Στην πρέσα και το κρασί

THΣ ΑΝΝΑΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ

(arampatzi@paragogi.net)

Σε νέα βάση τίθεται στη Ρωσία η ρητορική για την επιβολή κρατικού μονοπωλίου στο κρασί. Αν και πρόκειται για μια ιδέα που είναι στα… σπάργανα εδώ και δυο χρόνια περίπου, οι κλονισμένες σχέσεις Ρωσίας και Δύσης, με τις εκατέρωθεν κυρώσεις και το εμπάργκο στα προϊόντα της Ε.Ε. αποτελούν πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη της.

Νέοι πονοκέφαλοι έρχονται για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους παραγωγούς της, καθώς μετά το εμπάργκο σε οπωροκηπευτικά, γαλακτοκομικά και άλλα είδη που επέβαλε η Ρωσία, φαίνεται στον ορίζοντα και η απαγόρευση εισαγωγής κρασιού. Η ρωσική Βουλή, η Ντούμα, είναι ένα βήμα από την επιβολή κρατικού μονοπωλίου στην παραγωγή κρασιού.

Σύμφωνα με τον Όλεγκ Νίλοβ, μέλος του Κοινοβουλίου και «αρχιτέκτονα» της πρωτοβουλίας, η παραγωγή κρασιού στη Ρωσία θα πρέπει να γίνεται μόνο σε εγκαταστάσεις κρατικές ή και επιχειρήσεις, όπου το κράτος έχει το μεγαλύτερο ποσοστό. Ο Νίλοβ επισημαίνει ότι το κρατικό μονοπώλιο θα επιτρέψει στη Ρωσία ν’ αυξήσει την ποιότητα κρασιού που παράγεται στη χώρα και να τονώσει σημαντικά τα κέρδη στην εγχώρια οινοπαραγωγή.

Επιπλέον, ο εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος «Δίκαιη Ρωσία», που υπέβαλε το νομοσχέδιο στο Κοινοβούλιο, εκτιμά πως το μονοπώλιο θα βοηθήσει τη Ρωσία να παραμείνει ανεξάρτητη από τη διεθνή βιομηχανία κρασιού, καθώς εξετάζεται ακόμα και η καθολική απαγόρευση εισαγωγών, ως απάντηση στις κυρώσεις τη Δύσης. H Ντούμα επιπλέον εκτιμά πως η επιβολή του μονοπωλίου θα παρέχει και ένα κίνητρο στους οινοπαραγωγούς της Κριμαίας και του Κρασνοντάρ να αυξήσουν την παραγωγή τους, ενώ τα προϊόντα τους θα έβρισκαν μια θέση στα ράφια των ρωσικών καταστημάτων.

Στον αντίποδα, αναλυτές με αντικείμενο τα οινοπνευματώδη, ασκούν δριμύτατη κριτική. Οι ειδικοί υποστηρίζουν πως το μονοπώλιο θα έκανε τη ρωσική βιομηχανία κρασιού ζημιογόνα, καθώς εξαρτάται κυρίως από τον ΦΠΑ, ενώ ενδέχεται να δημιουργήσει συνθήκες διαφθοράς και να μειώσει την ποιότητα των παραγόμενων κρασιών.

Ήταν ήδη δύσκολη αγορά

Η ρωσική αγορά ήταν ήδη δύσκολη υπόθεση και εφόσον υιοθετηθεί η απόφαση από το Κοινοβούλιο, το πρόβλημα θα γίνει ακόμα μεγαλύτερο. Σύμφωνα με την Κεντρική Συνεταιριστική Ένωση Αμπελοοινικών Προϊόντων (ΚΕΟΣΟΕ), το ρώσικο σύστημα για τα οινοπνευματώδη ήταν τέτοιο που έμπαιναν προσκόμματα στις εμπορικές συναλλαγές.
«Είναι πολύ δύσκολο εάν όχι αδύνατο, ακόμα και να στείλει κανείς δείγματα κρασιών για εμπορική έκθεση, εάν δεν ανήκει σε συντεταγμένη αποστολή», εξηγεί στην «Παραγωγή» ο κ. Παρασκευάς Κορδοπάτης, γενικός διευθυντής της ΚΕΟΣΟΕ. Σύμφωνα με τον ίδιο, το θέμα αυτό συζητείται στη Ρωσία εδώ και καιρό. Ούτως ή άλλως, ακολουθούνται διαφορετικές διαδικασίες για την εισαγωγή οινοπνευματωδών στη Ρωσία, από αυτές που ακολουθούνται για την εισαγωγή άλλων ειδών. Μάλιστα, υπάρχει και γραφείο για τη χορήγηση αδειών. «Ο καθένας κάνει ό,τι μπορεί για να προστατέψει την οικονομία του», σημειώνει ο κ. Κορδοπάτης, προσθέτοντας, όμως, πως η τακτική που ακολουθεί η Δύση, αναφορικά με το ουκρανικό ζήτημα, δεν βοηθά.

«Aκόμα ένα χαστούκι»

«Ακόμα ένα χαστούκι» χαρακτηρίζει ο πρόεδρος του Vaeni Naoussa, κ. Γιώργος Φουντούλης, τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, από τη στιγμή που θα τεθεί σε εφαρμογή. Μετά τον έλεγχο αντιντάμπινγκ από την Κίνα στα ευρωπαϊκά κρασιά, που «πάγωσε» τις συναλλαγές τους με τους συνεργάτες τους, δημιουργώντας σημαντικά προβλήματα, σειρά έχει τώρα το ρώσικο πλήγμα.

Οι εξαγωγές τους προς τη Ρωσία είναι της τάξεως των 300.000 ευρώ και αυτή τη στιγμή υπάρχουν παραγγελίες έτοιμες να φύγουν, ενώ σκοπός τους ήταν να τονώσουν την παρουσία τους στη συγκεκριμένη αγορά.
Σύμφωνα με τον κ. Φουντούλη, το θέμα στη Ρωσία συζητείται εδώ και δύο χρόνια τουλάχιστον και εάν όντως προχωρήσουν στο μονοπώλιο, τότε οι προσπάθειές τους για εξαγωγές στη χώρα αυτή θα γίνουν φοβερά δύσκολη υπόθεση.

Παρακολουθούν τις εξελίξεις στην οινοποιία Τσάνταλη

Σημαντική παρουσία στη ρωσική αγορά έχει και η βορειοελλαδίτικη οινοποιία Τσάνταλη, η οποία παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις. Μάλιστα, ο κ. Περικλής Δράκος, Διευθυντής Εξαγωγών Οινοποιίας, δήλωσε στην «Παραγωγή»:

«Παραδοσιακά η Ρωσία αποτελεί μια αγορά υψηλού ενδιαφέροντος για τις εξαγωγές ελληνικών αγροτικών προϊόντων. Αυτή όμως η παραδοχή δεν πρέπει να συγχέεται με την πραγματικότητα της συγκεκριμένης αγοράς, η οποία πάντοτε εμπεριείχε δυσκολίες (π.χ. υψηλή φορολογία στα εισαγόμενα αλκοολούχα προϊόντα) και επεφύλασσε το στοιχείο της ‘‘ανατροπής’’, όπως το παράδειγμα με το πρόσφατο εμπάργκο.

Η είσοδος της οινοποιίας TSANTALI στη Ρωσία σαφώς και είχε προσμετρήσει όλες αυτές τις ιδιαίτερες συνθήκες, σταθμίζοντας ανάλογα και την επένδυσή μας. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η παρουσία μας στη ρωσική αγορά –σε συνδυασμό με τον Τίτλο του Επίσημου Προμηθευτή του Κρεμλίνου για τον οίνο Kormilitsa Gold που μας αποδόθηκε το 2007, αλλά και τα κρασιά μας από τη Χαλκιδική, περιοχή που τυγχάνει υψηλής αναγνωρισιμότητας από τους Ρώσους καταναλωτές - διακρίνεται για την πολύ στοχευμένη στρατηγική και τη συνέπεια. Σήμερα, οι εξαγωγές μας στη Ρωσία αγγίζουν το 6% της συνολικής μας εξαγωγικής δραστηριότητας.

Όσον αφορά την πρόταση για επιβολή κρατικού μονοπωλίου στην παραγωγή οίνου που συζητάται στη ρωσική Δούμα, παρακολουθούμε με ενδιαφέρον το θέμα, όπως κάνουμε για κάθε εξέλιξη που αφορά τον κλάδο μας σε παγκόσμιο επίπεδο. Γενικά η επιβολή μονοπωλίου είναι μια πρακτική, που αποδεδειγμένα δεν ωφελεί την ανάπτυξη ενός κλάδου».

Το παράδειγμα της Σουηδίας

Από το 1995 στη Σουηδία ισχύει μονοπώλιο στην αγορά κρασιού και οι εισαγωγές γίνονται κάτω από ένα αυστηρό πλαίσιο. Το κρατικό μονοπώλιο έχει επιβληθεί με νόμο για την προστασία της υγείας των πολιτών από τις βλαβερές συνέπειες του οινοπνεύματος και η κατανάλωσή του ελέγχεται από μία και μόνη κρατική εταιρεία, στην οποία και ανήκουν όλα τα καταστήματα πωλήσεως οινοπνευματωδών ποτών.

Έτσι, το Σουηδικό Μονοπώλιο Οινοπνευματωδών Systembolaget είναι ανώνυμη εταιρεία που ανήκει ολοκλήρου στο κράτος, με το αποκλειστικό δικαίωμα της λιανικής πώλησης ποτών περιεκτικότητας σε αλκοόλ 3,5% και άνω. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες γίνονται κινήσεις χαλάρωσης του αυστηρού πλαισίου, για να προωθηθεί η μετάβαση σε ένα μικτό μοντέλο, όπου θα ισχύει το μονοπώλιο, αλλά οι εισαγωγές θα είναι πιο εύκολες.