Σαπίζουν στα δέντρα τα πορτοκάλια

Του ΝIΚΟΥ ΦΙΛΙΠΠIΔΗ

(filippidis@paragogi.net)

«Μαύρα» Χριστούγεννα κάνουν χιλιάδες παραγωγοί εσπεριδοειδών, μεγάλο μέρος της παραγωγής των οποίων σαπίζει πάνω στα δέντρα, καθώς το εμπορικό ή εξαγωγικό ενδιαφέρον για τα πορτοκάλια και τα μανταρίνια τους έχει πέσει στο μηδέν.

Οι παραγωγοί σε Αργολίδα, Λακωνία, Άρτα και Αιτωλοακαρνανία, αντιμετωπίζουν πρωτοφανείς καταστάσεις, καθώς οι τιμές παραγωγού στις οποίες αγοράζουν τα συσκευαστήρια έχουν πέσει στα 12 λεπτά για τα πορτοκάλια και στα 23 λεπτά για τα μανταρίνια, ενώ όποιος επιλέξει την λύση της χυμοποίησης, δεν βγάζει ούτε τα εργατικά για τη συλλογή του προϊόντος, καθώς οι τιμές που προσφέρουν τα χυμοποιητήρια φτάνουν τα 35 ευρώ τον τόνο.

Η φετινή παραγωγή, παρά τις αρχικές αισιόδοξες προβλέψεις και την εικόνα άριστης ποιότητας και καλής ποσότητας που οδηγούσε σε κλίμα ευφορίας για τη συνέχεια, έχει υποστεί ζημιές. Πρώτα «χτυπήθηκε» από τη μύγα Μεσογείου, όπως είπαν οι παραγωγοί και οι έμποροι εξαγωγείς, και έπειτα από τις καιρικές συνθήκες με παρατεταμένες βροχές, με αποτέλεσμα σήμερα να εμφανίζεται μύκητας. 
«Κερασάκι» σ’ όλα αυτά έρχεται να προστεθεί η υπερπαραγωγή της Ισπανίας που διατίθεται σε ελάχιστο κόστος και ούτε λίγο ούτε πολύ όλες οι αρχικές θετικές προγνώσεις, έχουν ανατραπεί.
Τεράστιο πρόβλημα υπάρχει με τη διάθεση των προϊόντων σε παραδοσιακές αγορές, όπως η Ουκρανία (λόγω της πολιτικής αστάθειας) ή της Ρουμανίας (λόγω αύξησης της φορολογίας). Επισημαίνουμε, επίσης, το γεγονός ότι η αγορά της Ρωσίας είναι κλειστή, παρά τη λύση που είχε διαφανεί ότι δόθηκε στις αρχές Δεκεμβρίου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης και Στατιστικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, οι εξαγωγές νωπών οπωροκηπευτικών για την εβδομάδα 14 - 20/12/2013, είναι οι εξής:
-Πορτοκάλια 44.957 τόνοι έναντι αντίστοιχων περσινών 45.028 τόνων,
-Μανταρίνια 17.687 τόνοι έναντι αντίστοιχων περσινών 22.088 τόνων.

Στην Άρτα

Περισσότεροι από 100.000 τόνοι πορτοκαλιών και μανταρινιών σαπίζουν πάνω στα δέντρα στην περιοχή της Άρτας, αφού θα μείνουν αδιάθετοι, λόγω της μειωμένης ζήτησης από τις αγορές που μέχρι σήμερα απορροφούσαν την τοπική παραγωγή. Η ζημιά για την Άρτα υπολογίζεται να ξεπεράσει τα 20 εκατομμύρια ευρώ. Αυτό καταγγέλλει με ερώτησή του προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Αθανάσιο Τσαυτάρη, ο βουλευτής Επικρατείας των Ανεξαρτήτων Ελλήνων Τέρενς Κουίκ.

Σύμφωνα με επιστολή του αντιπεριφερειάρχη Άρτας Βασίλη Ψαθά, προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, που επικαλείται ο βουλευτής, «οι αγορές έχουν φρακάρει. Έχουν μηδενιστεί σχεδόν οι εξαγωγές εσπεριδοειδών από την Ελλάδα. Τραγικός είναι ο απολογισμός για την Άρτα, με βάση τις δηλώσεις των παραγωγών, εμπόρων, εξαγωγέων και συσκευαστών που παραβρέθηκαν στην εν λόγω σύσκεψη. Υπάρχει μεγάλος ο κίνδυνος για οικονομική αιμορραγία του Νομού από τη μη διάθεση της φετινής παραγωγής πορτοκαλιών και μανταρινιών στην Άρτα.

Αν δεν υπάρξουν αποφάσεις σε κεντρικό επίπεδο, που θα μπορούσαν να αλλάξουν τα δεδομένα, εκτιμάται ότι περί τους 100.000 τόνους εσπεριδοειδών θα μείνουν αδιάθετοι, ήτοι θα σαπίσουν στα δέντρα, με την οικονομική ζημιά για το Νομό να κυμαίνεται κατά μέσο όρο στα 20 εκατομμύρια ευρώ».

Η φετινή παραγωγή μανταρινιών στην Άρτα εκτιμάται στους 25.000 τόνους με την ποσότητα που προβλέπεται να μείνει αδιάθετη να κυμαίνεται στους 8.000-10.000 τόνους και την τιμή να έχει κατρακυλήσει στα 23 λεπτά το κιλό περίπου παραδοτέα.
Σε ό,τι αφορά την παραγωγή πορτοκαλιών η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη: Από τους 80.000 tn ποικιλίας «Μέρλιν» που προβλέπεται να είναι η φετινή παραγωγή έχουν διατεθεί μόνο 5.000 τόνους με τιμή περίπου 12 λεπτά το κιλό παραδοτέα. Από τους 30.000 τόνους της εκτιμώμενης παραγωγής της ποικιλίας «Ναβαλίνα» έχουν διατεθεί περίπου 15.000 τόνους και με τιμή πάρα πολύ μικρή, περίπου 15 λεπτά το κιλό παραδοτέα. Τέλος, όσον αφορά τα κοινά πορτοκάλια που προορίζονται προς χυμοποίηση, η φετινή παραγωγή εκτιμάται στους 30.000 τόνους περίπου, με τιμή εξαιρετικά μικρή, περίπου 6 λεπτά το κιλό παραδοτέα.

Στην επιστολή τονίζεται η επιτακτική ανάγκη λήψης μέτρων στήριξης των παραγωγών, διότι ο πρωτογενής τομέας στην Άρτα αποτελεί κυρίαρχο στοιχείο της οικονομίας και μοναδικό μοχλό ανάπτυξης και ελπίδας εξόδου από την κρίση.

Για το λόγο αυτό προτείνονται:

1. Η ενίσχυση του κόστους μεταφοράς των προϊόντων, προκειμένου η τιμή τους να γίνει ανταγωνιστική έναντι αντίστοιχων άλλων παραγωγών χωρών.

2. Το μέτρο της κοινωνικής απόσυρσης των προϊόντων και η διάθεσή τους σε σχολεία ή άλλα ιδρύματα, που θα στηρίξει τον παραγωγό και συγχρόνως θα προσφέρει στα παιδιά της πατρίδας μας ποιοτικό προϊόν υψηλής διατροφικής αξίας.

3. Η οικονομική ενίσχυση των παραγωγών με 3 λεπτά το κιλό.

4. Να υπάρξει η σχετική διαβούλευση με τον ΕΛΓΑ, προκειμένου στον κανονισμό του να ενταχθούν ασθένειες που μέχρι τώρα δεν προβλέπονται (όπως οι μύκητες κ.λπ.).

5. Η συντομότερη επιστροφή του ΦΠΑ προς παραγωγούς και εμπόρους που θα δώσει ανάσα στα δοκιμαζόμενα από την κρίση αγροτικά νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα αυτόν.

Πελοπόννησος

Απούλητα μένουν τα μανταρίνια και τα πορτοκάλια και στην Πελοπόννησο. Παραγωγοί της Αργολίδας και της Λακωνίας που απευθύνονται στους καταναλωτές δεν βρίσκουν ανταπόκριση, παρά τη χαμηλή τιμή που πουλάνε τα προϊόντα τους. Όσο για τις εξαγωγές φέτος είναι ελάχιστες, όπου μέχρι πέρυσι πήγαιναν σχετικά καλά.
Όπως επισημαίνουν παραγωγοί, «οι καταναλωτές αγοράζουν στη λαϊκή, όμως ούτε έμπορος για εξαγωγή φαίνεται μέχρι στιγμής, ενώ ούτε λόγος για τη χυμοποίηση, καθώς με 6 λεπτά το κιλό δε βγαίνουν ούτε τα εργατικά.

Ακόμα χειρότερη είναι η κατάσταση στην Αιτωλοακαρνανία. Σύμφωνα με τους παραγωγούς οι τιμές στα εξαγώγιμα πορτοκάλια ξεκίνησαν με 0,22-0,23 ευρώ, σήμερα όμως οι τιμές έχουν πέσει πολύ χαμηλά και δεν ξεπερνούν τα 0,12 ευρώ. Στα χυμοποιήσιμα πορτοκάλια, οι τιμές είναι πραγματικά εξευτελιστικές. Ο παραγωγός παίρνει καθαρά 35 ευρώ, για 1.000 κιλά πορτοκάλια.

Ταυτόχρονα, σε δεκάδες παραγωγούς υπήρξε και το πρόβλημα με το χαλάζι που έπεσε το καλοκαίρι, όταν «έδενε» ο καρπός. Τότε, δεν φάνηκε να υπάρχει ζημιά και οι παραγωγοί δεν έκαναν αναγγελίες στον ΕΛΓΑ. Ο καρπός όμως είχε χτυπηθεί και αυτό έγινε τώρα εμφανές. Ο ΕΛΓΑ όμως δεν κάνει ετεροχρονισμένα εκτιμήσεις, με αποτέλεσμα η πλειονότητα των παραγωγών να μην μπορεί να διεκδικήσει την αποζημίωση που αντικειμενικά δικαιούται.