Αντίθετος και ο ΘΕΣγάλα στην επιμήκυνση

Του ΝΙΚΟΥ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ

(filippidis@paragogi.net)

Ανατιμήσεις της τάξης του 5% έχουν παρατηρηθεί από τις αρχές Ιανουαρίου στην τιμή λιανικής του φρέσκου γάλακτος, δημιουργώντας υπόνοιες ότι «στρώνεται το χαλί» για «μειώσεις» όταν θα τεθούν σε εφαρμογή οι προτάσεις ΟΟΣΑ για την επιμήκυνση.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Τιμών του υπουργείου Ανάπτυξης, η τιμή φρέσκου γάλακτος κορυφαίας εταιρείας του κλάδου ήταν στα μέσα Ιανουαρίου στο 1,18 ευρώ/λίτρο και σήμερα πωλείται προς 1,24 ευρώ/λίτρο. Μάλιστα, η ίδια τιμή ισχύει σε τέσσερις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, χωρίς να έχει παρατηρηθεί η παραμικρή αύξηση στις τιμές παραγωγού.
Αυξήσεις παρατηρούνται και σε προϊόντα γάλακτος υψηλής παστερίωσης τουλάχιστον δύο εταιρειών, καθώς στη μία περίπτωση το γάλα πωλείται σήμερα στην τιμή του 1,65 ευρώ/λίτρο, έναντι 1,60 ευρώ/λίτρο στις 16 Ιανουαρίου 2014 (αύξηση 3,1%) και στην άλλη περίπτωση το προϊόν από 1,64 ευρώ/λίτρο πωλείται προς 1,70 ευρώ/λίτρο (αύξηση 3,65%).

Την καταγγελία ότι το τελευταίο διάστημα παρατηρούνται ανατιμήσεις στην τιμή του φρέσκου γάλακτος έκανε ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού ΘΕΣγάλα, κ. Θανάσης Βακάλης, κατά τη διάρκεια ομιλίας του στην 25η Agrotica στη Θεσσαλονίκη. Ειδικότερα, ο κ. Βακάλης αναρωτήθηκε: «Αλήθεια, δεν είναι περίεργο που το τελευταίο διάστημα υπάρχουν ανατιμήσεις στην τιμή του φρέσκου γάλακτος; Μήπως σημαίνει ότι οι όποιες μελλοντικές μειώσεις θα επαναφέρουν τις τιμές στα σημερινά επίπεδα;».

Τις καταγγελίες του προέδρου του ΘΕΣγάλα επιβεβαίωσε και ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Μάξιμος Χαρακόπουλος: «Πράγματι παρατηρούνται, όπως και τα ΜΜΕ αναμεταδίδουν, περίεργες αυξήσεις στο γάλα που δεν δικαιολογούνται και σίγουρα δεν έχουν καμία σχέση με ανατιμήσεις στις τιμές παραγωγού. Το ερώτημα είναι εύλογο, ιδιαίτερα τη στιγμή που γίνεται αυτή η συζήτηση για την επιμήκυνση της διάρκειας ζωής του φρέσκου γάλακτος. Θεωρώ, επίσης, ότι δεν πρέπει να παραβλέψουμε και τις υπόλοιπες καταγγελίες που διατυπώθηκαν στην ημερίδα: τα πιστωτικά τιμολόγια των σούπερ μάρκετ, ζητήματα που αφορούν στην παραπλάνηση του καταναλωτή, την έλλειψη ελεγκτικών μηχανισμών».

Ο κ. Βακάλης επιχείρησε στη μεσοβδόμαδη συνάντησή του με τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Κώστα Αγοραστό, να βάλει τέλος και στα σενάρια πως δήθεν οι αυτόματοι πωλητές φρέσκου γάλακτος που ο ΘΕΣγάλα εφαρμόζει αποτελούν τον στόχο του νομοθετήματος. Όπως είπε, «σκόπιμα κάποιοι, δια της πλαγίας οδού, επιχειρούν να εμπλέξουν τον Συνεταιρισμό ‘‘ΘΕΣγάλα – ΠΙΕς’’ στις προτάσεις που αφορούν στη δημιουργία νέου κωδικού γάλακτος που θα είναι γάλα ημέρας και θα έχει διάρκεια 2-3 μέρες. Διάφοροι κύκλοι επικαλούνται το δικό μας παράδειγμα με τους Αυτόματους Πωλητές, ως σημείο αναφοράς, διαστρεβλώνοντας την πραγματικότητα, καθώς στην ουσία στοχεύουν να περάσουν το συγκεκριμένο μέτρο, αντί να χρησιμοποιήσουν το παράδειγμά μας ως μοντέλο τοπικής ανάπτυξης στον πρωτογενή τομέα» και συνέχισε: «Ο ΘΕΣγάλα – ΠΙΕς είναι κάθετα αντίθετος τόσο με την πρόταση για γάλα 2-3 ημερών όσο και με την όποια επιμήκυνση της διάρκειας ζωής του φρέσκου γάλακτος, καθώς εκτός ότι θα οδηγήσει σίγουρα σε συρρίκνωση της εγχώριας παραγωγής και υποκατάστασή της από εισαγόμενο γάλα, στερείται παντελώς επιστημονικής τεκμηρίωσης. Δεν γίνεται το γάλα το οποίο υπόκειται στη μικρότερη δυνατή θερμική επεξεργασία, δηλαδή παστεριώνεται στους 71,7 βαθμούς για 15 δευτερόλεπτα και αποδεδειγμένα διαρκεί 5 μέρες, να λέμε τώρα ότι διαρκεί 2 μέρες».

Επιμένουν

Τη στιγμή που οι αγελαδοτρόφοι ξεσηκώνονται, το υπουργείο Ανάπτυξης επιμένει στην προώθηση των προτάσεων του ΟΟΣΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες, σχεδιάζει την απαλοιφή του χαρακτηρισμού «φρέσκο» από τις συσκευασίες του παστεριωμένου γάλακτος. Στην πρόταση αυτή, η οποία προβλέπει επιπλέον την κατάργηση του «κανόνα των πέντε ημερών», έτσι ώστε ο κάθε παραγωγός ανάλογα με τη μέθοδο παστερίωσης που χρησιμοποιεί να ορίζει και τη διάρκεια ζωής του γάλακτος.

Ακόμη, πάντως και εάν η κυβέρνηση προχωρήσει τελικά στην αλλαγή του καθεστώτος στο γάλα, η αγορά, όπως δείχνουν τα στοιχεία των πωλήσεων, δίνει από μόνη της τη λύση, καθώς οι τιμές στο φθηνό εγχώριο φρέσκο γάλα ιδιωτικής ετικέτας (χωρίς τα υπερκέρδη των επώνυμων βιομηχανιών) οδηγούν σε σε συνεχή αύξηση των μεριδίων στις πωλήσεις της εν λόγω κατηγορίας, καθώς το το 2013 αυξήθηκαν κατά 6,3% σε αξία και 5,6% σε όγκο σε σχέση με το 2012.

Υπόμνημα στον πρωθυπουργό

Σημειώνεται ότι ο Σύνδεσμος Αγελαδοτρόφων Γαλακτοπαραγωγής Ελλάδας απέστειλε υπόμνημα με τις θέσεις του στο γραφείο του πρωθυπουργού, επισημαίνοντας ότι η επιμήκυνση της διάρκειας ζωής του γάλακτος θα σημάνει τον αφανισμό της ελληνικής γαλακτοπαραγωγικής κτηνοτροφίας.

Όπως αναφέρεται στο υπόμνημα, «η χαμηλότερη τιμή λιανικής στην Ελλάδα του φρέσκου γάλακτος είναι 0,89 λεπτά το λίτρο και η χαμηλότερη τιμή λιανικής στην Αγγλία είναι 0,96 το λίτρο. Η μέση τιμή παραγωγού στην Ελλάδα είναι 0,43 λεπτά το λίτρο και η μέση τιμή παραγωγού στη Γερμανία είναι 0,41 λεπτά το λίτρο».

Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο «αυτό που μπορεί να φέρει άμεσα και ουσιαστικά αποτελέσματα, είναι η καθιέρωση ενός εθνικού σήματος Δίκαιου Εμπορίου (fair trade), όπου στη συσκευασία του προϊόντος θα αναγράφονται οι τιμές παραγωγού, μεταποιητή, διακινητή και λιανέμπορου».

Το μοντέλο ΘΕΣγάλα

Με αφετηρία τη Θεσσαλία και την Πιερία και έδρα τη Λάρισα, ιδρύθηκε το 2011 ο Συνεταιρισμός «ΘΕΣγάλα-ΠΙΕς» που εξελίχθηκε στον πρώτο Πρότυπο Παραγωγικό Συνεταιρισμό αγελαδινού γάλακτος που ιδρύθηκε στη χώρα μας, με πρόεδρο τον 35χρονο Θανάση Βακάλη.

Με 102 αγελαδοτρόφους παραγωγούς ως μέλη, ο Συνεταιρισμός διαθέτει 57 μονάδες παραγωγής αγελαδινού γάλακτος. Καθημερινά παράγονται 130 τόνοι γάλακτος που αντιστοιχούν στο 10% της εγχώριας παραγωγής.

Για πρώτη φορά πανελλαδικά, μηχανές αυτόματης πώλησης γάλακτος νέας τεχνολογίας εγκαταστάθηκαν στις γειτονιές της Λάρισας. Κάθε μέρα φρέσκο, παστεριωμένο, ποιοτικό και πάνω απ’ όλα ασφαλές γάλα, φτάνει άμεσα στις δεξαμενές των αυτόματων πωλητών «Απευθείας από τον παραγωγό στον καταναλωτή», με τη μεση ποσότητα γάλακτος να έχει ανέβει ήδη τους 7 τόνους ημερησίως.

Αυτή τη στιγμή λειτουργούν στη Λάρισα 9 σημεία πώλησης (καταστήματα), όπου ο καταναλωτής μπορεί να προμηθευτεί φρέσκο γάλα 24 ώρες το 24ωρο σε ιδιαιτέρως ανταγωνιστική τιμή σε σχέση και με την ποιότητα του, καθώς διατίθεται προς 1 ευρώ το 1 λίτρο ή 0,50 ευρώ το ½ λίτρο. Με την αγορά και χρήση προ-πληρωμένης κάρτας το γάλα στοιχίζει 0,90 ευρώ το 1 λίτρο και 0,50 ευρώ το ½ λίτρο.

Παράλληλα, ο καταναλωτής επιλέγει την ποσότητα που επιθυμεί, 1 και 1/2 λίτρο καθώς και τη συσκευασία που επιθυμεί, γυάλινο επαναχρησιμοποιούμενο μπουκάλι και πλαστικό μιας χρήσης μπουκάλι. Υπάρχει και η δυνατότητα για τον καταναλωτή να χρησιμοποιήσει δικό του μπουκάλι, αναλαμβάνοντας την ευθύνη τήρησης όλων των όρων υγιεινής. Στο χώρο των καταστημάτων υπάρχουν δύο αυτόματοι πωλητές: ένας για την προμήθεια φρέσκου γάλακτος και ένας για την προμήθεια μπουκαλιών.