Τι οφέλη φέρνει το ΠΟΠ στο τοματάκι Σαντορίνης

Της ΒΟΥΛΑΣ ΜΑΛΑΙΝΟΥ

(malainou@paragogi.net)

Σημαντικά οφέλη «βλέπει» η Ένωση Θηραϊκών Προϊόντων για την τοπική οικονομία από την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αναγνωρίσει τελικά ως ΠΟΠ (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης) το τοματάκι Σαντορίνης, ύστερα από χρόνιες προσπάθειες, με στόχο την προστασία του παραγωγού.

Η Ένωση ασχολείται με το ζήτημα εδώ και επτά χρόνια και συγκεκριμένα από το 2006. Το 2013 υπέβαλε τους σχετικούς φακέλους για το προϊόν και το «πράσινο» φως» για το αίτημά της δόθηκε στις 19 Δεκεμβρίου.

Σημειώνεται πως τρία χρόνια πριν αναγνωρίστηκε ως ΠΟΠ και η φάβα Σαντορίνης, ενώ το ίδιο ισχύει και για το κρασί.

Μιλώντας στην «Παραγωγή», ο γενικός διευθυντής της Ένωσης κ. Ματθαίος Δημόπουλος εκφράζει μεγάλη ικανοποίηση για την εξέλιξη αυτή, ενώ εξηγεί και τί σηματοδοτεί για την καλλιέργεια στο νησί και για τους αγρότες του.

Σύμφωνα με τον κ. Δημόπουλο, με την ενεργοποίηση της απόφασης της Ε.Ε. ουσιαστικά κατοχυρώνεται η προστασία του προϊόντος από οποιεσδήποτε κινήσεις νοθείας, που πλήττουν τα έσοδα και απειλούν σοβαρά την υγεία του καταναλωτή.

Παράλληλα, ενισχύεται το marketing για το τοματάκι, που σημαίνει πως διευκολύνεται η πώλησή του σε διεθνές επίπεδο.

Όπως τονίζει ο κ. Δημόπουλος, σκοπός της αναγνώρισης ως ΠΟΠ είναι η ενδυνάμωση της καλλιέργειας στο νησί. «Η έγκριση του αιτήματός μας προστατεύει τους παραγωγούς στη Σαντορίνη, που ήταν, είναι και θα είναι πάντα το ζητούμενο. Δεν εγκαταλείπεται η καλλιέργεια. Τα τελευταία επτά χρόνια παρατηρείται αύξηση της καλλιέργειας για τοματάκι και φάβα και εμείς προσβλέπουμε στην περαιτέρω εξάπλωσή της», επισημαίνει χαρακτηριστικά ο γενικός διευθυντής της Ένωσης Θηραϊκών Προϊόντων.
Όπως αποκαλύπτει ο ίδιος, κατά το τρέχον έτος οι πιστοποιημένες καλλιέργειες σε τοματάκι υπολογίζονται στα 650 στρέμματα, όταν το 2007 έφταναν τα 150. Την ίδια ώρα, το 2013 οι πιστοποιημένες καλλιέργειες σε φάβα ανέρχονται στα 2.100 στρέμματα, ενώ το 2007 στα 207. Το τοματάκι καλλιεργείται από 300 Σαντορινιούς παραγωγούς και η φάβα από 700.

Οι προδιαγραφές

Σύμφωνα με όσα αναφέρει η αίτηση που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. με αριθμό C 167/23, ως «Τοματάκι Σαντορίνης» ορίζεται ο νωπός καρπός ενός τοπικού οικότυπου του φυτού Lycopersicon esculentum Mill., της οικογένειας των Σολανωδών (Solanaceae), που εντάσσεται στην κατηγορία των μικρόκαρπων ποικιλιών τομάτας με μέσο κύκλο ανάπτυξης 80 έως 90 ημέρες. Έχει σχήμα καρπού ελαφρώς πεπλατυσμένο σφαιρικό (τιμή πηλίκου πολικής διαμέτρου προς ισημερινή διάμετρο μεταξύ 0,65 και 0,85) και βάρος (σε γραμμάρια) που κυμαίνεται από 15 (ελάχιστο) έως 27 (μέγιστο). Ο καρπός έχει έντονη έως ασθενή εσχάρωση (πτύχωση), η οποία είναι ιδιαίτερα έντονη στους καρπούς της βάσης του φυτού (ριζίτες). Το «Τοματάκι Σαντορίνης» έχει βαθύ κόκκινο χρώμα και συνεκτική σάρκα με ελάχιστα υγρά και έντονη παρουσία σπόρων. Το ποσοστό των διαλυτών στερεών συστατικών του κυμαίνεται στο εύρος 7-10 Βrix, ενώ η συγκέντρωση των διαλυτών στερεών συστατικών είναι χαμηλότερη σε σχέση με τα ολικά στερεά και κυμαίνεται στο εύρος 73-87% (13-27% στερεό υπόλοιπο). Επιπλέον, έχει αυξημένη περιεκτικότητα σε ασκορβικό οξύ (κυμαίνεται από 14 έως 18 mg ανά 100 g νωπού βάρους), συνολικές διαλυτές φαινολικές ουσίες (54-57 mg/100 g ν.β.) και λυκοπένιο (3,8-7,5 mg/100 g ν.β.). Συγχρόνως, το νωπό «Τοματάκι Σαντορίνης» χαρακτηρίζεται από υψηλή οξύτητα (pΗ = 4-4,5), η οποία, σε συνδυασμό με την υψηλή συγκέντρωση υδατανθράκων, του προσδίδει μια γλυκιά με έντονη οξύτητα γεύση.

Όλα τα στάδια της παραγωγής, επεξεργασίας και μεταποίησης του προϊόντος με την ονομασία «Τοματάκι Σαντορίνης» θα πρέπει να εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής ζώνης παραγωγής, η οποία περιλαμβάνει τα νησιά Θήρα (Σαντορίνη), Θηρασία, Παλαιά και Νέα Καμένη, Άσπρο (Ασπρονήσι), Χριστιανή και Ασκανιά του Νομού Κυκλάδων, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου της Ελληνικής Δημοκρατίας.