ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΦΑΡΜΑ ΣΤΡΟΥΘΟΚΑΜΗΛΩΝ- Τα «χρυσά» πουλιά

EΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΩΣΤΑΣ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΣ

adamopoulos@xrimaonline.gr

Πριν χρόνια, φάνταζε σχεδόν αδύνατο να μπορεί κάποιος να διατηρεί φάρμα με αυτά τα πελώρια πουλιά. Σήμερα, όμως, η εκτροφή τους αποτελεί μία πολύ προσοδοφόρα επιχείρηση. Όπως κατά καιρούς έχει δηλώσει ο κ. Γιάννης Αχλατλής, ήταν από τις πρώτες που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα.

Τότε ήταν που ο ίδιος μετοίκησε από τη Σουηδία στην Ελλάδα, φέρνοντας μαζί του την τεχνογνωσία από ανάλογη φάρμα, στην οποία εργαζόταν στη σκανδιναβική χώρα. Οι συνθήκες που διαμόρφωσε για την επιβίωση και εκτροφή της στρουθοκαμήλου, δεν απέχουν πολύ από το φυσικό της περιβάλλον.

Άγουρο, πετρώδες έδαφος που διευκολύνει την κίνηση της στρουθοκαμήλου, σε ορεινή πλαγιά, χωρίς υγρασία, είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του τόπου διαβίωσής της. «Το συγκεκριμένο είδος στρουθοκαμήλων, που εκτρέφονται στη φάρμα έχει μεγάλες αντοχές στις αντίξοες καιρικές συνθήκες. Αντέχει σε θερμοκρασίες από -15 βαθμούς Κελσίου έως και +45 βαθμούς Κελσίου, αλλά δεν αντέχει στην υγρασία, όταν είναι νεογνό, παρότι τα πουλιά ζουν σχεδόν ελεύθερα στην περιφραγμένη έκτασή του, ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στα νεογνά, που φυλάσσονται σε ειδικούς χώρους, τουλάχιστον στα πρώτα βήματα της ζωής τους», αναφέρει στην «Παραγωγή» ο κ. Αχλατλής. Σήμερα, η αγορά μιας στρουθοκαμήλου "αγγίζει" περίπου τα 1.000 ευρώ, ενώ είναι πολύ δύσκολο να φιλοξενήσει κάποιος ένα τόσο μεγάλο πτηνό, εάν δεν διαθέτει τις απαραίτητες συνθήκες.

Οι περισσότεροι αρκούνται στα σπάνια αβγά της στρουθοκαμήλου, το κόστος των οποίων ανέρχεται σε περίπου 25 ευρώ ανά τεμάχιο. Η τιμή τους ακούγεται εξωπραγματική, χωρίς όμως να είναι, αφού ένα μόλις αβγό αρκεί για να χορτάσουν δέκα άτομα! Το αβγό της στρουθοκαμήλου είναι πορώδες στην υφή του, με χρώμα λευκό έως υποκίτρινο. Το περιεχόμενο ισοδυναμεί σε βάρος με περίπου 20 αβγά κότας, ενώ το συνολικό βάρος του αβγού (μαζί με το τσόφλι) κυμαίνεται από 1,24 έως και 2 κιλά, το μήκος του φτάνει τα 17-19 εκ. και το πλάτος του τα 14-15 εκ.

Το κρέας της στρουθοκαμήλου, παρότι είναι πολύ υγιεινό και δεν περιέχει καθόλου λίπος, δεν είναι πολύ διαδεδομένο στη χώρα μας και αιτία είναι η τιμή του. Εντούτοις, γνωστά εστιατόρια της Αθήνας, αλλά και της Θεσσαλονίκης, το προσφέρουν στους θαμώνες τους ως ένα ιδιαίτερο γαστρονομικό έδεσμα. Η εκτροφή στρουθοκαμήλων εμφανίστηκε στην Ελλάδα πολύ ξαφνικά, χωρίς να έχουν εξεταστεί οι ανάγκες της ελληνικής αγοράς, αναπτύχθηκε μαζικά και αποτέλεσε μια νέα επιχειρηματική δραστηριότητα στη χώρα μας.

Η στρουθοκάμηλος στην Ιστορία

Από παραστάσεις της στρουθοκάμηλου σε τάφους της Αιγύπτου φανερώνεται ότι το πελώριο πουλί αποτελούσε ένα από τα πλέον διαδεδομένα θηράματα, από τους αρχαίους χρόνους. Κατά τα τέλη του 18ου αιώνα, τα φτερά της στρουθοκάμηλου αποτελούσαν το σύμβολο της μόδας και στόλιζαν τα καπέλα των κυριών της υψηλής κοινωνίας, μεταξύ αυτών -μεταγενέστερα- και της βασίλισσας Ελισάβετ της Αγγλίας, ενώ σήμερα χρησιμοποιούνται ως έμβλημα του πρίγκιπα της Ουαλίας. Η εκτροφή της στρουθοκαμήλου άρχισε στην Ευρώπη το 1880, με παραγωγικό στόχο την επωφελή χρησιμοποίηση κυρίως των φτερών της. Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, η αγορά των φτερών στρουθοκαμήλου κατέρρευσε, οπότε τη δεκαετία του 1940 άρχισαν να αναγνωρίζονται οι ποιοτικές ιδιότητες του δέρματός της. Από εκεί και πέρα οι στρουθοκάμηλοι εκτρέφονταν όχι μόνο για τα φτερά τους και το δέρμα τους, αλλά και για το κρέας τους.

Η στρουθοκάμηλος ζει περίπου 80 χρόνια και παράγει τα 55-60 αβγά. Το ύψος του κυμαίνεται από 1,80-2,70 μέτρα και το βάρος του μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 200 κιλά. Χαρακτηριστικό της στρουθοκαμήλου αποτελεί η οξύτατη όρασή της, καθώς μπορεί να διακρίνει αντικείμενα, ακόμη και σε απόσταση 12 χιλιομέτρων. Οι στρουθοκάμηλοι τρέφονται από απλό φρέσκο χόρτο ή συνδυασμένο με δημητριακά. Στη φάρμα των Σερρών υπάρχει το τμήμα αναπαραγωγής, αβγά, νεοσσοί και παραγωγικά πουλιά, καθώς και το τμήμα παραγωγής, επεξεργασίας και συσκευασίας νωπού κρέατος και κρεατοσκευασμάτων. Το τμήμα αναπαραγωγής χωρίζεται σε διάφορα μέρη και ανάλογα με τις φάσεις ζωής κάθε στρουθοκαμήλου.

Σήμερα, η εκτροφή της στρουθοκαμήλου είναι αναπτυγμένη στις ΗΠΑ, το Ισραήλ, την Κίνα, τη Σουηδία, την Αγγλία, την Ιταλία, το Βέλγιο και σε μικρότερο βαθμό σε άλλες χώρες. Στην Ελλάδα, οι ελάχιστες μονάδες που λειτουργούν είναι διάσπαρτες σε διάφορες περιοχές: Σέρρες, Αρκαδία, Λακωνία, Αργολίδα, Αχαΐα, Αιτωλοακαρνανία, Βοιωτία (Αντίκυρα), Λάρισα (Γλαύκη), Βέροια (Βεργίνα), Τρίκαλα κ.λπ. 

Στρουθοκάμηλος

Tα οφέλη από το κρέας και τα παραγόμενα προϊόντα του Το κρέας της στρουθοκαμήλου έχει κόκκινο-κερασόχρωμο χρωματισμό και προβάλλεται ως ένα κρέας, που έχει λίγο λίπος και λιγότερες θερμίδες από το μοσχαρίσιο κρέας, το κρέας του κοτόπουλου και της γαλοπούλας (Ινδιάνων). Στη γεύση και την εμφάνιση είναι πολύ κοντά στα αντίστοιχα χαρακτηριστικά του μοσχαρίσιου ή βοδινού κρέατος (ανάλογα με την ηλικία σφαγής) σε συνδυασμό με εκείνα του άγριου πουλιού.

Σύμφωνα με έρευνες του Πανεπιστημίου του Texas A&Μ, 100 γραμμάρια κρέατος στρουθοκαμήλου έχει 140 θερμίδες και 2,8 γραμμάρια λίπους σε σύγκριση με:

- 100 γραμ. μοσχαρίσιου κρέατος: 211 θερμ. και 9,3 γραμ. λίπους.

- 100 γραμ. κρέατος κοτόπουλου: 190 θερμ. και 7,4 γραμ. λίπους.

- 100 γραμ. κρέατος γαλοπούλας: 170 θερμ. και 5,0 γραμ. λίπους.

Το κρέας της στρουθοκαμήλου είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε χοληστερόλη (83 mgr έναντι 89 mgr του κοτόπουλου και 118 mgr έναντι του μοσχαρίσιου κρέατος αντίστοιχα), αν και το στοιχείο που το κάνει ελκυστικό από πλευράς υγιεινής είναι η χαμηλή του λιποπεριεκτικότητα.

Αντίθετα με ό,τι συμβαίνει στο μοσχάρι και το αρνί, οι εναποθέσεις του λίπους περιορίζονται κάτω από το περιτόναιο και το δέρμα. Το υπάρχον ενδομυικό λίπος είναι ελάχιστο και μη εμφανές, έτσι που αν φροντίσει κανείς να απομακρύνει τις εμφανείς εναποθέσεις κατά τη διάρκεια της διαδικασίας του τεμαχισμού, αποκτά ένα πολύ καλής ποιότητας άπαχο ερυθρό κρέας, το οποίο μπορεί να ικανοποιήσει τις σύγχρονες απαιτήσεις για προϊόντα υγιεινής διατροφής. Πρακτικά το κρέας αυτό περιέχει λιγότερο από το μισό του λίπους που υπάρχει στο στήθος κοτόπουλου. Η στρουθοκάμηλος ζυγίζει κατά άλλους μεν μελετητές 70 έως 150 κιλά περίπου, κατά άλλους δε 110 έως 155 κιλά ζωντανό βάρος.

Τον πρώτο χρόνο της ηλικίας της αναπτύσσεται σε ύψος με ρυθμό 25,4 εκατοστών, περίπου, ανά μήνα και ζυγίζει 90 έως 100 κιλά στην ηλικία 10-12 μηνών. Φθάνει το ύψος που αντιστοιχεί στα ενήλικα πτηνά του είδους της σε ηλικία 18 έως 20 μηνών και συνεχίζει να κερδίζει βάρος για λίγους ακόμη μήνες. Η στρουθοκάμηλος είναι περισσότερο αποδοτική από μια αγελάδα. Μετά την ηλικία των 3 χρόνων, μπορεί να παράγει 20 έως 40 ζωντανούς νεοσσούς, (από τους οποίους 10 έως 15 μπορεί να επιβιώσουν έως την ηλικία σφαγής), ενώ η αγελάδα γεννά μόνο ένα μοσχάρι το χρόνο. Οι νεοσσοί της στρουθοκαμήλου είναι έτοιμοι για σφαγή σε ηλικία 10 έως 12 μηνών (σε κάποιες εκτροφές μπορεί και περισσότερο), τότε δε έχουν ζων βάρος γύρω στα 90 με 100 κιλά. Σε αυτή την ηλικία το κρέας τους είναι περισσότερο τρυφερό.

Το μοσχάρι θέλει σχεδόν δύο χρόνια για να είναι έτοιμο προς σφαγή. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν το 1995 στο World Animal Review, μία ενήλικη στρουθοκάμηλος (ηλικίας 3 ετών και άνω) μπορεί να παράγει κατά έτος και μέχρι την ηλικία των 40 ετών (παραγωγική ηλικία) 40 απογόνους, οι οποίοι σε διάστημα 407 ημερών περίπου (42 επώαση - 365 ανάπτυξη) αποδίδουν συνολικά (κατά μέσο όρο) 1.800 κιλά κρέας, 50 τετραγωνικά μέτρα δέρμα και 36 κιλά φτερά.

Από την εκτροφή… στους οίκους μόδας!

Κρέας

Το κρέας στρουθοκαμήλου έχει μια θέση στο μενού, αφού συνδυάζει τη γεύση του κόκκινου κρέατος με 2/3 λιγότερα λιπαρά! Κανένα κρέας δε συνδυάζει τόσο ιδανικά τη γεύση, τα θρεπτικά συστατικά και τους διαφορετικούς τρόπους μαγειρέματος, όπως της στρουθοκαμήλου.

Αβγά

Είναι το μεγαλύτερο αβγό από το μεγαλύτερο πουλί στη γη. Είναι πορώδες στην υφή του με χρώμα λευκό έως υποκίτρινο. Το μέγεθος είναι 25-30 φορές μεγαλύτερο από το αβγό της κότας, ενώ το περιεχόμενο ισοδυναμεί σε βάρος με 20 περίπου αβγά της κότας. Ζυγίζει 1,5-2 κιλά και είναι εξίσου πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες. Πρέπει να βράσει για 2 ώρες μέχρι να γίνει σφιχτό. Μπορεί επίσης να φτιαχτεί ομελέτα για πολλά άτομα, καθώς 1 μόνο αβγό, δίνει περίπου 12 ομελέτες! Σύμφωνα με μια νοτιοαφρικανική παράδοση, το κέλυφος του αβγού της στρουθοκαμήλου δεν πρέπει να πετιέται, καθώς χαρίζει αγάπη και ευτυχία σ’ αυτόν που το έχει!

Δέρμα

Το δέρμα της είναι εξεζητημένο, απαλό στο άγγιγμα, και ταυτόχρονα ευλύγιστο και ανθεκτικό, κάνοντάς το ιδανικό για την κατασκευή των περισσοτέρων δερμάτινων ειδών, αλλά και πιο εκλεπτυσμένων και ακριβών αντικειμένων. Η ανθεκτικότητά του το καθιστά ιδανικό για την κατασκευή υποδημάτων, τσαντών, πορτοφολιών, ζωνών και ενδυμάτων. Οίκοι Μόδας όπως οι Louis Vuitton, Gucci, Cartier, Prada και άλλοι, επιλέγουν το δέρμα της στρουθοκαμήλου, λόγω της ωραίας υφής και της υψηλού γούστου εμφάνισής του.

Φτερά

Με αφορμή τα φτερά, ξεκίνησε η εκτροφή στρουθοκαμήλου σε όλο τον κόσμο και έσωσε το είδος, καθώς ήταν στο χείλος της εξαφάνισης. Οι στρουθοκάμηλοι παράγουν υπέροχα φτερά σε όλη τη διάρκεια της ωριμότητάς τους. Χρησιμοποιούνται στη μόδα, σε αποκριάτικες στολές και σε διάφορα χρηστικά αντικείμενα.