Στην πρέσα και οι βαμβακοκαλλιεργητές

Αναδημοσίευση από την Παραγωγή τ. 4

Του Νίκου Φιλιππίδη

Σε άλλες καλλιέργειες στέλνουν  τους παραγωγούς βάμβακος, οι φετινές χαμηλές τιμές παραγωγού και η προσβολή της καλλιέργειας, χωρίς αποζημίωση, από το πράσινο σκουλήκι.

Σε περιοχές κατεξοχήν βαμβακοπαραγωγικές όπως η Λάρισα και η Καρδίτσα θα καταγραφεί, σύμφωνα με πληροφορίες και προβλέψεις ανθρώπων που γνωρίζουν καλά την αγορά, η μεγαλύτερη μείωση στρεμμάτων κατά την εαρινή σπορά. Οι παραγωγοί στην Ελλάδα, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, φαίνεται πως έχουν απογοητευτεί από τις χαμηλές τιμές της αγοράς που ουσιαστικά έχουν συμπιέσει τα περιθώρια κέρδους της καλλιέργειας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η τιμή του σύσπορου μειώθηκε φέτος στα 39-43 λεπτά του ευρώ το κιλό, από 60-65 πέρυσι, παρά το γεγονός ότι ομολογούν ότι η φετινή ποιότητα της παραγωγής ήταν εξαιρετική. 

Ήδη τα πρώτα στοιχεία από την φθινοπωρινή σπορά δείχνουν μια αύξηση των εκτάσεων του σκληρού σιταριού στη χώρα μας, ενώ παράλληλα το καλαμπόκι φαίνεται έτοιμο να διεκδικήσει περισσότερες εκτάσεις την άνοιξη, αφού οι τιμές του παραμένουν υψηλές.

Σε ανάλογη κίνηση προχωρούν και άλλες βαμβακοπαραγωγικές περιοχές του πλανήτη, όπως η Αυστραλία, όπου η μείωση των καλλιεργούμενων με βαμβάκι εκτάσεων έφτασε μέχρι και το 50%.

Στην Ελλάδα

Στην περίπτωση της Ελλάδας οι περισσότεροι εκκοκκιστές επέλεξαν να ακολουθήσουν αυστηρή τιμολογιακή πολιτική, λόγω των ζημιών του 2011, με αποτέλεσμα να συμπιέσουν τις τιμές προς τα κάτω. Παράλληλα, λόγω των οικονομικών συνθηκών και την έλλειψη ρευστότητα των επιχειρήσεων, παρατηρήθηκαν σημαντικές καθυστερήσεις στις πληρωμές. Η κατάσταση για όλο το κύκλωμα εμπορίας και μεταποίησης σώθηκε τελικά με την ισχυρή ζήτηση που εκδηλώθηκε και φέτος από την Τουρκία κατά κύριο λόγο, γεγονός που επέτρεψε να έχει πωληθεί ήδη το 80% της παραγωγής.

Το πρόβλημα ωστόσο μεταφέρεται για του χρόνου, ειδικά εάν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις περιορισμού της καλλιέργειας, καθώς σε αυτή την περίπτωση πολλά εγχώρια εκκοκκιστήρια -τα οποία, σημειωτέον, ήδη υπολειτουργούν- αντιμετωπίζουν σοβαρό κίνδυνο να βρεθούν την επόμενη καλλιεργητική σεζόν χωρίς επαρκή ποσότητα πρώτης ύλης.

Συνολικά η παραγωγή σύσπορου έφτασε τους 700 χιλιάδες τόνους και του εκκοκκισμένου τους 280 χιλιάδες τόνους. Οι εξαγωγές βαμβακιού αναμένεται να φέρουν στην Ελλάδα 600 εκατ. δολάρια, καθώς σχεδόν όλη η παραγωγή εκκοκκισμένου βάμβακος στην χώρα μας πηγαίνει προς εξαγωγή. Επίσης η Ελλάδα εξάγει 300.000 τόνους βαμβακόσπορου που χρησιμοποιείται για ζωοτροφές, εξάγεται κυρίως προς την Ιταλία και τις χώρες της Άπω Ανατολής. Οι πωλήσεις από τις εξαγωγές βαμβακόσπορου θα φέρουν στην χώρα μας γύρω στα 100 εκατ. ευρώ.

Οι επίσημες τιμές

Μικρή πτώση σημειώθηκε από τον Σεπτέμβριο μέχρι και σήμερα στην τιμή του σύσπορου βαμβακιού σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Σύμφωνα με αυτά στις 21 Δεκεμβρίου η τιμή του σύσπορου βάμβακος διαμορφώνονταν στα 0,46 ευρώ/κιλό όσο και ένα μήνα πριν (23/11). Στις 22 Οκτωβρίου η τιμή διαμορφωνόταν στα 0,48 ευρώ/κιλό παραμένοντας σταθερή σε σχέση με την 21η Σεπτεμβρίου όπου η τιμή ήταν στα 0,48 ευρώ/κιλό.

Οι μικρές μεταβολές – σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία – οφείλεται στις διαφοροποιήσεις της ισοτιμίας ευρώ – δολαρίου. Όσον αφορά την πορεία της τιμής του εκκοκκισμένου βάμβακος την ίδια περίοδο διαμορφώθηκε ως εξής: 21 Σεπτεμβρίου – 1,45 ευρώ/κιλό, 22 Οκτωβρίου – 1,44 ευρώ/κιλό, 23 Νοεμβρίου – 1,40 ευρώ/κιλό, 21 Δεκεμβρίου – 1,40 ευρώ/κιλό.

Τέλος, όσον αφορά την διεθνή τιμή εκκοκκισμένου βάμβακος Δείκτης Α (Cotlook Index A), κινήθηκε ως εξής: 21 Σεπτεμβρίου – 85,25 cents/libra, 22 Οκτωβρίου – 85,30 cents/libra, 23 Νοεμβρίου – 81,90 cents/libra, 21 Δεκεμβρίου – 84,15 cents/libra.

Άνοδος τιμών το 2013

Σύμφωνα με την τελευταία πρόβλεψη της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής Βαμβακιού (ICAC), η παγκόσμια παραγωγή βαμβακιού θα μειωθεί κατά 11% (σε 23,2 εκατ. τόνους) την καλλιεργητική περίοδο 2013/14, λόγω των χαμηλών τιμών του βαμβακιού αλλά και της αύξησης ανταγωνιστικών καλλιεργειών. Αυτή - σύμφωνα με την πιο πρόσφατη ανακοίνωση της Επιτροπής - θα είναι η δεύτερη συνεχόμενη σεζόν μείωσης της παραγωγής βαμβακιού ενώ παράλληλα αναμένεται η παραγωγή να σημειώσει χαμηλά τετραετίας. Ειδικότερα, η παραγωγή αναμένεται να μειωθεί σημαντικά στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και την Τουρκία, «όπου ο ανταγωνισμός με τα σιτηρά και τη σόγια είναι πιο ισχυρός», αναφέρει σχετική ανακοίνωση της ICAC.

Μείωση της καλλιέργειας αναμένεται επίσης στην Κίνα, το Πακιστάν, την Κεντρική Ασία καθώς και τη γαλλόφωνη Αφρική. Στην Ινδία η παραγωγή προβλέπεται να σημειώσει μικρή μείωση ενώ παράλληλα αναμένεται ανάκαμψη της μέσης απόδοσης.

Η παγκόσμια χρήση του βαμβακιού στη νηματουργία προβλέπεται να σημειώσει μικρή αύξηση το 2013/14, εφόσον σημειωθεί η αναμενόμενη ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας. Η Διεθνής Συμβουλευτική Επιτροπή Βαμβακιού εκτιμά ότι η χρήση βάμβακος στην υφαντουργία θα αυξηθεί 3%, δηλαδή στους 24,2 εκατ. τόνους.

«Το παγκόσμιο εμπόριο βαμβακιού θα παραμείνει σχεδόν σταθερό στους 7,8 εκατομμύρια τόνους αφού μια προβλεπόμενη περαιτέρω μείωση των εισαγωγών της Κίνας θα εξουδετερωθεί από μια αυξημένη ζήτηση από τις υπόλοιπες χώρες του κόσμου», τονίζει η ανακοίνωση.

Μετά από τρία διαδοχικά έτη αύξησης, τα παγκόσμια αποθέματα προβλέπεται ότι θα συρρικνωθούν κατά 6%, από το επίπεδο ρεκόρ των 16,6 εκατομμύρια τόνων που θα είναι τον Ιούλιο του 2013, σε 15,6 εκατομμύρια τόνους, τον Ιούλιο του 2014. Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτής της μείωσης των αποθεμάτων αναμένεται να λάβει χώρα εκτός των συνόρων της Κίνας.

Επίσης, η ICAC στις εκτιμήσεις της τονίζει ότι μια σημαντική πηγή αβεβαιότητας όσον αφορά την διαμόρφωση της παγκόσμιας προσφοράς στο βαμβάκι προέρχεται από την πολιτική που εφαρμόζει η Κίνα στην αγορά βάμβακος. «Η κυβέρνηση της Κίνας έχει συσσωρεύσει ένα εθνικό απόθεμα πάνω από 7 εκατομμύρια τόνους τους τελευταίους 14 μήνες από την αγορά εγχώριου και ξένου βάμβακος. Αυτό το εθνικό απόθεμα κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχίσει να αυξάνεται μέχρι το τέλος Μαρτίου του 2013, αλλά δεν είναι σαφές τι θα γίνει μετά από εκείνο το σημείο. Οι διεθνείς τιμές του βαμβακιού που υποστηρίζονται και σταθεροποιούνται από την κινεζική πολιτική, αλλά και οι διαφοροποιήσεις στην πολιτική αυτή θα μπορούσαν να έχουν αντίθετα αποτελέσματα», καταλήγει η ICAC.