Νέα ΚΑΠ: Μια «περιφέρεια» όλη η Ελλάδα, λέει η ΠΑΣΕΓΕΣ

Του NIKOY ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ

(filippidis@paragogi.net)

Αύξηση έως και 214% για τη Χίο και 134% για τα Ιωάννινα, αλλά και μειώσεις της τάξεως του 17% στο Nομό Ηρακλείου προβλέπει το σενάριο κατανομής των κονδυλίων της νέας ΚΑΠ που προέκρινε το διοικητικό συμβούλιο της ΠΑΣΕΓΕΣ στην τελευταία του συνεδρίαση.

Η εκτίμηση της κορυφαίας συνεταιριστικής οργάνωσης είναι ότι «το πρώτο σενάριο που προβλέπει ότι η χώρα θεωρείται μια ενιαία περιφέρεια, συγκεντρώνει τα περισσότερα θετικά στοιχεία». Το συγκεκριμένο σενάριο εξάλλου είχαν προκρίνει οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες στις ημερίδες ενημέρωσης της ΠΑΣΕΓΕΣ για την ΚΑΠ στην επαρχία.

Υπενθυμίζεται ότι το πρώτο σενάριο θεωρεί όλη τη χώρα μια περιφέρεια και κατανέμει την ενιαία ενίσχυση ανά στρέμμα καλλιέργειας ή βοσκότοπου. Σύμφωνα με έρευνα της ΠΑΣΕΓΕΣ, αν εφαρμοστεί αυτό, ευνοούνται με σημαντική μεταφορά πόρων, ορισμένες περιφέρειες, οι οποίες παρουσιάζουν, αναπτυξιακή –γενικότερα– υστέρηση, όπως η Ήπειρος (56%) και η Δυτική Μακεδονία (17%). Ωφελούνται επίσης ορισμένες νησιωτικές περιοχές, όπως το Νότιο Αιγαίο (+39%) και το Βόρειο Αιγαίο (+32%), στις οποίες η ποσοστιαία μεταφορά πόρων παραμένει μεγαλύτερη σε σχέση με την αντίστοιχη των υπόλοιπων σεναρίων. Απώλειες, ωστόσο, προκύπτουν κυρίως στην Κρήτη (-11%) και με μικρότερα ποσοστά στην Κεντρική Μακεδονία (-10%), στη Στερεά Ελλάδα, στα Ιόνια και στην Πελοπόννησο. Στην Κρήτη, για παράδειγμα, που θα υπάρξουν και οι μεγαλύτερες απώλειες, οι αγρότες στα Χανιά θα λάβουν 0,5% παραπάνω πόρους, αντίθετα, το Ρέθυμνο θα έχει απώλειες 4%, ο Νομός Ηρακλείου απώλειες 17% και ο Νομός Λασιθίου απώλειες 11%.

Την ίδια στιγμή Νομοί με σημαντική αναλογία ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, όπως τα Ιωάννινα (+134%) και η Ευρυτανία (+90%), καταγράφουν σημαντική αύξηση στις εισρεόμενες επιδοτήσεις. Θετικό είναι το ισοζύγιο και σε ορισμένους νησιωτικούς Νομούς όπως η Χίος (+214%), η Κεφαλονιά (+92%) και οι Κυκλάδες (+61%), ενώ σημαντικό όφελος θα υπάρξει και σε άλλες, όπως η Σάμος (+32%), η Λέσβος (+22%) και τα Δωδεκάνησα (+21%).

Το Δ.Σ. της ΠΑΣΕΓΕΣ θεωρεί ότι η εν λόγω λύση συμβάλει και στην επιδιωκόμενη ενίσχυση της κτηντροφίας, καθώς θα υπάρξει μεταφορά ενισχύσεων από τις καλλιεργούμενες εκτάσεις προς τους βοσκότοπους (+62%). Ως πλεονέκτημα εξάλλου εκτιμάται η απλότητα που παρουσιάζει το σενάριο αυτό, αλλά και το μικρό διοικητικό κόστος που αναμένεται να προκύψει από την εφαρμογή του.

Σημειώνεται, ότι το Διοικητικό Συμβούλιο εξουσιοδότησε την Εκτελεστική Επιτροπή της ΠΑΣΕΓΕΣ να «ξαναδεί» το θέμα, δεδομένου ότι εκκρεμεί μια τελευταία σύσκεψη ενημέρωσης για την ΚΑΠ στην Αθήνα, στις 14 Μαρτίου, στην οποία και αναμένεται μεγάλη συμμετοχή εκ μέρους των συνεταιρισμών και του αγροτικού κόσμου γενικότερα.

Οι άλλες λύσεις 

Το δεύτερο σενάριο, το οποίο επεξεργάζονται αγρότες και το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αφορά την κατανομή των επιδοτήσεων της νέας ΚΑΠ σε 13 αγρονομικές περιφέρειες, οι οποίες συμπίπτουν με τις διοικητικές περιφέρειες. Σε αυτή την περίπτωση, περιφέρειες, όπως αυτή της Κρήτης, θα είναι η ευνοημένες, καθώς ο Νομός Χανίων θα λάβει 20% περισσότερες ενισχύσεις απ’ ότι έως σήμερα, ο Νομός Ρεθύμνου 14%, ενώ αντίθετα ο Νομός Ηρακλείου θα χάσει 12% και ο Νομός Λασιθίου 1%.

Το τρίτο σενάριο χωρίζει την Ελλάδα (και κατανέμει τις κοινοτικές επιδοτήσεις της νέας ΚΑΠ) σε δύο περιφέρειες: μια για τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις και μια για τους βοσκοτόπους.

Σημειώνεται, ότι μέχρι σήμερα η κατανομή των αγροτικών επιδοτήσεων μεταξύ Περιφερειών και Νομών της Ελλάδας είναι ανομοιόμορφη. Έτσι ενώ ο μ.ο. των ενισχύσεων σε επίπεδο χώρας είναι 39,5 ευρώ ανά στρέμμα, στην Κρήτη είναι 63 ευρώ ανά στρέμμα και στην Ήπειρο 19 ευρώ ανά στρέμμα. Ακόμα, ενώ στη Ζάκυνθο παίρνουν 102 ευρώ ανά στρέμμα, στη Χίο παίρνουν μόνο 11 ευρώ.

Η νέα ΚΑΠ, με στόχο να αμβλυνθούν αυτές οι ανισότητες, καταργεί το παλιό ιστορικό μοντέλο και φέρνει (από 1/1/2015) ανακατανομή των αγροτικών επιδοτήσεων. Συνεπώς, πολλά χρήματα θα αλλάξουν χέρια μεταξύ των παραγωγών.

Παράλληλα, υπάρχει συμφωνία ότι το ελάχιστο ποσοστό σύγκλισης των άμεσων ενισχύσεων δεν θα πρέπει να είναι μικρότερο από 60% και ότι το μέγιστο ποσοστό απώλειας των ενισχύσεων δεν θα πρέπει να ξεπεράσει το 30%.

Τα προϊόντα

Σε επίπεδο παραγωγών, κερδισμένοι του νέου συστήματος θα είναι όσοι δεν είχαν δικαιώματα ή είχαν δικαιώματα μικρής αξίας, όπως οι παραγωγοί φρούτων (εξαιρούνται ροδάκινα και εσπεριδοειδή για χυμό), οι παραγωγοί οινοστάφυλων και επιτραπέζιων σταφυλιών, οι παραγωγοί κηπευτικών, πατάτας και τριφυλλιών και οι πτηνοτρόφοι.

Χαμένοι θα είναι οι παραγωγοί ελαιολάδου (παίρνουν περίπου 155 ευρώ το στρέμμα), σταφίδας (περίπου 325 ευρώ το στρέμμα), καπνού, βάμβακος και βιομηχανικής τομάτας.

Οι κτηνοτρόφοι θα είναι λίγο ωφελημένοι ή κάπου στη μέση, ανάλογα από το μέγεθος της μεταφοράς πόρων από τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις στους βοσκοτόπους.

Επίσης, χαμένοι του νέου συστήματος θα είναι αυτοί που είχαν δικαιώματα μεγάλης αξίας, που προέρχονται από παραγωγές της περιόδου αναφοράς 2000 - 2002 και τα οποία δόθηκαν με το ιστορικό μοντέλο.