Ραντεβού με τις υψηλές τιμές δίνουν οι ελαιοπαραγωγοί

Του ΝΙΚΟΥ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ

(filippidis@paragogi.net)

Δυναμική επαναφορά επιχειρεί φέτος τόσο από πλευράς παραγωγής όσο και από πλευράς τιμών το ελληνικό ελαιόλαδο, μετά την περυσινή καταστροφική χρονιά.

Οι προοπτικές σοβαρής πτώσης της ισπανικής παραγωγής κατά τη φετινή σοδειά και η βαθμιαία εξάντληση των αποθεμάτων στην Ιταλία, αύξησαν την ανοδική τάση των τιμών στις ευρωπαϊκές αγορές τις πρώτες εβδομάδες του Σεπτέμβρη. Έτσι, στην Ιταλία γενικεύτηκε η άνοδος των τιμών, ιδιαίτερα στις ελαιοπαραγωγικές περιοχές. Στο Μπάρι οι τιμές του έξτρα παρθένου ξεπέρασαν τα 4,05 €/κιλό (+33% επί της αντίστοιχης περιόδου του 2013), ενώ μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφηκαν στη Σικελία και τη Σαρδηνία. Ανοδικές ήταν οι τάσεις και στις ελληνικές αγορές, όπου η τιμή παραγωγού κινείται σταθερά πάνω από τα 3 ευρώ το κιλό.

Το εντυπωσιακό είναι ότι πλέον η μεγάλη «ψαλίδα» μεταξύ των ευρωπαϊκών και του ελληνικού ελαιολάδου ετοιμάζεται να εξελιχθεί σε μπούμερανγκ για Ισπανία και Ιταλία, καθώς όπως επισημαίνει η ισπανική εφημερίδα «El Mundo», η χαμηλή τιμή αποτελεί σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα για το ελληνικό λάδι.

Πάντως, σύμφωνα με το Διοικητικό Συμβούλιο των Ελαιοκομικών Προϊόντων Πιστοποιημένης Ποιότητας (Ελ3Π), η Ελλάδα φέτος αναμένεται να ξεπεράσει το σοκ της καταστροφικά μειωμένης παραγωγής της προηγούμενης χρονιάς. Επίσης, αναμένεται να επανέλθει σε μια συνολική παραγωγή (με κατά τόπους διακυμάνσεις), η οποία αναμένεται να είναι μεν ελαφρά μειωμένη, αλλά να πλησιάζει τον εθνικό μέσο όρο. Οι εκτιμήσεις που επικρατούν στην αγορά κυμαίνονται σήμερα στους 250.000-260.000 τόνους ελαιολάδου.

Αισιόδοξες είναι οι εκτιμήσεις και για την ποιότητα, η οποία αναμένεται βελτιωμένη σε σύγκριση με την περυσινή. Αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για μειωμένη ισπανική παραγωγή (κάτω του ενός εκατομμυρίου, έναντι του περυσινού 1,7 εκατ. τόνων), λογικά οι τιμές μετά από μία αρχική μείωση, όταν βγουν στην αγορά τα φρέσκα λάδια και αρχίσει η κανονική προσφορά, κατά τη διάρκεια του 2014/2015 θα διακυμανθούν σε ελαφρώς ανώτερα επίπεδα σε σύγκριση με πέρυσι.

Ακόμα καλύτερες είναι οι εκτιμήσεις του έγκυρου ιταλικού ηλεκτρονικού περιοδικού OLIO OFFICINA, καθώς κατεβάζει την εκτίμηση για την ισπανική παραγωγή σε έναν όγκο που μπορεί να κυμανθεί ανάμεσα στους 620.000 και 700.000 τόνους.

Όσον αφορά την Ελλάδα, οι εκτιμήσεις του ίδιου περιοδικού δίνουν την κρητική παραγωγή ανάμεσα στους 100.000 και 110.000 τόνους, την πελοποννησιακή μεταξύ 90.000 και 100.000 τόνων, 40.000-50.000 τόνους για την Κεντρική Ελλάδα και 20.000-25.000 για τα νησιά. Έτσι, η συνολική ελληνική παραγωγή κατά τις εκτιμήσεις αυτές θα ανέλθει ανάμεσα στους 250.000 και τους 285.000 τόνους.

Για την Τυνησία και την Τουρκία η προβλεπόμενη παραγωγή θα ανέλθει στις 250.000 τόνους για κάθε χώρα, ενώ για το Μαρόκο προβλέπονται 60.000-80.000 τόνοι και για την Πορτογαλία 60.000 τόνοι.

Οι τιμές

Όσον αφορά τις τιμές παραγωγού σε άλλες ελαιοπαραγωγικές χώρες της Μεσογείου, σύμφωνα με τα στοιχεία του τελευταίου ενημερωτικού δελτίου του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου (ΔΣΕ), έχουν ως εξής:

Ισπανία: Για τρεις μήνες, από την αρχή του Ιουνίου 2014, οι τιμές παραγωγού αυξάνονται συνεχώς, πιθανά ως αντίδραση στις προβλέψεις για μικρότερη συγκομιδή το 2014/15. Την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου είχαν φτάσει τα 2,66 €/κιλό. Το επίπεδο αυτό είναι 4% υψηλότερο απ’ ό,τι ένα χρόνο νωρίτερα και 36% υψηλότερο από το χαμηλό που καταγράφηκε το Μάιο του 2014 (1,96 €/κιλό). Κατά τη διάρκεια της υπό εξέταση περιόδου, οι τιμές έφθασαν στο υψηλότερό τους στις αρχές του Μαρτίου 2013, όταν «χτύπησαν» τα 3,02 €/κιλό.

Ιταλία: Κατά τους τελευταίους μήνες, οι τιμές παραγωγού στην Ιταλία ήταν σε μια σαφή ανοδική τάση. Από την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου έσπασαν το φράγμα των τεσσάρων ευρώ και βρέθηκαν στα 4,03 €/κιλό, που ισοδυναμούν με 30% αύξηση σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα και 53% αύξηση σε σύγκριση με το χαμηλό που καταγράφηκε κατά τη δεύτερη εβδομάδα του Δεκεμβρίου του 2013 (2,64 €/κιλό).

Τυνησία: Στο τέλος του Οκτωβρίου του 2013, οι παραγωγοί πληρώθηκαν 2,53 €/κιλό για το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδό τους. Μετά από αυτό, οι τιμές άρχισαν να κινούνται προς τα κάτω, μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου του 2013, όταν σταθεροποιήθηκαν μετά από κάποιες διακυμάνσεις. Προς το τέλος του Αυγούστου του 2014 συσπειρώθηκαν στα 2,89 €/κιλό, τιμή η οποία είναι 10% υψηλότερη απ’ ό,τι ένα χρόνο νωρίτερα.

Ισπανικές ανησυχίες για το ανταγωνιστικό ελληνικό λάδι

Ο μεγαλύτερος ανταγωνιστής της Ισπανίας στην παραγωγή και εμπορία ελαιολάδου είναι η Ελλάδα και ακολουθεί η Ιταλία, επισημαίνει σε δημοσίευμά της η ισπανική εφημερίδα «El Mundo». Ειδικά για την Ελλάδα, το ισπανικό site ideal.es αναφέρει ότι αναμένεται φέτος η ζήτηση να αυξηθεί ακόμα περισσότερο και εντός Ισπανίας, εξ αιτίας του γεγονότος πως στον συγκεκριμένο τομέα της αγοράς δεν έχει καθοριστεί, σε παγκόσμιο επίπεδο, ένα συγκεκριμένο εύρος τιμής. Αυτό καθιστά το ελληνικό ελαιόλαδο πιο ανταγωνιστικό, ειδικά για το 2014, καθώς λόγων των καλών καιρικών συνθηκών παρήγαγε περισσότερο και καλύτερης ποιότητας λάδι.

Η «El Mundo» εκτιμά πως η Ισπανία, εξαιτίας του κακού μάρκετινγκ, δεν θα πάρει τη μερίδα του λέοντος των κερδών από τις εξαγωγές, καθώς αν και είναι η μεγαλύτερη παγκοσμίως χώρα-παραγωγός ελαιολάδου, χάνει κάθε χρόνο στα σημεία από τις παραδοσιακές παραγωγούς, που πωλούν τη σοδιά τους χύμα. Κάτι που συνδέει το ελαιόλαδο με την παράδοση και άρα με την αγνότητα και την καλή ποιότητα. Το παράδειγμα της Ελλάδας και άλλων χωρών της Μεσογείου είναι ενδεικτικό, αναφέρει η ισπανική εφημερίδα.

«Κόντρα» με την Ιταλία

Ωστόσο, η ισπανική εφημερίδα ρίχνει… βέλη εναντίον της γειτονικής Ιταλίας, η οποία με αθέμιτα μέσα προσπαθεί να πλασαριστεί στο top των χωρών-εξαγωγών ελαιολάδου. Η Ιταλία, αναφέρει η «El Mundo», με μια παραγωγή της τάξης των 450.000 τόνων, εμφιαλώνει το λάδι αναμειγνύοντάς το με τα καλής ποιότητας ελαιόλαδα από την Ελλάδα, την Ισπανία, ακόμα και την Τυνησία. Έτσι, προσπαθεί να λανσάρει το ανακατεμένο ελαιόλαδο με ιταλική ετικέτα και να εισχωρήσει στην αγορά του εμφιαλωμένου ελαιολάδου.

Το τελευταίο επεισόδιο αυτού του άτυπου πολέμου διαδραματίστηκε σε γερμανικό έδαφος και συγκεκριμένα στα σούπερ μάρκετ της Γερμανίας, σύμφωνα με την ισπανική εφημερίδα. Το δημοσίευμα, που επικαλείται πηγή καλά πληροφορημένη, αναφέρει πως συσκευασίες με ελαιόλαδο μιας εταιρείας με προέλευση από την Τοσκάνη, της REWE, περιείχαν νοθευμένο λάδι, το οποίο όμως λανσαριζόταν ως παρθένο. Το σκάνδαλο ήταν τέτοιο, που επενέβη ο Γενικός Εισαγγελέας της Γερμανίας!

Περισσότεροι «μνηστήρες»

Την ίδια στιγμή η αγορά ανεβαίνει με τέτοιους ρυθμούς, που σύμφωνα με το επίσης ισπανικό site ideal.es, κάθε 6 ή 7 μήνες εμφανίζεται στον παγκόσμιο χάρτη και ένας νέος παραγωγός ελαιολάδου. Έτσι, δεν σταματά ούτε μια ημέρα τον χρόνο η παραγωγή λαδιού στις συνολικά 47 ανά τον κόσμο χώρες που δηλώνουν παραγωγοί. Μάλιστα, ο αριθμός αναμένεται να αυξηθεί σε 49, καθώς έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την αγορά παραγωγής και εξαγωγής ελαιολάδου ακόμη και η Μαδαγασκάρη και η Νότια Κορέα.

Ωστόσο, από το ισπανικό μέσο διευκρινίζεται πως στον κόσμο δεν μπορούν να υπάρξουν παρά μόνο 54 χώρες που θα μπορούν να παράξουν ελαιόλαδο, εξαιτίας των κλιματολογικών συνθηκών. Μάλιστα, μέχρι στιγμής το 80% της συνολικής ποσότητας ελαιολάδου στον κόσμο παράγεται σε τέσσερις μόνο χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, ενώ το 60% καταναλώνεται, επίσης, σε τέσσερις χώρες.