Japonica Vs Indica

Του ΝIKOY ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ

(filippidis@paragogi.net)

Στις δεκαετίες του ’50 και του ’60, όταν στην Ελλάδα καλλιεργούνταν μόνο η ποικιλία Japonica, στρέφουν τους Έλληνες ορυζοπαραγωγούς οι χαμηλές τιμές στην ποικιλία Indica.

Σύμφωνα με μαρτυρίες παραγωγών, οι εκτάσεις που σπάρθηκαν με την εν λόγω ποικιλία φέτος ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο, ενισχυμένες από την σταθερά ανοδική πορεία των τιμών που κατέγραψε η Japonica στην ιταλική αγορά (έφτασαν έως και τα 50 λεπτά το κιλό!).

Αντίθετα, οι τιμές της δημοφιλούς μέχρι πέρυσι ποικιλίας Indica συνέχισαν να διατηρούνται σε χαμηλά επίπεδα, απομακρύνοντας τους παραγωγούς.

Σύμφωνα με έκθεση των υπηρεσιών της ΠΑΣΕΓΕΣ, που συνέταξε το στελεχός της Δήμητρα Μάρδα, με βάση στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά τη 2η εβδομάδα του Ιουνίου, οι τιμές του ελληνικού paddy Indica κυμάνθηκαν περί τα 240 €/t, κινούμενες στα χαμηλότερα ευρωπαϊκά επίπεδα. Υψηλότερες τιμές κατέγραψαν το ισπανικό paddy Indica (στα 270 €/t) και το ρουμανικό (στα 307,78 €/t), ενώ σε χαμηλότερο επίπεδο κινήθηκε το ιταλικό thaibonnet (225 €/t).

Σε επίπεδο μέσων μηνιαίων τιμών, σύμφωνα με το Ιταλικό Ινστιτούτο ISMEA, το ιταλικό Indica κατέγραψε κατά τον περασμένο Μάιο την ελάχιστη τιμή του έτους (Μάιος 2013 - Μάιος 2014) στα 242,22 €/t, μειωμένη κατά 15,8% σε σύγκριση με το Μάιο του 2013.

Επισημαίνεται ότι στη χώρα μας ο τύπος Indica εκπροσωπεί σήμερα το μεγαλύτερο ποσοστό (άνω του 65%) της ορυζοπαραγωγής, ενώ αντιθέτως στην Ιταλία η παραγωγή Indica, αν και πολλαπλάσια της ελληνικής, αποτελεί μόνο το 28% της εγχώριας παραγωγής ρυζιού (στοιχεία 2013).

Αντίθετη πορεία ακολουθεί, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, η ποικιλία Japonica. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕ, κατά τη 2η εβδομάδα του Ιουνίου η τιμή του βουλγαρικού paddy Japonica ανήλθε στα 276 €/t, του ισπανικού στα 277,5 €/t, το ιταλικό Selenio στα 290 €/t, το ρουμανικό στα 334,17 €/t, το ελληνικό μεσόσπερμο στα 400 €/t, το ιταλικό Ariete στα 435 €/t και το ελληνικό μακρύσπερμο στα 450 €/t.

Σύμφωνα με το ISMEA, όλες οι ιταλικές ποικιλίες τύπου Japonica κατά το Μάιο 2014 κατέγραψαν αύξηση. Ειδικότερα, η κοινής κατηγορίας Balilla παρουσίασε το Μάιο μικρή αύξηση (+1,3%), ενώ ιταλικές ποικιλίες της κατηγορίας fino και superfino παρουσίασαν καθ’ όλη την τρέχουσα εμπορική περίοδο 2013/14 εντυπωσιακή άνοδο, καταγράφοντας κατά το Μάιο 2014 αυξήσεις άνω του 100% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2013!

Υπενθυμίζεται ότι από την αρχή της εμπορικής περιόδου 2013/14 υπήρξε καθίζηση των τιμών Indica στην ΕΕ, λόγω των αθρόων εισαγωγών λευκασμένου ρυζιού σε χαμηλές τιμές από χώρες του καθεστώτος EBA (Everything But Arms) και ειδικότερα από την Καμπότζη και Μυανμάρ.

Οι τιμές στην Ελλάδα

Σύμφωνα με την ΠΑΣΕΓΕΣ, στην Ελλάδα οι τιμές παραγωγού Indica παρουσίασαν πτώση και κυμάνθηκαν στα 23-24 λεπτά/κιλό κατά μ.ο., υπάρχουν, δε, ακόμα αδιάθετες ποσότητες.

Αντιθέτως, ανοδική πορεία ακολούθησαν οι τιμές παραγωγού Japonica, ενώ ομαλή υπήρξε και η διάθεσή του από τις Αγροτικές Συνεταιριστικές Οργανώσεις.

«Ως αποτέλεσμα των παραπάνω εκτιμάται ότι κατά το 2014 υπήρξε αξιόλογη στροφή των ορυζοπαραγωγών από την καλλιέργεια Indica και αύξηση των σπορών Japonica», αναφέρει καταλήγοντας η έκθεση της ΠΑΣΕΓΕΣ.

Ιστορία ποικιλιών

Πριν από το 1931 στην Ελλάδα η έκταση του ρυζιού δεν ξεπερνούσε τα 10.000 στρέμματα ετησίως, την περίοδο 1931-1948 κυμαινόταν μεταξύ 10.000 και 40.000 στρεμμάτων, το 1950 αυξήθηκε σε 100.000 στρέμματα και την περίοδο 1951-2005 κυμάνθηκε μεταξύ 120.000 και 300.000 στρέμματα ετησίως. Η ανεπάρκεια νερού άρδευσης ήταν ο κυριότερος περιοριστικός παράγοντας για την επέκταση της καλλιέργειας του ρυζιού στην Ελλάδα.
Η αναλογία των καλλιεργούμενων κατηγοριών-τύπων ρυζιού άλλαξε σημαντικά με την πάροδο του χρόνου. Μέχρι το 1969 μόνον ο τύπος Japonica καλλιεργούνταν. Έκτοτε, άρχισε να καλλιεργείται και ο τύπος Indica. Οι στρογγυλόσπερμες ποικιλίες Japonica καλλιεργούνταν σε ποσοστό 80% της έκτασης το 1961. Μετά, το ενδιαφέρον για την κατηγορία αυτή «έπεσε» και αυτές σταμάτησαν να καλλιεργούνται το 1988. Οι μεσόσπερμες ποικιλίες Japonica, που καλλιεργούνταν σε ποσοστό 4% της έκτασης το 1961, αυξήθηκαν σε ποσοστό μεγαλύτερο από 25% τις 10ετίες 1970 και 1980, αλλά μειώθηκαν ξανά σε ποσοστό 10% τη 10ετία 1990. Οι μακρόσπερμες ποικιλίες Japonica, οι οποίες καλλιεργούνταν στο 15% της έκτασης το 1961, έφθασαν στο ποσοστό 60% κατά μέσο όρο τη 10ετία 1980, αλλά ελαττώθηκαν σε 43% κατά μέσο όρο τη 10ετία 1990. Η καλλιεργούμενη έκταση με τις ποικιλίες του τύπου Indica δεν ξεπέρασε ένα μέσο όρο 12% τη χρονική περίοδο 1969-1989, ενώ την τελευταία 5ετία ήταν κατά μέσο όρο 66%.

Σε τρεις η επισιτιστική ρυζιού

Με την τελευταία πράξη της υπουργίας του ο κ. Αθανάσιος Τσαυτάρης έδωσε την έγκριση τεχνικών προσφορών του Ηλεκτρονικού Ανοικτού Διεθνούς Διαγωνισμού με τη χρήση Ηλεκτρονικού Πλειστηριασμού για την «Ανάθεση υπηρεσιών υλοποίησης του Εθνικού Προγράμματος Δωρεάν Διανομής Ρυζιού Parboiled σε απόρους της Χώρας», συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 3,9 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με τη σχετική απόφαση, εγκρίθηκαν οι προσφορές τριών εταιρειών, ενώ απορρίφθηκαν οι προτάσεις δυο εταιρειών. 

Συγκεκριμένα, το «OK» πήραν οι:

- ΣΠΑΝΟΣ Ανώνυμος Βιομηχανική και Εμπορική Εταιρεία Τροφίμων

- ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Κ. ΑΦΟΙ ΑΕΒΕ

- ΕΟΥΡΙΚΟΜ ΕΛΛΑΣ Α.Ε.

Αντίθετα, απορρίφθηκαν αυτές της εταιρείας ΕΥ.ΓΕ Πιστιόλας και της Nutria.