Μείζον θέμα στην ΕΕ οι τιμές του γάλακτος

Η μέση τιμή του γάλακτος αγελάδας στην ΕΕ από 40,21 λεπτά το κιλό στο τέλος του 2013 «έπεσε» μήνα με το μήνα στα 30,03 λεπτά το κιλό τον Ιούνιο-Ιούλιο 2015.

Σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες του 2014 οι σημερινές τιμές είναι χαμηλότερες κατά 20% κατά μέσο όρο, ποσοστό που κυμαίνεται από 15-16% στην Αυστρία και Ιταλία μέχρι 28-29% στη Λετονία και Εσθονία, τις δύο χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο από το ρωσικό εμπάργκο. Οι τιμές αυτές είναι ονομαστικές και αν αποπληθωριστούν οι τελικές τιμές θα είναι σημαντικά χαμηλότερες.

Η κατάσταση δείχνει ακόμη πιο κρίσιμη αν λάβουμε υπόψη μας πως, σύμφωνα με τις προβλέψεις ειδικών Οργανισμών, οι τιμές παραγωγού δεν πρόκειται να βελτιωθούν και αν ακόμη, λόγω της αναμενόμενης διόρθωσης του ύψους της συνολικής παραγωγής στις χώρες της ΕΕ, υπάρξει μια σχετική αύξηση στις τιμές των γαλακτοκομικών προϊόντων.

Σε διεθνές επίπεδο, σύμφωνα με τις προβλέψεις των διεθνών οργανισμών OECD και FAO, την επόμενη δεκαετία, μέχρι το 2024, οι τιμές αναμένεται να αυξηθούν ως προς την ονομαστική τους τιμή αλλά θα παραμείνουν σταθερές στα σημερινά επίπεδα αν αποπληθωριστούν.

Από την οπτική γωνία των παραγωγών όμως, οι τιμές του γάλακτος είναι ένα μόνο μέρος του ζητήματος. Ο παράγοντας που καθορίζει τελικά το εισόδημα των αγελαδοτρόφων είναι το περιθώριο κέρδους, η διαφορά δηλαδή μεταξύ των εσόδων και εξόδων, έχοντας πάντα υπόψη πως το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να διαφέρει σημαντικά, ανάλογα με τους παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη στους υπολογισμούς (όπως οι άμεσες ή συνδεδεμένες ενισχύσεις, άλλες πηγές εσόδων, όπως πώληση μόσχων ή εξόδων, όπως το ύψος των αποσβέσεων κ.ά.)

Το περιθώριο κέρδους, όπως έχει διαπιστωθεί με βάση τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από τις υπηρεσίες της ΕΕ, επηρεάζεται σημαντικά ακόμη και από μικρές μεταβολές στις τιμές παραγωγού ή στους παράγοντες που επηρεάζουν το κόστος παραγωγής. Στην περίοδο των 24 μηνών των ετών 2013 και 2014, το κέρδος παρουσίασε διακυμάνσεις της τάξης του 100%, ενώ ούτε οι τιμές του γάλακτος ούτε τα στοιχεία του κόστους παρουσίασαν μεταβολές μεγαλύτερες του 24%. Αυτό σημαίνει πως οι αγελαδοτρόφοι αντιμετωπίζουν πολύ συχνά τις συνέπειες πολύ χαμηλών ή αρνητικών περιθωρίων κέρδους, καθώς ακόμη και οι μικρές αλλαγές είτε στις τιμές του γάλακτος είτε στους συντελεστές παραγωγής προκαλούν πολύ μεγαλύτερες μεταβολές στα περιθώρια κέρδους και το εισόδημα. Αυτό το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του κλάδου, ενώ δεν έτυχε μέχρι τώρα της δέουσας προσοχής, φαίνεται πως θα συμπεριληφθεί στην ατζέντα των συζητήσεων που θα ακολουθήσουν για τα μέτρα προστασίας που θα εφαρμοσθούν.

Σύμφωνα με τα δεδομένα των τελευταίων μηνών, η ΕΕ εκτιμά πως οι αγελαδοτρόφοι στην ΕΕ παράγουν κάτω του κόστους, εφόσον η μέση τιμή του γάλακτος διαμορφώνεται στα 30 λεπτά το κιλό, ενώ το κόστος υπολογίζεται στα 34 λεπτά το κιλό.

Σε πρόσφατες μελέτες τους οι Βέλγοι παρουσιάζουν τιμές κόστους 50,47 λεπτά το κιλό και μετά την αφαίρεση των ενισχύσεων (4,51 λεπτά) 45,96 λεπτά το κιλό. Οι Ολλανδοί ανεβάζουν το κόστος σε 45,27 λεπτά και μετά την αφαίρεση των ενισχύσεων (3.03 λεπτά) σε 42,24 λεπτά, οι Γάλλοι παρουσιάζουν μέσο κόστος 48,38 λεπτά και μετά την αφαίρεση των ενισχύσεων (6,95 λεπτά) 41,43 λεπτά. Οι Γερμανοί (με στοιχεία 2012-13) υπολογίζουν το μέσο κόστος παραγωγής γάλακτος στα 52,65 λεπτά το κιλό και μετά την αφαίρεση των ενισχύσεων (6,26 λεπτά) στα 46,39 λεπτά.

Έντονες αντιδράσεις

Κτηνοτρόφοι απέκλεισαν την Τρίτη την πρόσβαση σε όλες τις γαλακτοβιομηχανίες στη Γαλικία, με αίτημα να εφαρμοστεί άμεσα η συμφωνία που προβλέπει την αναπροσαρμογή των τιμών γάλακτος.

Στην κοινότητα Φράδες, σε απόσταση 40 χιλιομέτρων βόρεια του Σαντιάγο δε Κομποστέλα, 15 μονάδες έχυσαν 130.000 λίτρα γάλακτος στο πλαίσιο διαμαρτυρίας.

Το επόμενο βήμα θα είναι να αποκλειστεί η πρόσβαση στα τέσσερα κέντρα διανομής που βρίσκονται στη Γαλικία, εξήγησε έναςεκπρόσωπος Τύπου μιας άλλης συνδικαλιστικής ένωσης, των Unions agrarias.

Η Γαλικία απαριθμεί περισσότερα από 9.000 αγροκτήματα και παράγει περίπου 6 εκατομμύρια λίτρα γάλακτος κάθε ημέρα, ήτοι το 40% της παραγωγής σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με τα συνδικάτα Fruga και Unions agrarias.

Όπως οι γείτονές τους στη Γαλλία και την Πορτογαλία, οι γαλακτοπαραγωγοί της Ισπανίας υποφέρουν από την πτώση των τιμών που τους υποχρεώνει να παράγουν με ζημίες. Οι τιμές κυμαίνονται αυτή τη στιγμή γύρω στα 28 λεπτά του ευρώ ανά λίτρο, όταν το κόστος παραγωγής έχει ανέλθει σε μέσο όρο 34 λεπτά.