό τομέα. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυξήσαμε τις πιστώσεις στη Δράση «Βιολογική Γεωργία» από 40 εκατ. ευρώ στην αρχική Πρόσκληση σε 170 εκατ. ευρώ για νέους βιοκαλλιεργητές, και έτσι μπορούν να δοθούν 190 εκατ. ευρώ σε παλαιούς και νέους βιοκαλλιεργητές-δικαιούχους του μέτρου.

Σχεδιάζουμε νέα προκήρυξη για Ιδιωτικές Επενδύσεις των ΟΠΑΑΧ, προϋπολογισμού 65 εκατ. ευρώ, ενώ στο πλαίσιο της προσέγγισης «Leader» κατανεμήθηκαν επιπλέον πιστώσεις 15,3 εκατ. ευρώ σε 43 περιοχές παρέμβασης σε ολόκληρη τη χώρα. Έχουν εκδοθεί 4 νέες Προσκλήσεις Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος που αφορούν την ολοκληρωμένη διαχείριση καπνού, την ολοκληρωμένη διαχείριση τεύτλων, την αύξηση της αξίας των δασοκομικών προϊόντων, καθώς και την ενημέρωση-προώθηση των προϊόντων στο πλαίσιο συστημάτων για την προώθηση των τροφίμων.

Γιατί δεν κάνετε προκήρυξη νέων αγροτών;

Γνωρίζετε ότι στην 1η προκήρυξη του μέτρου εκδηλώθηκε εξαιρετικά υψηλό ενδιαφέρον συμμετοχής, γεγονός που οδήγησε στην ένταξη 8.276 δικαιούχων, οι οποίοι ενισχύονται με 144 εκατ. ευρώ. Από αυτά, έχουν ήδη καταβληθεί τα 101 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στην Α΄ δόση (70%) του πριμ ενίσχυσης, ενώ η δυνατότητα καταβολής του υπολοίπου της οικονομικής ενίσχυσης σχετίζεται με την εκπλήρωση των δεσμευτικών στόχων 3ετίας του επιχειρηματικού σχεδίου κάθε δικαιούχου για την καταβολή της Β΄ δόσης (15%) και 5ετίας για την καταβολή της Γ΄ δόσης (15%), αντίστοιχα.

Η διαδικασία, λοιπόν, της εφαρμογής του μέτρου βρίσκεται σε εξέλιξη. Με δεδομένο ότι ο σχεδιασμός και η έγκριση του ΠΑΑ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έγινε τα προηγούμενα χρόνια, ενώ οι σημερινές οικονομικές συνθήκες έχουν μεταβληθεί ραγδαία και υπάρχει αυξημένη ανάγκη των νέων ανθρώπων να ασχοληθούν με τη γεωργία, αντιμετωπίζουμε με θετικό πνεύμα μια νέα προκήρυξη. Ωστόσο, μια νέα προκήρυξη του μέτρου για τους νέους αγρότες προϋποθέτει αναθεώρηση του ΠΑΑ με την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Συνεπώς, δεν εξαρτάται μόνο από εμάς, και η διαδικασία αυτή θα γίνει το επόμενο χρονικό διάστημα, αφού ληφθεί υπόψη το σύνολο των δεδομένων και των οικονομικών στοιχείων του Προγράμματος, που υπενθυμίζω ότι η περίοδος εφαρμογής του λήγει στις 31/12/2015.

Πότε θα βγει στον «αέρα» η προκήρυξη;

Θα την βγάλουμε άμεσα

Τι συμβαίνει με το Αγροτικό Ταμείο Εγγυοδοσίας και Επιχειρηματικότητας;

Σε συνεργασία και με την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες ένταξης, του Ταμείου Αγροτικής Επιχειρηματικότητας (ΤΑΕ) στο ΠΑΑ και έχει οριστεί ως επιλέξιμη δράση του για τα επενδυτικά μέτρα. Επιδιώκουμε να δημιουργηθεί ένα ευέλικτο Ταμείο Δανειοδότησης, με στόχο τη χορήγηση χαμηλότοκων βραχυπρόθεσμων και μεσομακροπρόθεσμων δανείων από τις τράπεζες στους δικαιούχους των επενδυτικών μέτρων.

Το προηγούμενο χρονικό διάστημα το οικονομικό κλίμα ήταν εξαιρετικά επιβαρυμένο. Σήμερα, μετά από την επιτυχή συμφωνία της κυβέρνησης και την εκταμίευση των δόσεων από το μηχανισμό της Ε.Ε., τα δεδομένα έχουν αλλάξει και έτσι μπορούν και πρέπει οι τράπεζες να κινητοποιηθούν. Για να αποφευχθεί περαιτέρω καθυστέρηση και να αξιοποιηθούν πάραυτα τα διαθέσιμα ποσά, ως Ειδική Γραμματεία Κοινοτικών Πόρων & Υποδομών έχουμε επεξεργαστεί σχέδιο για την άμεση ενεργοποίηση του ΤΑΕ, το οποίο προβλέπει τη συμμετοχή των τραπεζών με ίδια κεφάλαια, παράλληλα με τη μεταφορά των χρημάτων σε ειδικό λογαριασμό στην Τράπεζα της Ελλάδας.