Στο στόχαστρο και πάλι το τσίπουρο

Της Άννας Αραμπατζή

(arampatzi@paragogi.net)

Απανωτά είναι τα πλήγματα για το τσίπουρο και την τσικουδιά. Μετά την καλοκαιρινή παρέμβαση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), τώρα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά αυξημένο φόρο για τα προϊόντα αυτά.

Συγκεκριμένα, η Επιτροπή ζήτησε από την Ελλάδα να τροποποιήσει το καθεστώς φόρου κατανάλωσης για το τσίπουρο και την τσικουδιά, καθώς η χώρα επιβάλει σε αυτά τα ποτά το 50% του κανονικού συντελεστή φόρου κατανάλωσης που εφαρμόζεται στην αιθυλική αλκοόλη.

Παράλληλα, σύμφωνα με την Επιτροπή, επιβάλλεται υπερβολικά μειωμένος συντελεστής στο τσίπουρο και την τσικουδιά (περίπου 6% του κανονικού συντελεστή φόρου κατανάλωσης) όταν παρασκευάζονται χύμα από τους αποκαλούμενους «διήμερους» αποστάκτες.

Οι κανόνες της ΕΕ προβλέπουν ότι ο ίδιος συντελεστής φόρου κατανάλωσης θα πρέπει να εφαρμόζεται σε όλα τα προϊόντα που παρασκευάζονται από αιθυλική αλκοόλη. Εξαιρέσεις ή παρεκκλίσεις προβλέπονται ρητώς από τη νομοθεσία της ΕΕ και πρέπει να ερμηνεύονται αυστηρά. Η Ελλάδα δεν έχει κάποια παρέκκλιση για το τσίπουρο ή την τσικουδιά.

Έτσι, η Επιτροπή πιστεύει ότι και τα δύο καθεστώτα αποτελούν παράβαση της σχετικής νομοθεσίας της ΕΕ για τον φόρο κατανάλωσης και επίσης ευνοούν ένα αλκοολούχο ποτό εγχώριας παραγωγής έναντι των αλκοολούχων ποτών που παράγονται σε άλλα κράτη-μέλη.

Όπως επισημαίνει η Κομισιόν, αυτό αποτελεί παράβαση των κανόνων της ΕΕ σχετικά με τη ελεύθερη κυκλοφορία των αγαθών. Το αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής λαμβάνει τη μορφή αιτιολογημένης γνώμης και σε περίπτωση έλλειψης ικανοποιητικής απάντησης εντός δύο μηνών, η Επιτροπή μπορεί να παραπέμψει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της ΕΕ.

Τι λέει ο ΟΟΣΑ

Στα τέλη Ιουλίου ο ΟΟΣΑ πραγματοποίησε παρέμβαση για το χύμα τσίπουρο που διακινείται στη χώρα. Η δεύτερη εργαλειοθήκη του Οργανισμού περιλαμβάνει συστάσεις για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου και την ενίσχυση του ανταγωνισμού στον κλάδο των ποτών και έτσι, υπάρχει ειδικός όρος που πλήττει τη διακίνηση του χύμα τσίπουρου.

Στη μελέτη του κλάδου των ποτών ο ΟΟΣΑ επικεντρώνεται στην παραγωγή και διακίνηση «χύμα» τσίπουρου και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ετησίως 17-19 εκατ. λίτρα τσίπουρου διακινούνται αφορολόγητα, με αποτέλεσμα να δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός.

Το μέγεθος αυτό προκύπτει αν υπολογίσει κανείς την παραγωγή των 67 μεγάλων μονάδων του κλάδου (3 εκατομμύρια λίτρα που φορολογούνται με 12,75 ευρώ ανά λίτρο καθαρής αλκοόλης) και των 30.000 περίπου μικρών αποσταγματοποιών (που δηλώνουν ότι παράγουν 5-7 εκατ. λίτρα και έχουν πολύ μικρότερη φορολογία, 1,33 ευρώ ανά λίτρο αλκοόλης). Τα μεγέθη αυτά συγκρίνονται με τη συνολική ποσότητα που διακινείται στην αγορά, η οποία -σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ- είναι 24 εκατ. λίτρα.

Ο Οργανισμός προτείνει την κατάργηση της διακίνησης «χύμα» τσίπουρου, ούτως ώστε όποιες ποσότητες δεν είναι τυποποιημένες να κατάσχονται και να περιοριστούν οι μικροί παραγωγοί αποκλειστικά στην κάλυψη των δικών τους αναγκών.

Η πρόταση αυτή, όπως αναγνωρίζει ο ίδιος ο Οργανισμός, βλάπτει τα συμφέροντα των μικρών αποσταγματοποιών, αλλά έχει το πλεονέκτημα ότι η εφαρμογή της μπορεί εύκολα να ελεγχθεί. Εναλλακτικά προτείνεται να υποχρεωθούν οι μικροί παραγωγοί να εκδίδουν φορολογικά παραστατικά, κάτι που όμως έχει το μειονέκτημα της δυσκολίας στους ελέγχους.

Η αύξηση της τιμής του προϊόντος, με την υλοποίηση των παραπάνω, είναι δεδομένη.

Όπως εκτιμάται από παραγωγούς, η τιμή του τσίπουρου θα αυξηθεί κατακόρυφα, από τα 4-5 ευρώ ανά λίτρο που κοστίζει σήμερα, στα 12 ευρώ ανά λίτρο. Επιπλέον, δεν θα πρέπει να αγνοηθεί πως θα «κοπεί» ο δρόμος της παραγωγής τσίπουρου, για τους αμπελουργούς, που ήταν ένα διέξοδο για μια κακή χρονιά του σταφυλιού.