Κέρδος 1.000 ευρώ ανά στρέμμα από την καλλιέργεια ροδιάς

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΥΛΑΚΟΥ 

Η ροδιά τα τελευταία χρόνια τείνει να καθιερωθεί ως μια καλλιέργεια με προοπτικές και πολλαπλά οφέλη για τους παραγωγούς, σε αρκετές περιοχές της χώρας. Ήδη μεγάλες εταιρείες δραστηριοποιούνται στην καλλιέργεια και έχουν κερδίσει σημαντικό μερίδιο στις αγορές. Ωστόσο, πολλοί παραγωγοί αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω της κακής επιλογής ποικιλιών αλλά και του «εσωτερικού ανταγωνισμού», που έχει σαν συνέπεια τη μείωση της τιμές σε ρόδια και χυμούς.

Με τα καθαρά κέρδη ανά στρέμμα να ξεπερνάνε τα 1.000 ευρώ, η καλλιέργεια της ροδιάς βρίσκεται σε διαρκή άνοδο. H ροδιά ως φυτεία έχει διάρκεια παραγωγικής ζωής τα 27 με 28 έτη. Οι αποδόσεις υπολογίζονται περίπου στα 45 κιλά ανά δέντρο και στα 2.700 με 2.800 κιλά περίπου ανά στρέμμα.

Το κόστος εγκατάστασης ενός στρέμματος καλλιεργούμενης ροδιάς υπολογίζεται πλέον σε τιμές άνω των 500 ευρώ, ενώ το καθαρό εισόδημα είναι γύρω στα 1.100 ευρώ ανά στρέμμα. Η ροδιά μπορεί να βγάλει καρπούς γύρω στα 3,5 χρόνια μετά τη φύτευσή της, ενώ καρποφορεί ολοκληρωμένα γύρω στα 7,5 χρόνια μετά τη φύτευσή της. Κατά την ολοκληρωμένη παραγωγή της δίνει κοντά στους 3 τόνους ανά στρέμμα ή και παραπάνω ποσότητα ροδιού στην αγορά. Οι καρποί της ροδιάς ωριμάζουν από τις αρχές μέχρι και τα μέσα του φθινοπώρου, ανάλογα με την ποικιλία, ενώ την ίδια εποχή γίνεται και η συγκομιδή, με την προϋπόθεση ότι τα δέντρα ηλικιακά θα είναι γύρω στα 3,5 έτη. Ένα φυτό ροδιάς πλήρως ανεπτυγμένο παράγει περίπου 100 καρπούς, που προορίζονται για την αγορά και αυτοί οι καρποί ωριμάζουν μέσα σε περίπου 60 μέρες.

Καλλιέργεια ροδιάς

Η ροδιά είναι ένα δέντρο δυνατό, που συνήθως αντέχει στις κακουχίες. Η ροδιά καλλιεργείται καλύτερα στο υποτροπικό κλίμα με παρατεταμένο, ξηρό και θερμό καλοκαίρι και αντέχει τα κρύα, όχι όμως κάτω των -10 βαθμών Κελσίου, ενώ μπορεί να προσαρμοστεί εύκολα στα περισσότερα είδη εδαφών.

Το ρόδι είναι πολύ πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες. Το εκχύλισμά του έχει αποδειχθεί από μελέτες πως έχει θετική δραστηριότητα κατά του καρκίνου του προστάτη, ενώ η κατανάλωση χυμού ροδιού από τις εγκύους γυναίκες έχει ως αποτέλεσμα να κινδυνεύουν λιγότερο τα μωρά από εγκεφαλικές κακώσεις. Οι σπόροι του επίσης είναι πάρα πολύ ωφέλιμοι και μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως αντιπυρετικό. Ενισχύουν και διώχνουν τις τοξίνες από τον οργανισμό και φημολογείται πως εξοντώνουν τα μικρόβια από την κύστη, το αίμα και τα νεφρά. Το αφέψημα από τα άνθη της ροδιάς συμβάλλει στην ενίσχυση των ούλων, εφόσον γίνει γαργάρα και απαλύνει από τον πονόλαιμο. Από την άλλη, εφόσον αναμειχθεί ο χυμός του ροδιού μαζί με ελαιόλαδο επιταχύνει το σβήσιμο των κηλίδων και θεωρείται και πολύ καλό αντιρυτιδικό.

Η καλλιέργεια της ροδιάς στην Ελλάδα

Στη Ροδόπη υπάρχουν 27 καλλιεργητές ροδιάς, ενώ η καλλιεργούμενη έκταση φθάνει τα 600 στρέμματα, δίνοντας περίπου 2 τόνους ανά στρέμμα. Στο Νομό Κιλκίς δραστηριοποιούνται 150 καλλιεργητές ροδιάς και η καλλιεργούμενη έκταση φτάνει τα 2.000 στρέμματα, ενώ στην Πέλλα καλλιεργούνται περίπου 1.200 στρέμματα από 50 παραγωγούς. Στο Νομό Δράμας 500 είναι εκείνοι που ασχολούνται με την καλλιέργεια (διπλασιάστηκαν σε σύγκριση με τον αριθμό καλλιεργητών πριν ένα έτος), η καλλιεργούμενη έκταση φτάνει τα 7.000 στρέμματα, δίνοντας περίπου 200 κιλά ανά στρέμμα και το παραγόμενο προϊόν της περιοχής το εκμεταλλεύεται ολοκληρωτικά μία αυστριακή εταιρεία, η οποία το διαθέτει στα φαρμακεία. Από έρευνα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων υπολογίζεται ότι σήμερα οι καλλιεργούμενες εκτάσεις ροδιάς στην Ελλάδα ανέρχονται περίπου στα 20.000 στρέμματα. Το 1994 τα καλλιεργούμενα στρέμματα ήταν μόλις 500, το 2005 ανέβηκαν σε αριθμό, περίπου 1.000 και το 2007 σε 4.000. Παρόλα αυτά η καλλιέργεια ροδιού στην Ελλάδα είναι πραγματικά ελάχιστη σε σύγκριση με τα παγκόσμια επίπεδα, αφού το σύνολο της παγκόσμιας παραγωγής ξεπερνάει τους 2.000.000 τόνους, με την Ινδία να βρίσκεται στη 1η θέση με 1.200.000 τόνους, στη 2η θέση το Ιράν με 650.000 τόνους και στην 3η θέση οι ΗΠΑ με 100.000 τόνους, βάσει αναφορών του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ).

Συνεταιρισμοί

Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή υπάρχουν ελάχιστοι συνεταιρισμοί που έχουν ξεκινήσει μια οργανωμένη προσπάθεια, ενώ οι προσπάθειες από πολλούς παραγωγούς για να δημιουργήσουν είναι ελπιδοφόρες. Μετά την “αποσύνθεση” των καπνοκαλλιεργειών γεννήθηκαν νέες σύγχρονες και δυναμικές καλλιέργειε, όπως αυτή του ροδιού. Στην περιοχή του Αγρινίου αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Παραγωγών Ροδιού Νομού Αιτωλοακαρνανίας. Ιδρύθηκε το 2008 και αποτελείται από 70 περίπου παραγωγούς από το Αγρίνιο, τη Γαβαλού, τη Λεπενού, τη Νεάπολη, τις Παπαδάτες, τις Φυτείες, την Παλαιομάνινα κ.ά. Όπως τονίζουν οι άνθρωποι του συνεταιρισμού, οι προοπτικές είναι εξαιρετικές και διαφαίνονται ήδη στα λίγα μόλις χρόνια λειτουργίας του. Πρωταρχικός σκοπός των μελών του είναι να διαχειριστούν μόνοι τους το προϊόν και ζητούν την ουσιαστική και έμπρακτη στήριξη της Πολιτείας.

Η ζήτηση του προϊόντος εντοπίζεται σε χώρες, όπως η Αυστρία και η Γαλλία, χωρίς όμως να περιορίζεται σε αυτές, ενώ η κατανάλωση στην εγχώρια αγορά δείχνει κάθε χρόνο να έχει ανοδικές τάσεις. Ενδεικτικά οι τιμές ροδιού στην ελληνική αγορά έφτασαν μέχρι και τα 2 ευρώ το κιλό, ενώ μέχρι σήμερα η έρευνα έχει δείξει πως η ζήτηση είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από την προσφορά. Η εμπορική αξία του καρπού επηρεάζεται κατά κύριο λόγο από το μέγεθός του. Έτσι, τα μεγαλύτερου μεγέθους ρόδια (>400 γρ.) πωλούνται ακριβότερα, ενώ τα πολύ μικρού μεγέθους έχουν ελάχιστη εμπορική αξία. Επίσης, ο καρπός πρέπει να έχει έντονο κόκκινο χρώμα και καλά διαμορφωμένο στέμμα για να έχει αυξημένη εμπορική αξία.

Στην Πελοπόννησο ο κύριος όγκος της παραγωγής βρίσκεται στην περιοχή της Ερμιονίδος στην Αργολίδα, όπου αποτελεί και παραδοσιακή καλλιέργεια. Το θέμα της καλλιέργειας έφτασε μέχρι και στο Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου εκεί που αναπτύχθηκε μια οργανωμένη επενδυτική πρόταση. Ο περιφερειάρχης Πέτρος Τατούλης εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συγκεκριμένη πρόταση γιατί ενσωματώνει τις απαραίτητες προϋποθέσεις, όπως άλλωστε τις θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την επόμενη προγραμματική περίοδο 2014-2020.

Πληροφορίες

Λαμβάνοντας υπόψη το διογκούμενο ενδιαφέρον των γεωργών της χώρας για την καλλιέργεια της ροδιάς, το Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων Νάουσας του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού «Δήμητρα» (ΕΛ.Γ.Ο.) σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Ίδρυμα Θεσσαλονίκης προχώρησε στη σύνταξη ενός χρήσιμου εγχειριδίου.

Στο εγχειρίδιο περιγράφεται από ειδικούς ερευνητές σε κάθε θέμα που αναπτύσσεται: η υφιστάμενη κατάσταση της καλλιέργειας στον κόσμο, η μορφολογία του δένδρου, οι διαθέσιμες ποικιλίες ροδιάς στην Ελλάδα, οι κατάλληλες περιοχές και το έδαφος για την καλλιέργεια, ο πολλαπλασιασμός, το κλάδεμα, ο σχεδιασμός οπωρώνα, η άρδευση, η λίπανση, οι μετασυλλεκτικές μεταχειρίσεις, καθώς και οι ασθένειες και εχθροί της καλλιέργειας. Το εγχειρίδιο διατίθεται ελεύθερα στο διαδίκτυο στις ιστοσελίδες www.pomologyinstitute.gr (ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων Δένδρων), και www.nagref.gr (ιστοσελίδα ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.), ενώ τυπωμένα αντίγραφα διατίθενται από τους συγγραφείς του εγχειριδίου.