Κινέζικη απόβαση για τον «κόκκινο χρυσό»

Της Άννας Αραμπατζή

Νέες αγορές και παραγωγούς αναζητά ο Αναγκαστικός Συνεταιρισμός Κοζάνης και τις προηγούμενες μέρες του χτύπησαν την πόρτα οι επενδυτές. Κινέζικη επιχειρηματική αποστολή επισκέφθηκε την Κοζάνη και έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον όχι μόνο για τον κρόκο, αλλά και για άλλα προϊόντα.

«Υψηλούς επισκέπτες» με μεγάλα σχέδια για τα προϊόντα της περιοχής είχε στις αρχές της εβδομάδας η Κοζάνη. Οργανωμένη κινέζικη επιχειρηματική αποστολή, μετά από πρόσκληση του δήμαρχου, Λάζαρου Μαλούτα, έκανε διήμερη επίσκεψη στην περιοχή, αφήνοντας τους αρμόδιους φορείς σχεδόν ενθουσιασμένους.

Το ενδιαφέρον των Κινέζων στράφηκε στον κρόκο Κοζάνης, στα μάρμαρα, τα κρασιά και τις ζύμες που παράγονται στην περιοχή. Ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου και αντιδήμαρχος, Κώστας Κυριακίδης, μιλώντας στην «Παραγωγή», χαρακτήρισε το ενδιαφέρον για τον κρόκο μεγάλο και την κουβέντα που έγινε αρκετά καλή. «Σίγουρα δεν ήταν μια απλή επίσκεψη τουρισμού» σημειώνει χαρακτηριστικά, για να προσθέσει πως οι Κινέζοι του ξεκαθάρισαν πως δεν θα το αφήσουν έτσι. Σύμφωνα με τον ίδιο, η εξαιρετική ποιότητα του κρόκου που παράγεται στην περιοχή, τους κάνει να επιμένουν, παρά την υψηλή τιμή του.

Σκοπός των Κινέζων είναι να εισάγουν τον κρόκο για φαρμακευτική χρήση. Ως προς αυτό το θέμα, θα αντιμετωπίσουν οι ίδιοι ένα τεχνικό πρόβλημα. Η εξαγωγή γίνεται ως μπαχαρικό και θέλουν να το εισάγουν ως φάρμακο. Ωστόσο, δεσμεύθηκαν να το λύσουν και μάλιστα, θα ξεκινήσουν σχετική έρευνα άμεσα.

Στην επίσκεψη που έκαναν στον Αναγκαστικό Συνεταιρισμό Κροκοπαραγωγών Κοζάνης, μίλησαν για λίγες ποσότητες, σε πρώτη φάση. Βέβαια, το αίτημα των Κινέζων για αποκλειστικότητα -κάτι που θέτουν σε κάθε συναλλαγή τους- δύσκολα θα ικανοποιηθεί σε αυτή την περίπτωση. Ο Συνεταιρισμός έχει ένα αρκετά μεγάλο πελατολόγιο, που απαρτίζεται από μεγάλους «παίκτες» του εξωτερικού, καθώς το 50% του προϊόντος του καταλήγει σε ξένες αγορές. Επιπλέον, ο Συνεταιρισμός παράγει περίπου 1,5 τόνο κρόκου ετησίως, ποσότητες που φαίνονται μικρές, αλλά αρκεί κανείς να αναλογιστεί ότι για 1 κιλό κρόκου χρειάζονται 1.350 λουλούδια. Ωστόσο, την τρέχουσα περίοδο, συνεχώς αναζητούνται νέοι καλλιεργητές για να αυξηθεί το προϊόν.

Τα μάρμαρα

Η συζήτηση με τους Κινέζους επιχειρηματίες επεκτάθηκε και στα μάρμαρα της περιοχής. Μάλιστα, δυο εξ’ αυτών επισκέφθηκαν μόνοι τους τα λατομεία στο Τρανόβαλτο Κοζάνης. Εκεί, έδειξαν ενδιαφέρον για το λευκό, σκληρό μάρμαρο Κοζάνης και φεύγοντας ζήτησαν δύο δείγματα: επεξεργασμένο μάρμαρο, αλλά και πέτρα.

Κρασί και ζύμες

Τοπικές, παραδοσιακές ζύμες, αλλά και το λιαστό κρασί Σιάτιστας, τράβηξαν και αυτά τα βλέμματα. Τί είναι το λιαστό κρασί; Γλυκό κρασί που παράγεται στην περιοχή, με την πρακτική του λιασίματος, του «στεγνώματος» δηλαδή των σταφυλιών. Αποτέλεσμα είναι η μερική αφυδάτωσή των σταφυλιών, αφού τρυγηθούν: «ηλιαστά» ή «λιαστά». Τα λιαστά σταφύλια είναι πάρα πολύ πλούσια σε σάκχαρα, δίνοντας κρασιά, που στο τέλος της αλκοολικής ζύμωσης περιέχουν πολλά αζύμωτα σάκχαρα και επομένως είναι ιδιαίτερα γλυκά.

Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί πως οι Κινέζοι ξεκαθάρισαν πως για τα είδη διατροφής διατίθενται να πληρώσουν πολλά, αρκεί να είναι καλής ποιότητας.

Έχει και συνέχεια

Η επιχειρηματική αποστολή αυτή φαίνεται πως θα έχει και συνέχεια. Για το επόμενο διάστημα ο Δήμος Αθηναίων οργανώνει μια επιχειρηματική αποστολή στο Πεκίνο, όπου θα συμμετάσχουν και τα κοζανίτικα προϊόντα. Ακολούθως, στο επόμενο πεντάμηνο, οι Κινέζοι επιχειρηματίες υποσχέθηκαν πως θα πραγματοποιήσουν και δεύτερη επίσκεψη, αυτή τη φορά με περισσότερους συμμετέχοντες επιχειρηματίες.

Τί λένε στο Συνεταιρισμό

Στον Αναγκαστικό Συνεταιρισμό Κροκοπαραγωγών κρατούν «μικρό καλάθι», γιατί οι ποσότητες που παράγουν δεν επιτρέπουν πολύ μεγάλα «ανοίγματα». Οι «επισκέπτες» του Συνεταιρισμού πήραν φεύγοντας μια μικρή ποσότητα, γιατί πολύ απλά δεν υπήρχε παραγωγή, είχε πουληθεί όλη! Όπως είπε στην «Παραγωγή» ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού, Νίκος Πατσιούρας, τον Οκτώβριο, στην επόμενη συγκομιδή, θα δουν τί ποσότητες θα προκύψουν και τότε θα κάνουν προγραμματισμό για τους νέους επίδοξους πελάτες.

Η ετήσια παραγωγή κρόκου από τα 15 χωριά της περιοχής φτάνει τους 1,5-2 τόνους. Η φετινή ήταν λιγότερη από αυτή που περίμεναν κατά 1 τόνο, λόγω καιρικών συνθηκών. Για την επόμενη χρονιά ελπίζουν σε καλύτερες ποσότητες, καθώς ανεβαίνει και ο αριθμός των καλλιεργητών. Μέχρι στιγμής, απασχολούνται 800 οικογένειες με 4.000 στρέμματα και κάθε χρόνο, εξαιτίας της ανεργίας που μαστίζει την περιοχή, αυξάνονται οι παραγωγοί και οι εκτάσεις. «Δεν ξέρουμε πόσο θα βγάλουμε, μακάρι να βγάλουμε και 3 και 4 τόνους», σημειώνει ο κ. Πατσιούρας.

Το «κλειδί» για το άνοιγμα σε νέες αγορές, πέραν των ΗΠΑ, του Καναδά, της Αυστραλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας που δραστηριοποιούνται, είναι η αύξηση των παραγόμενων ποσοτήτων. Σύμφωνα με τον κ. Πατσιούρα, υπάρχει ελπίδα, λόγω ανεργίας! Την τελευταία τριετία, νέοι άνθρωποι που δεν βρίσκουν δουλειά, μπαίνουν στην παραγωγή κρόκου, ακολουθώντας τους γονείς τους. Έτσι, αυξάνονται τα στρέμματα και μέσα στα επόμενα 2 με 3 χρόνια αναμένουν αύξηση της παραγωγής στους 6 με 7 τόνους, δηλαδή τον τριπλασιασμό της.

Η συγκομιδή κρόκου ξεκινά από τα μέσα Οκτωβρίου μέχρι και τα μέσα Νοεμβρίου. Οι παραγωγοί φυτεύουν τον κρόκο κάθε καλοκαίρι και όταν φθάσει το φθινόπωρο αφαιρούν με το χέρι τα πολύτιμα στίγματα του πανέμορφου λουλουδιού και τα αποξηραίνουν προσεκτικά για να γίνουν τα βαθυκόκκινα λεπτά νήματα. Χρειάζονται 50.000 περίπου στίγματα για να προκύψουν 100 γραμμάρια κόκκινου κρόκου.

Ο Συνεταιρισμός

Ο Αναγκαστικός Συνεταιρισμός Κροκοπαραγωγών Κοζάνης ιδρύθηκε το 1971, απαρτίζεται από 1.000 μέλη και έχει το αποκλειστικό δικαίωμα συλλογής, συσκευασίας και διακίνησης του κρόκου Κοζάνης.

Η ίδρυση του Συνεταιρισμού δημιούργησε ένα φορέα που έχει τη συνολική ευθύνη της συγκέντρωσης, επεξεργασίας, τυποποίησης και διάθεσης του προϊόντος, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ποιότητά του και να αποφεύγεται η νοθεία που γινόταν στο παρελθόν, από τους εμπορομεσίτες, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση και την αρνητική εικόνα του προϊόντος. Ο κρόκος καλλιεργείται στην περιοχή της Κοζάνης από τον 17ο αιώνα. Όλα αυτά τα χρόνια αποκτήθηκε σημαντική εμπειρία στην παραγωγή του προϊόντος. Μέχρι το 1966 η διακίνηση και εμπορία του προϊόντος γινόταν μέσα από κυκλώματα χονδρεμπόρων, οι οποίοι έπαιρναν το προϊόν από τους μεμονωμένους παραγωγούς σε χαμηλές τιμές.

Η έλλειψη διαπραγματευτικής ικανότητας, καθώς και η αδυναμία διερεύνησης της διεθνούς αγοράς, οδήγησαν τους παραγωγούς το 1966 στην ίδρυση του Ελεύθερου Συνεταιρισμού Κροκοπαραγωγών, ο οποίος και μετονομάστηκε το 1971 σε Αναγκαστικός Συνεταιρισμός Κροκοπαραγωγών Κοζάνης.

Από τότε μέχρι και σήμερα η επωνυμία του Συνεταιρισμού είναι η ίδια.