Εκλογές... με τα 20 δισ. των αγροτικών επιδοτήσεων

Του Νίκου Φιλιππίδη

(filippidis@paragogi.net)

Σε ένα από τα κρίσιμα διακυβεύματα των εκλογών, εφ’ όσον όπως διαφαίνεται στηθούν κάλπες σε περίπου 40 ημέρες, προτίθεται να θέσει η κυβέρνηση τις αγροτικές επιδοτήσεις και τα κονδύλια για αγροτική ανάπτυξη, συνολικά 20 δισ. ευρώ, της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-20.

Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος, μιλώντας στο 3ο Αναπτυξιακό Συνέδριο για την γεωργία, το έθεσε με άμεσο τρόπο: «Ο μεγάλος κίνδυνος είναι να υποτιμήσουμε και να βλάψουμε το μέλλον μας, που είναι το μέλλον των παιδιών μας. Τώρα είναι η στιγμή της πραγματικής οικονομίας. Τώρα, που έχουμε τακτοποιήσει τα δημοσιονομικά και χρηματοοικονομικά δεδομένα, μπορούμε πράγματι να στρέψουμε όλη τη δύναμη που έχουμε στην πραγματική οικονομία, ξεκινώντας από τον πρωτογενή τομέα», επισήμανε ο κ. Βενιζέλος και κατέστησε σαφές ότι εκτός από τα «εντυπωσιακά», όπως τα χαρακτήρισε, κονδύλια ύψους 20 δισ. ευρώ της νέας ΚΑΠ, «χρειάζεται και ιδιωτικό κεφάλαιο. Χρειάζεται η ενίσχυση της αγροτικής επιχειρηματικότητας. Χρειάζεται και η σχέση του πρωτογενούς τομέα με το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Κι έτσι η ελληνική γεωργία μπορεί να μπει, πολύ δυναμικά στη διεθνή αγορά κεφαλαίων και να αποκτήσει τεράστιες δυνατότητες».

«Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, πόσο μεγάλη σημασία έχει να κρατήσουμε τη χώρα ισχυρή, όρθια, με ένα ισχυρό χρηματοπιστωτικό σύστημα, χωρίς απειλές, χωρίς κρίσεις, πόσο μεγάλη σημασία έχει να έχουμε ένα καθαρό πολιτικό ορίζοντα, να χτυπήσουμε την αβεβαιότητα, να στείλουμε ένα μήνυμα πολιτικής σταθερότητας που είναι και μήνυμα κοινωνικής και οικονομικής σταθερότητας, τώρα που επεξεργαζόμαστε το νέο εθνικό παραγωγικό μοντέλο», ήταν το μήνυμα που εξέπεμψε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.

Ο κ. Βενιζέλος υπογράμμισε ότι «έφθασε η ώρα της αλήθειας για τα πολιτικά κόμματα, τους βουλευτές αλλά και τον ελληνικό λαό, τον κάθε πολίτη. Τώρα μπορεί να σκεφτεί ο καθένας αν αυτά που λέγονται και ακούγονται, είναι αληθινά, εφικτά, υπεύθυνα, ασφαλή, ή είναι ψευδή ,δημαγωγικά, ανεύθυνα και επικίνδυνα. Τώρα μπορεί να σκεφτεί ο καθένας ποιος θέλει να τον εκπροσωπήσει, ποιος θέλει να διαπραγματευτεί, πώς πρέπει να γίνει όλη αυτή η ιστορία, η οποία ενσωματώνει θυσίες και κόπους πέντε ολόκληρων ετών. Μεγάλες θυσίες και μεγάλους κόπους.

 Και μέσα σε αυτή τη συγκυρία ένα συνέδριο όπως το δικό σας, αποκτά πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα, γιατί κάθε τι που λέγεται για αριθμούς, για σχέδια, τοποθετείται σε άλλο πλαίσιο, σε άλλο περιβάλλον. Σε ένα περιβάλλον το οποίο ανοίγει όλη την εικόνα, ώστε ο καθένας να ξέρει πού βρισκόμαστε και πού βαδίζουμε».

Πρόγραμμα 6 δισ.

«Με το νέο πρόγραμμα που καταρτίσαμε, δώσαμε την αναπτυξιακή διάσταση και προοπτική που πρέπει να έχει η ελληνική γεωργία, η κτηνοτροφία και η αλιεία, έχοντας ως βασικούς γνώμονες στον σχεδιασμό μας την προώθηση της επιχειρηματικότητας, της εξωστρέφειας, της ποιότητας και της επωνυμίας» τόνισε, μεταξύ άλλων, στην ομιλία του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Καρασμάνης, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι ο πρωτογενής τομέας μπορεί να γίνει πυλώνας πραγματικής ανάπτυξης για τη χώρα.

Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κ. Καρασμάνης, με το νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης κινητοποιούνται πόροι περίπου 6 δισ. ευρώ (κοινοτική συμμετοχή, δημόσια δαπάνη, ιδιωτική συμμετοχή) και δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ηλικιακή ανανέωση του ανθρώπινου δυναμικού του αγροτικού τομέα. Προς τούτο, προβλέπονται ενισχύσεις 240 εκατ. ευρώ για την είσοδο 16.000 νέων ανθρώπων στον πρωτογενή τομέα, ενώ ενεργοποιείται η δυνατότητα των κοινοτικών διατάξεων για τους νέους αγρότες ηλικίας έως 40 ετών για αύξηση της αξίας των ατομικών δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης μέχρι το ανώτατο ύψος του δικαιώματος κάθε περιφέρειας.

Προϋπολογίζεται, επίσης, η αξιοποίηση κεφαλαίων 466 εκατ. ευρώ για την υλοποίηση και απλοποίηση 7.500 νέων σχεδίων βελτίωσης που αποσκοπούν στον εκσυγχρονισμό των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και 254 εκατ. ευρώ θα χρησιμοποιηθούν για την πραγματοποίηση 340 επενδύσεων στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων. Για την ίδρυση και τον εκσυγχρονισμό 2.100 νέων μικρομεσαίων επιχειρήσεων στον πρωτογενή τομέα, αλλά και την ίδρυση και τον εκσυγχρονισμό 4.500 επιχειρήσεων, κυρίως αγροτουριστικών, θα διατεθούν 370 εκατ. ευρώ.

Στο νέο πρόγραμμα, όπως είπε ο κ. Καρασμάνης, έχουν ενταχθεί μέτρα εκκίνησης νέων επιχειρήσεων, τα λεγόμενα start ups, τα οποία θα απορροφήσουν πόρους 72 εκατ. ευρώ, με αυξημένο όριο επιλέξιμης ενίσχυσης έως 50.000 ευρώ ανά δικαιούχο. Για την ολοκλήρωση και την κατασκευή εγγειοβελτιωτικών, αρδευτικών εργών, ταμιευτήρων και λιμνοδεξαμενών θα διατεθούν πόροι 436 εκατ. ευρώ. Ποσό ύψους 80 εκατ. ευρώ θα αξιοποιηθεί για την εκπαίδευση και κατάρτιση σε γεωργία- δασοκομία και 125 εκατ. ευρώ για συμβουλευτικά έργα υποστήριξης των παραγωγών από γεωπόνους και κτηνιάτρους.

Μέσω του νέου προγράμματος, ενθαρρύνεται η σύσταση και λειτουργία συνεργατικών σχημάτων, δηλαδή ομάδων παραγωγών, οργανώσεων παραγωγών και ενώσεων οργανώσεων παραγωγών με κάλυψη κατά 100% των δαπανών τους μέσω ενός συνολικού προϋπολογισμού 27 εκατ. ευρώ. Σχεδόν το 30% των συνολικών πόρων του νέου προγράμματος, ήτοι 1,5 δισ. ευρώ περίπου, σχετίζεται έμμεσα ή άμεσα με την προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών. Παράλληλα, επιχειρείται η αποκέντρωση και η διαχείριση του ενός τρίτου των κονδυλίων, περί τα 1,8 δισ. ευρώ, από τις 13 περιφέρειες της χώρας.

Ο απολογισμός

Ο Ειδικός Γραμματέας Κοινοτικών Πόρων και Υποδομών του υπουργείου, Δημήτρης Ιατρίδης, στην ομιλία προχώρησε μεταξύ άλλων σε απολογισμό του τρέχοντος Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (2007-2013), το οποίο διαθέτει συνολικούς πόρους 4,7 δισ. ευρώ. Όπως είπε, οι πληρωμές σε δικαιούχους από την αρχή του Προγράμματος έχουν αισθητά ξεπεράσει τα 3 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, στις ιδιωτικές επενδύσεις στον αγροτουρισμό, στη στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων και στις δραστηριότητες διαφοροποίησης, οι πληρωμές σήμερα ξεπερνούν τα 39 εκατ. ευρώ.

Στα Σχέδια Βελτίωσης της Ανταγωνιστικότητας των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων έχουν πληρωθεί 95 εκατ. ευρώ και έως το τέλος του έτους θα ξεπεράσουν τα 100 εκατ. ευρώ. Ενεργοποιήθηκαν συνολικά, περισσότερα από 2.000 σχέδια βελτίωσης και πλέον η διεκπεραίωση των πληρωμών γίνεται από 30 έως 40 ημέρες από την υποβολή τους στις Περιφέρειες, αντί των τεσσάρων μηνών που απαιτούνταν παλαιότερα.

Παράλληλα, σήμερα κατασκευάζονται στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας 78 μεγάλα δημόσια εγγειοβελτιωτικά έργα προϋπολογισμού άνω των 630 εκατ. ευρώ, που έχουν ως στόχο την ορθολογικότερη χρήση των υδατικών πόρων, την αποδοτικότερη χρήση τους και τη βελτίωση ικανότητας αποθήκευσής τους και υλοποιούνται 487 μικρότερα αρδευτικά έργα, λιμνοδεξαμενές, αγροτικές οδοποιίες και αναπλάσεις, συνολικού προϋπολογισμού 786 εκατ. ευρώ.

Ο κ. Ιατρίδης σημείωσε ότι, στο πλαίσιο της νέας προγραμματικής περιόδου οι κύριες επιλογές που απορρέουν από τη στρατηγική για την αγροτική ανάπτυξη είναι μεταξύ άλλων, η ενίσχυση του ελλειμματικού κλάδου της κτηνοτροφίας, η βελτίωση της ποιότητας και της προστιθέμενης αξίας των εγχώριων αγροδιατροφικών προϊόντων, η βιώσιμη ανάπτυξη του αγροδιατροφικού και των δασικών συστημάτων, με την ορθολογική χρήση και διαχείριση των φυσικών πόρων και η δημιουργία στενών σχέσεων αγροδιατροφικού συστήματος, τουρισμού και πολιτισμού.

ΦΛΑΣΑΚΙ

Οι βασικές στοχεύσεις του «Εθνικού Φακέλου» για τη νέα ΚΑΠ

• Ηλικιακή ανανέωση του δυναμικού, με γενναία οικονομικά κίνητρα για προσέλκυση νέων αγροτών
• Ενθάρρυνση σημαντικών επενδύσεων και δημιουργίας νέων επιχειρήσεων
• Τομέας υποδομών
• Στήριξη τομέων όπως η κτηνοτροφία, στους οποίους υστερούσαμε.
• Προστασία της παραγωγής από τις κλιματικές αλλαγές και διασφάλιση του εισοδήματος γεωργών και κτηνοτρόφων από ακραία φαινόμενα και ασθένειες.
• Ισχυροποίηση του ΕΛΓΑ και ειδικά μέτρα αντιχαλαζικής και αντιβρόχινης προστασίας.

«Ώρα για μεγάλες τομές και αλλαγές»

«Το 30% των πόρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης πάει στις 13 Περιφέρειες, είναι γνωστό ότι είναι δέσμευση της χώρας. Πιστεύω πια, έχοντας υπηρετήσει χρόνια το θεσμό της Αυτοδιοίκησης, ότι πρέπει να γίνει μια ριζική αποκέντρωση. Αποκέντρωση σημαίνει ότι: στις Περιφέρειες πάει συνολικά το Πρόγραμμα των Νέων Αγροτών, όλα τα σχέδια βελτίωσης, τα προγράμματα Leader και ΟΠΑΑΧ, τα αρδευτικά κάτω από έναν προϋπολογισμό και βέβαια τα έργα αγροτικής οδοποιίας και εξηλεκτρισμού και άλλα μικρά έργα». Αυτή την πρόταση για ριζική αποκέντρωση των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης έκανε ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Πάρις Κουκουλόπουλος, μιλώντας στο 3ο Αναπτυξιακό Συνέδριο για τη Νέα Προγραμματική Περίοδο.

Ο κ. Κουκουλόπουλος επεσήμανε, μεταξύ άλλων, πως η νέα ΚΑΠ που τίθεται σε εφαρμογή από την 1.1.2015 περιλαμβάνει σημαντικές διαρθρωτικές τομές για τη στήριξη και την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά: «Στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης το καλοκαίρι, όταν καταθέταμε το φάκελο της νέας ΚΑΠ, πήραμε τη μεγάλη απόφαση να αξιοποιήσουμε τη μεγάλη δυνατότητα που μας έδινε ο Κανονισμός, τη δυνατότητα της ευελιξίας και μεταφέραμε σχεδόν το σύνολο των πόρων που μπορούσαμε από τον πρώτο πυλώνα στο δεύτερο. Το 19% το μεταφέρουμε λοιπόν στον δεύτερο πυλώνα για να λειτουργήσουμε διαρθρωτικά. Τα πήραμε από τις άμεσες ενισχύσεις, τα πάμε στις διαρθρωτικές δράσεις. Ηλικιακή ανανέωση, καινοτομία, αρδεύσεις, κτηνοτροφία κύρια των αιγοπροβάτων, εξωστρέφεια, μεταποίηση είναι οι μεγάλες τομές που επιδιώκουμε με την ενίσχυση του δεύτερου πυλώνα. Με αυτή τη ματιά, γίνεται σειρά παρεμβάσεων που άλλες ολοκληρώθηκαν και άλλες ολοκληρώνονται, όπως ο Κτηνίατρος εκτροφής, το πρόγραμμα ΑΡΤΕΜΙΣ για την προστασία του καταναλωτή αλλά και την ενίσχυση του Έλληνα παραγωγού και η αυτόνομη και αυτοτελής δικαιοπρακτική ικανότητα στις ομάδες παραγωγών. Τώρα είναι η ώρα να κάνουμε τις μεγάλες τομές και αλλαγές».

Καρασμάνης: Με επιδότηση 80%-100% τα αντιχαλαζικά

«Προκειμένου να διασφαλίσουμε το αγροτικό εισόδημα των παραγωγών μας, αλλά και για να προστατεύσουμε την αγροτική παραγωγή από φυσικές καταστροφές και δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και κυρίως από συνεχείς και έντονες χαλαζοπτώσεις και βροχοπτώσεις, προωθούμε ειδικά μέτρα και δράσεις ύψους 45 εκατ. ευρώ που αφορούν σε επενδύσεις αντιχαλαζικής και αντιβρόχινης προστασίας. Οι παραγωγοί που θα συμμετέχουν σε αυτά θα ενισχύονται με εξαιρετικά υψηλά ποσοστά, της τάξης του 80%, όταν πρόκειται για μεμονωμένους αγρότες και 100% όταν συμμετέχουν σε Ομάδες Παραγωγών», είπε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Γιώργος Καρασμάνης, στο 3ο Αναπτυξιακό Συνέδριο.