«Φθηνό» χρήμα για αγρότες-επενδυτές από το ΤΑΕ

Της ΝΑΤΑΣΑΣ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ

(adamopoulou@paragogi.net)

Ανάσα ρευστότητας με χαμηλότοκα δάνεια σε αγρότες και αγροτικές επιχειρήσεις που συμμετέχουν στα αγροτικά κοινοτικά προγράμματα, υπόσχεται η ενεργοποίηση του Ταμείου Αγροτικής Επιχειρηματικότητας. 

Μετά από πολύμηνες καθυστερήσεις, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ανακοίνωσε ότι ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες και ξεκινά η λειτουργία του ταμείου δανειοδότησης με την επωνυμία «Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας», που φιλοδοξεί να ενισχύσει τη ρευστότητα, την επιχειρηματικότητα και την οικονομική ανάπτυξη σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, μέσω της διευκόλυνσης της πρόσβασης των παραγωγών στη δανειοδότηση, με χαμηλότερα, της τραπεζικής αγοράς, επιτόκια.

Το πρόγραμμα αφορά χρηματοδοτήσεις για επενδύσεις και κεφάλαια κίνησης στον αγροτικό τομέα συνολικού ύψους 253 εκατ. ευρώ.

Στόχος του Ταμείου είναι η χορήγηση χαμηλότοκων, βραχυπρόθεσμων και μεσο-μακροπροθέσμων δανείων στους δικαιούχους των μέτρων των σχεδίων βελτίωσης, της μεταποίησης, καθώς και προς ιδιώτες επενδυτές. Με αυτό τον τρόπο, όπως εκτιμάται από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, θα χρηματοδοτηθούν σχεδόν 6.000 κυρίως μικρές επενδύσεις στον αγροτικό τομέα, οι 330 επενδύσεις μεταποίησης αγροτικών προϊόντων και αντίστοιχες επενδύσεις σε αγροτουριστικά καταλύματα.

Η χρηματοδότηση του ΤΑΕ

Το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας (ΤΑΕ) χρηματοδοτείται με 115.000.000 ευρώ από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2007-2013. Το συνολικό διαθέσιμο κεφάλαιο ύψους 253.000.000 ευρώ θα διαμορφωθεί με την επένδυση, εκ μέρους της Τράπεζας Πειραιώς, ιδίων κεφαλαίων ύψους 138.000.000 ευρώ.

Η Τράπεζα Πειραιώς επελέγη από την ΕΤΕΑΝ Α.Ε., έπειτα από μειοδοτικό διαγωνισμό για την ανάδειξη συνεπενδυτή του Ταμείου Αγροτικής Επιχειρηματικότητας, το αποτέλεσμα του οποίου εγκρίθηκε, την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου, από την Επενδυτική Επιτροπή του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Ενισχυόμενες δράσεις

Με τα χρήματα αυτά θα παρέχονται χαμηλότοκα δάνεια σε αγρότες και επενδυτές με εγκεκριμένες δράσεις. Ο αρχικός προϋπολογισμός για κάθε μέτρο και οι δράσεις είναι οι εξής;

Μέτρο 121: 77.115.000,00 ευρώ (αφορά στον εκσυγχρονισμό γεωργικών εκμεταλλεύσεων – δηλαδή τα Σχέδια Βελτίωσης).

Μέτρο 123Α: 23.140.000,00 ευρώ (αφορά επενδύσεις στη μεταποίηση και εμπορία γεωργικών προϊόντων).

Μέτρο 311: 2.360.000,00 ευρώ (αφορά στη διαφοροποίηση προς μη γεωργικές δραστηριότητες).

Μέτρο 312: 2.360.000,00 ευρώ (αφορά στη στήριξη της δημιουργίας και ανάπτυξης πολύ μικρών επιχειρήσεων).

Μέτρο 313: 11.025.000,00 ευρώ (αφορά στην ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων).

Το επιτόκιο

Το επιτόκιο των δανείων, για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, θα βρίσκεται σήμερα στο 3,87% (συμπεριλαμβανομένης της εισφοράς του Ν.128/75) και για τους λοιπούς επενδυτές σε Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης στο 4,1%.

Οι αγρότες που θα επωφεληθούν από το μέτρο, εξαιρούνται από τον κανονισμό των κρατικών ενισχύσεων που ισχύει για τις επιχειρήσεις και επομένως μπορούν στο μέλλον να ενταχθούν σε καθεστώς κρατικών ενισχύσεων του ευρωπαϊκού κανονισμού de minimis.

Διάρκεια δανείων

Η διάρκεια των δανείων θα είναι μακροπρόθεσμη έως 10 χρόνια με περίοδο χάριτος που μπορεί να φτάνει έως 2 χρόνια με σκοπό την υποβοήθηση του επενδυτή κατά τα πρώτα χρόνια.

Διαδικασία αιτήσεων

Τα αιτήματα δανειοδότησης μέσω του ΤΑΕ θα γίνονται στην Τράπεζα Πειραιώς. Η τράπεζα θα είναι αρμόδια για την εξέταση των επενδυτικών σχεδίων και την έγκριση των δανείων, το χειρισμό των πληρωμών, την παρακολούθηση της υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων, μέσω δειγματοληπτικών ελέγχων και την υποβολή σχετικών εκθέσεων στο Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ) για την πορεία των δράσεων.

Όπως δήλωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Αθανάσιος Τσαυτάρης: «Στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καταβάλλουμε καθημερινά προσπάθειες για να επιλύσουμε τα προβλήματα του αγροτικού κόσμου και να ενισχύσουμε τη ρευστότητά του, στη δύσκολη αυτή οικονομική συγκυρία. Σήμερα, ανακοινώνουμε ότι ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες για τη σύσταση του Ταμείου Αγροτικής Επιχειρηματικότητας, που αποτελεί σημαντικό χρηματοδοτικό “εργαλείο” για την ενίσχυση της ρευστότητας, της επιχειρηματικότητας και της ανάπτυξης του τόπου μας, καθώς διευκολύνει την πρόσβαση των παραγωγών σε δανειοδότηση με χαμηλότερα επιτόκια, της τραπεζικής αγοράς».

Όπως άλλωστε τονίζουν υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου, παράλληλα με τη χρηματοδότηση έχουν ληφθεί αποφάσεις για την επιτάχυνση και την απλούστευση των διαδικασιών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα Σχέδια Βελτίωσης, όπου αντιμετωπίστηκαν επιτυχώς οι προηγούμενες καθυστερήσεις και η διαδικασία εξελίχθηκε ταχύτατα. Συγκεκριμένα, ενώ μέχρι το καλοκαίρι του 2012 είχαν αξιολογηθεί και περάσει από γνωμοδοτικές επιτροπές ελάχιστες από τις 7.735 αιτήσεις (περίπου 200 σε διάστημα μεγαλύτερο του 1 έτους), σήμερα και μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, έχουν αξιολογηθεί πλέον και οι 7.735 αιτήσεις ενίσχυσης. Επιπλέον, έχουν ελεγχθεί 7.500 αιτήσεις από γνωμοδοτικές επιτροπές, έχουν ήδη εγκριθεί περίπου 5.200 σχέδια βελτίωσης, και η διαδικασία γνωμοδότησης και έγκρισης των αιτήσεων για τους υπόλοιπους που πληρούν τις προϋποθέσεις «προχωρά» με εντατικούς ρυθμούς.

Παράλληλα, επισημαίνεται ότι δρομολογήθηκε σειρά ενεργειών στην κατεύθυνση της μείωσης της γραφειοκρατίας, καθώς και της διευκόλυνσης της πληρωμής των δικαιούχων, όπως η πραγματοποίηση πληρωμής έως και του 40% του συνολικού προϋπολογισμού των επενδύσεων, με απλό διοικητικό έλεγχο χωρίς να απαιτείται επιτόπια επίσκεψη. Ήδη έχουν υπογραφεί εγκρίσεις αιτημάτων πληρωμής σημαντικού αριθμού σχεδίων βελτίωσης.

Ποιες δράσεις χρηματοδοτούνται

Μέσω του ΤΑΕ μπορούν αν δανειοδοτηθούν, με χαμηλό επιτόκιο, δικαιούχοι επενδυτικών μέτρων που οι δράσεις τους, μεταξύ άλλων, αφορούν σε επενδύσεις:

- εκσυγχρονισμού αιγοπροβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων

- σε σφαγειοτεχνική υποδομή,

- σε τυροκομεία, μονάδες παραγωγής γιαούρτης και λοιπών ζυμούμενων προϊόντων γάλακτος,

- σε μονάδες τυποποίησης και συσκευασίας αβγών,

- σε μονάδες τυποποίησης, επεξεργασίας, μεταποίησης, συσκευασίας μελιού,

- σε μονάδες αναπήνισης κουκουλιών και μονάδες μεταποίησης σαλιγκαριών, 
- σε μονάδες αποφλοίωσης-επεξεργασίας και τυποποίησης ρυζιού, αποθηκευτικούς χώρους δημητριακών, ξηραντήρια δημητριακών,
- σε ελαιοτριβεία κυρίως για εκσυγχρονισμούς και συγχωνεύσεις, τυποποιητήρια, συσκευαστήρια ελαιολάδου,
- κυρίως για εκσυγχρονισμούς και συγχωνεύσεις οινοποιείων,

- κυρίως σε επίπεδο εμπορίας, μεταποίησης οπωροκηπευτικών, 
- σε επίπεδο τυποποίησης και εμπορίας ανθέων),
- κυρίως, μονάδων παραγωγής ζωοτροφών οικιακών ζώων,
- σε μονάδες επεξεργασίας και τυποποίησης σπόρων και πολλαπλασιαστικού υλικού),
- σε μονάδες τυποποίησης και επεξεργασίας αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών κ.ά.

Αγρότες: Να δούμε τους τελικούς όρους για τα δάνεια

Η ανακοίνωση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την επαναλειτουργία του ΤΑΕ, προκάλεσε ανακούφιση σε χιλιάδες αγρότες και επενδυτές του πρωτογενούς τομέα. Αν και το επιτόκιο 3,8% που ανακοινώθηκε είναι από τα χαμηλότερα που επιβάλουν σήμερα οι εμπορικές τράπεζες, δεν έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο για τους λοιπούς όρους και προϋποθέσεις εκταμίευσης των εν λόγω ευνοϊκών δανείων.

Μπορεί ο υπουργός κ. Τσαυτάρης με αφορμή την έναρξη της λειτουργίας του Ταμείου να δήλωσε ότι «το ΤΑΕ αποτελεί σημαντικό χρηματοδοτικό “εργαλείο” για την ενίσχυση της ρευστότητας, της επιχειρηματικότητας και της ανάπτυξης του τόπου μας, καθώς διευκολύνει την πρόσβαση των παραγωγών σε δανειοδότηση με χαμηλότερα επιτόκια, της τραπεζικής αγοράς», στην πραγματική ωστόσο οικονομία τα πράγματα, όπως σημειώνουν παραγωγοί, διαφοροποιούνται.

Όπως σημειώνουν στην «Παραγωγή», τα 253 εκατ. ευρώ δεν φτάνουν με απλές διαδικασίες στην τσέπη των δικαιούχων, αν και όπως υπογραμμίζουν οι περισσότεροι τα έχουν άμεσα ανάγκη. Το ζητούμενο είναι τα δικαιολογητικά που θα πρέπει να υποβάλουν στην τράπεζα, προκειμένου να λάβουν το δάνεια. Όπως επισημαίνουν, εάν η τράπεζα αντιμετωπίσει τους δικαιούχους, με τραπεζικά κριτήρια, τότε τα «ευνοϊκά δάνεια» δεν θα φτάσουν ποτέ στα χέρια τους. Για παράδειγμα, εάν η τράπεζα ζητήσει ασφαλιστική ενημερότητα, εγγυήσεις κ.λπ. και εάν υπολογίσει τη δανειοληπτική ικανότητα των δικαιούχων και με λοιπά στοιχεία (όπως ληξιπρόθεσμες οφειλές κ.λπ.), τότε ο ταμιευτήρας των 253 εκατ. ευρώ για τους αγρότες δεν θα μπορέσει ποτέ να αποτελέσει βοήθημα των αγροτών και των επιχειρήσεων του αγροτικού τομέα.