Χορτοφαγία: Μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης

Της ΘΕΟΔΩΡΑΣ ΚΟΓΚΑ

Επ. Τεχνολόγος Τροφίμων MSc

(kogka@paragogi.net)

Παράγοντες όπως η διατροφή, το σωματικό βάρος, η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας και το αλκοόλ, παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη προβλημάτων υπέρτασης. Οι διαιτητικές τροποποιήσεις, ωστόσο, έχουν αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικές τόσο για την πρόληψη όσο και για τη διαχείριση της υπέρτασης.

Οι χορτοφάγοι φαίνεται να παρουσιάζουν χαμηλότερη πίεση αίματος, σύμφωνα τόσο με πρόσφατες όσο και με παλαιότερες αναλύσεις. Μπορεί να μην είναι στους περισσότερους γνωστό, αλλά έχετε αναρωτηθεί ποτέ ότι υιοθετώντας μια χορτοφαγική διατροφή μπορεί να παρατηρήσετε ακόμη και μείωση της αρτηριακής πίεσης, σε περιπτώσεις βέβαια ατόμων που έχουν πρόβλημα;

Είναι γνωστό ότι η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για καρδιακή νόσο. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έρευνα που πραγματοποίησαν Ιάπωνες ερευνητές (Yoko Yokoyama, Kunihiro Nishimura, Misa Takegami, Neal D. Barnard), της πόλης Οσάκα, την οποία παρουσίασαν στο περιοδικό JAMA Internal Medicine, η χορτοφαγική δίαιτα μπορεί, όντως, να επηρεάσει θετικά την αρτηριακή πίεση. Οι ερευνητές μελέτησαν 311 ενήλικες κλινικά και 21.604 ερευνητικά, οι οποίοι ακολούθησαν χορτοφαγική δίαιτα, συμπεριλαμβανομένων όμως και των γαλακτοκομικών προϊόντων, των αυγών και των ψαριών. Η μέτρηση της πίεσης πραγματοποιήθηκε σε χιλιοστά υδραργύρου (mm Hg), τη μονάδα δηλαδή μέτρησης της πίεσης. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα στις κλινικές δοκιμές, οι συμμετέχοντες που ακολούθησαν χορτοφαγική διατροφή είχαν κατά 4,8 mm Hg (υδράργυρο) χαμηλότερη συστολική αρτηριακή πίεση από εκείνους που κατανάλωναν κρέας. Επίσης, στη διαστολική αρτηριακή πίεση των χορτοφάγων παρατηρήθηκε μείωση κατά 2,2 mm Hg.

Πού όμως οφείλεται η σύνδεση μεταξύ χορτοφαγίας και χαμηλής αρτηριακής πίεσης; Οι χορτοφάγοι έχουν γενικά χαμηλότερο Δείκτη Μάζα Σώματος (ΔΜΣ) και χαμηλότερο κίνδυνο παχυσαρκίας από εκείνους που ακολουθούν κάποια άλλη διατροφή, πιθανόν γιατί οι χορτοφαγικές δίαιτες έχουν χαμηλότερη περιεκτικότητα λίπους από τις παμφάγες δίαιτες, αλλά και λόγω του ότι είναι καλή πηγή φυτικών ινών. Δεδομένου λοιπόν ότι η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο της υπέρτασης, η εξήγηση αυτή μπορεί να είναι «κλειδί» στη σχέση αυτή.

Άλλες έρευνες το αποδίδουν στο ότι η χορτοφαγική δίαιτα δεν περιλαμβάνει καθόλου αλκοόλ, κάτι όμως που δεν μπορεί να θεωρηθεί βασικός παράγων της επίδρασης αυτής. Επίσης, μπορεί να οφείλεται και στο γεγονός ότι η χορτοφαγία περιλαμβάνει λιγότερα κορεσμένα λιπαρά και περισσότερα πολυακόρεστα, τα οποία έχει αποδειχθεί ότι σχετίζονται άμεσα με τη μείωση της αρτηριακής πίεσης.

Σημαντικός παράγοντας στη θετική επίδραση της χορτοφαγίας για τη μειωμένη αρτηριακή πίεση, αποτελεί βέβαια και η υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο που απαντάται στη διατροφή αυτή. Σύμφωνα μάλιστα με τη «Third National Health and Nutritional Examination Survey» στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα άτομα με υψηλή πρόσληψη καλίου έχουν χαμηλότερη αρτηριακή πίεση από εκείνους που έχουν χαμηλή πρόσληψη (κάτω από 40 meq/ημέρα).

Η προσθήκη κρέατος σε μια χορτοφαγική διατροφή, αυξάνει ταχέως και σημαντικά τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης. Αυτή μάλιστα η διαπίστωση πρωτοεμφανίστηκε σε μελέτες που χρονολογούνται από τις αρχές του 1920. Πιο πρόσφατες βέβαια μελέτες του Πανεπιστημίου Loma Linda της Καλιφόρνιας, που αφορούν τη συσχέτιση της χορτοφαγίας με τη χαμηλή αρτηριακή πίεση, κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα, την εύνοια δηλαδή της χορτοφαγικής διατροφής σε περιπτώσεις κινδύνου από υψηλή πίεση.

Πάντως, ο ερευνητής δρ. Neal Barnard της Επιτροπής Παθολόγων, που συμμετείχε στην πρόσφατη αυτή μελέτη των Ιαπώνων ερευνητών, δήλωσε ότι δεν εξεπλάγη από τα ευρήματα αυτά, επιβεβαιώνοντας έτσι και τα αποτελέσματα των μέχρι σήμερα ερευνών. Τόνισε, επίσης, ότι το θέμα αυτό έχει βρεθεί στο επίκεντρο αρκετών ερευνών στη διάρκεια του χρόνου, ενώ ακόμα και σήμερα είναι αρκετοί εκείνοι που δεν γνωρίζουν τη θετική αυτή επίδραση της χορτοφαγικής διατροφής. Η κατανάλωση περισσότερων φρούτων και λαχανικών ως μέρος μιας συνολικής υγιεινής διατροφής, ακόμα και αν δεν είναι κάποιος χορτοφάγος, είναι αναγκαία, σύμφωνα πάντα με τον ίδιο.