Ο δάκος… έφαγε τα κονδύλια

Του NIKOY ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ

(filippidis@paragogi.net)

Το φετινό κράχ στην παραγωγή ελαιολάδου φαίνεται ότι δεν έγινε μάθημα στις αρμόδιες κρατικές αρχές, οι οποίες παρά τη μειωμένη σε πολλές περιοχές έως και 70% φετινή παραγωγή ελαιολάδου, λόγω ακαρπίας, επέλεξαν να μειώσουν ακόμα περισσότερο τα ήδη μικρά ποσά για την καταπολέμηση του δάκου.

Σύμφωνα με απόφαση που υπέγραψε ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Λεωνίδας Γρηγοράκος, για φέτος το υπουργείο Εσωτερικών επιχορηγεί τις περιφέρειες της χώρας με το συνολικό ποσό των 17.077.584 ευρώ, για την κάλυψη των συνολικών δαπανών δακοκτονίας, όταν τα αντίστοιχα κονδύλια για το 2013 και το 2012 ήταν 24.696.000 ευρώ και 28.310.000 ευρώ.

Η εξέλιξη έχει προκαλέσει οργή και απορίες στις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας των ελαιοκομικών περιφερειών, καθώς με τα εν λόγω κονδύλια καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη η υλοποίηση του έργου, παρά το γεγονός ότι φέτος την προμήθεια των φαρμάκων θα την κάνει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης (2,5 εκατ. ευρώ), αλλά ακόμα και έτσι θεωρούν ότι η μείωση είναι μεγάλη. Σημειώνεται ότι πέρυσι, στις παραδοσιακά ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Πελοποννήσου, της Κρήτης και των νησιών του Αιγαίου, η παραγωγή κατά μέσο όρο υπολογίζεται ότι μειώθηκε κατά 70% σε σύγκριση με το 2012. Κύρια αιτία ήταν ο καιρός (νοτιάδες), ο οποίος δεν επέτρεψε στον καρπό να δέσει. Έπειτα ήρθε ο δάκος και έδωσε το τελειωτικό χτύπημα στη χαμηλή παραγωγή.

Το πρόβλημα με τη φετινή απόφαση είναι μεγάλο στην Κρήτη, όπου τα κονδύλια περικόπηκαν κατά 50% (το 2013 είχαν προβλεφθεί 12.393.733 ευρώ για την Κρήτη, ενώ για το 2014 μόνον 6.612.279) και λιγότερο στη Χαλκιδική, όπου τα ποσά παρέμειναν τα ίδια, ωστόσο οι εκτάσεις που έχουν μπει στο πρόγραμμα έχουν διπλασιαστεί.

Υπενθυμίζεται ότι σημαντικό μέρος του ποσού που προορίζεται για το πρόγραμμα καταπολέμησης του δάκου της ελιάς προέρχεται από τις εισφορές των αγροτών (9 εκατ. ευρώ), μέσω της εισφοράς δακοκτονίας.

Η απόφαση

Τα σχετικά ποσά ανά περιφέρεια, σύμφωνα με την απόφαση, θα κατανεμηθούν με χρηματικές εντολές προς το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Να σημειωθεί ότι φέτος την προμήθεια των φαρμάκων θα πραγματοποιήσει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και όχι οι Περιφέρειες, γεγονός που δικαιολογεί μείωση του προϋπολογισμού σε σχέση με πέρσι. Όχι όμως -σύμφωνα με τους περισσότερους εκπροσώπους των ΔΑΟΚ που ασχολούνται με τη δακοκτονία- μια τόσο μεγάλη μείωση.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την απόφαση:

- Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης κατανέμονται 306.759 ευρώ.

- Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας κατανέμονται 193.210 ευρώ.

- Στην Περιφέρεια Ηπείρου κατανέμονται 248.828 ευρώ.

- Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας κατανέμονται 860.457 ευρώ.

- Στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων κατανέμονται 443.927 ευρώ.

- Στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας κατανέμονται 857.318 ευρώ.

- Στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας κατανέμονται 1.229.645 ευρώ.

- Στην Περιφέρεια Αττικής κατανέμονται 358.722 ευρώ.

- Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου κατανέμονται 3.439.645 ευρώ.

- Στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου κατανέμονται 2.245.958 ευρώ.

- Στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου κατανέμονται 2.580.836 ευρώ.

- Στην Περιφέρεια Κρήτης κατανέμονται 6.612.279 ευρώ.

Η Μεσσηνία πρώτη σε παραγωγή

Πρώτος ελαιοπαραγωγικός Νομός της Ελλάδας αναδεικνύεται φέτος η Μεσσηνία, καθώς υπολογίζεται πως παρήγαγε το 38% περίπου της συνολικής παραγωγής της χώρας, σε μια περίοδο, μάλιστα, που η μείωση του καρπού δημιούργησε σημαντικά προβλήματα σε όλες τις περιοχές. Η Μεσσηνία κρατάει τα ηνία της ελαιοπαραγωγής με 38.000 τόνους –περίπου– φέτος, ενώ σε όλη την Ελλάδα υπολογίζεται ότι η παραγωγή δεν ξεπέρασε τους 100.000 τόνους.

Αυτή την εκτίμηση μετέφερε στην εφημερίδα «Ελευθερία» της Μεσσηνίας ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελαιοτριβέων Μεσσηνίας, Αντώνης Κορακάκης. Όπως εξηγεί, η φετινή παραγωγή είναι μειωμένη κατά 35%, παρά τις δυσοίωνες προβλέψεις για μείωση της τάξης του 50%. Έτσι, ενώ πέρυσι παρήχθησαν 52.000 τόνοι, φέτος σε όλο το νομό η παραγωγή κυμαίνεται μεταξύ 35.000 και 38.000 τόνων, στη μικρότερη σε διάρκεια ελαιοκομική περίοδο των τελευταίων ετών. Επίσης, σε πανελλαδικό επίπεδο, πέρυσι παρήχθησαν 350.000 τόνοι και φέτος οι υπολογισμοί αναφέρουν παραγωγή της τάξης των 100.000 τόνων. Το γεγονός πως η Μεσσηνία κατέχει την πρώτη θέση, εξηγεί πως οφείλεται στο ότι επλήγη λιγότερο από τη ζημιά, καθώς μια σημαντική μερίδα παραγωγών καλλιεργούν συστηματικά.

Στην Ηλεία υπήρχαν παραγωγοί, οι οποίοι στο τέλος του 2013, εξαιτίας της ακαρπίας και του δάκου, διαπίστωσαν ότι απώλεσαν από 50% ως και 80% της παραγωγής τους. Αντίθετα, σε περιοχές όπως η Κρήτη και η Βόρεια Ελλάδα, η μείωση άγγιξε το 80% και 90%, ενώ σε πολλές περιοχές οι παραγωγοί δεν έβγαλαν ούτε το λάδι της χρονιάς για το σπίτι τους ή δεν έστρωσαν καθόλου πανιά.

Αντίστοιχα, στη Μαγνησία η παραγωγή ελιάς για το 2013 ήταν μειωμένη κατά 80% με 90%. Στη Λέσβο εκτιμάται ότι μόνο το 20% των ελαιόδεντρων είχαν το 2013 πλήρες φορτίο, ενώ στα υπόλοιπα η παραγωγή ήταν χαμηλή.