Όσα… παίρνει ο «άνεμος» της Εφορίας

Αλλαγές και… εκπλήξεις –όχι και τόσο ευχάριστες– επιφυλάσσει στους Έλληνες αγρότες το φετινό ραντεβού με την Εφορία, που βρίσκεται σε εξέλιξη για όλους τους φορολογούμενους, καθώς η προθεσμία για την υποβολή των δηλώσεων λήγει στο τέλος του μήνα, αν και η περιορισμένη έως τώρα ανταπόκριση των υπόχρεων κάνει όλες τις πλευρές να μιλούν με βεβαιότητα για παράταση από την πλευρά του υπουργείου Οικονομικών.

Η πρόσφατη διάταξη που περιλήφθηκε στο «μίνι» φορολογικό και καταργεί το τεκμήριο από την ιδιόχρηση αγροτεμαχίων προφανώς δεν μπόρεσε να «χρυσώσει το χάπι» για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες, κτηνοτρόφους και ψαράδες, οι οποίοι πλέον θεωρούνται επιχειρηματίες και καλούνται να πληρώσουν για το εισόδημα που απέκτησαν το 2014 φόρο 13% από το πρώτο ευρώ καθαρού εισοδήματος, ενώ μέχρι και πέρυσι, για το εισόδημα του 2013, οι αγρότες φορολογούνταν με την κλίμακα των μισθωτών, δηλαδή είχαν αφορολόγητο όριο έως και 9.500 ευρώ. Αυτή, όμως, δεν είναι η μόνη επιβάρυνση, καθώς το ποσό που θα κληθούν να καταβάλουν ως φόρο θα είναι και προσαυξημένο κατά 27,5% λόγω προκαταβολής φόρου!

Συγκεκριμένα, όσοι αποκτούν εισόδημα από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα θα κληθούν φέτος να πληρώσουν προκαταβολή φόρου που θα θεωρηθεί ότι επιβάλλεται σε φορολογική δήλωση που κατατίθεται για πρώτη φορά και η οποία θα αντιστοιχεί στο μισό του σχετικού φόρου. Την ίδια ώρα, για όσους αγρότες υποβάλλουν πράγματι για πρώτη φορά φορολογική δήλωση η προκαταβολή αυτή θα υπολογιστεί στο ¼. Θα υπάρχει, δηλαδή, προκαταβολή φόρου «δύο ταχυτήτων».

Αναλυτικά, στην ΠΟΛ 1120/2015 που εξέδωσε η Γενική Γραμματέας Εσόδων, Κατερίνα Σαββαΐδου, με θέμα «Κοινοποίηση των διατάξεων του άρθρου 2 του Ν. 4328/2015 περί τροποποίησης των διατάξεων του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Ν. 4172/2013)», στο σημείο 7 αναφέρεται σχετικά: «7. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου αυτού, με τις οποίες προστέθηκε νέα παρ.34 στο άρθρο 72 του ΚΦΕ (Ν. 4172/2013), ορίζεται ότι ειδικά κατά το φορολογικό έτος 2014 σε όσους αποκτούν εισόδημα από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα το προς βεβαίωση ποσό φόρου της παρ. 1 του άρθρου 69 περιορίζεται στο μισό, έστω και αν δεν υποβάλλεται δήλωση για πρώτη φορά.

Συνεπώς, σε όσους υποβάλλουν φορολογική δήλωση για πρώτη φορά και ασκούν ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, η προκαταβολή του φόρου περιορίζεται στο ¼, δηλαδή περιορίζεται κατά ½ επειδή υποβάλλουν δήλωση για πρώτη φορά βάσει της παρ.1 του άρθρου 69 και επιπλέον κατά ½ επειδή ασκούν αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα».

Επιδοτήσεις και αποζημιώσεις
Δυσάρεστη έκπληξη αποτελεί για τους φορολογούμενους και η φορολόγηση των επιδοτήσεων πάνω από το ποσό των 12.000 ευρώ, παρά τις αρχικές «δεσμεύσεις» της κυβέρνησης ότι θα εξαιρούνται από κάθε φορολόγηση. Ειδικότερα, σε εγκύκλιο της Γ.Γ. Δημόσιων Εσόδων αναφέρεται ότι «ειδικά για τους ασκούντες ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, οι αγροτικές ενισχύσεις και επιδοτήσεις που χορηγούνται στα πλαίσια της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, περιλαμβάνονται στον προσδιορισμό του κέρδους από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα μόνο κατά το μέρος των επιδοτήσεων και ενισχύσεων που υπερβαίνει τα δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ». Το θετικό είναι, τουλάχιστον, ότι για τον προσδιορισμό των φορολογητέων κερδών από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα δεν θα λαμβάνεται υπόψη κανένα ποσό αποζημιώσεων.
Σύμφωνα με την ίδια εγκύκλιο, οι αγροτικές επιδοτήσεις/ενισχύσεις διαχωρίζονται για φορολογικούς σκοπούς σε δυο κατηγορίες: τις «Επιδοτήσεις Παγίων - Κάλυψης Δαπανών» και τις «Λοιπές Επιδοτήσεις» (προσθετικές των εσόδων). Σημειώνεται ότι τα εισπραττόμενα ποσά των επιχορηγήσεων για αγορά παγίων δεν θεωρούνται προσθετικά στοιχεία των ακαθάριστων εσόδων, δηλαδή δεν προσαυξάνουν τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης, αλλά αποτελούν μειωτικό στοιχείο του κόστους των νέων επενδύσεων που πραγματοποιήθηκαν. Επιπλέον, οι αποσβέσεις υπολογίζονται στην αξία κτήσης των παγίων, αφού αφαιρεθούν τα ποσά των επιχορηγήσεων.

Πώς φορολογούνται οι πρόωρες συντάξεις

Στο μεταξύ, ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες θα αντιμετωπίζεται φορολογικά η πρόωρη σύνταξη που λαμβάνουν οι αγρότες, σύμφωνα με απάντηση της Γενικής Γραμματείες Δημοσίων Εσόδων του υπουργείου Οικονομικών σε σχετική ερώτηση.

Αναλυτικά, στην απάντηση αναφέρεται ότι η 491/1996 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους έκανε δεκτό, κατά πλειοψηφία, ότι η χορηγούμενη στους δικαιούχους αγρότες αποζημίωση για την πρόωρη παύση της γεωργικής τους δραστηριότητας, πρέπει ως εισόδημα να υπαχθεί στην κατηγορία εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες (ΣΤ' κατηγορία) και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται φορολογικά.

Σύμφωνα με το σκεπτικό της γνωμοδότησης, η καταβαλλόμενη αποζημίωση στους εντασσόμενους στο κοινοτικό καθεστώς της ενθάρρυνσης της παύσης της γεωργικής δραστηριότητας αγρότες, ανεξάρτητα από τον χαρακτηρισμό της ως αποζημίωσης, φέρει, ως παροχή, τα εννοιολογικά στοιχεία που συγκροτούν την έννοια του εισοδήματος (σταθερή πηγή, περιοδικότητα παροχής –που στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι μηνιαία) και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται φορολογικά. Σημειώνεται, δε, ότι η παροχή αυτή ικανοποιεί τον ίδιο σκοπό που ικανοποιεί και η σύνταξη, και που δεν είναι άλλος από την εξασφάλιση εισοδήματος στους απόμαχους της εργασίας λόγω της επέλευσης του γήρατος.