Σε απόγνωση και οι λαχανοπαραγωγοί

Δύσκολος χειμώνας περιμένει τους παραγωγούς των χειμερινών λαχανικών, αφού το αυξημένο κόστος καλλιέργειας σε συνδυασμό με τις αυξημένες τιμές σε λιπάσματα και φυτοφάρμακα, ηλεκτρικό και πετρέλαιο, έχουν μειώσει δραματικά τα έσοδα. Φετος αναμένεται να μειωθεί ο αριθμός των εκτάσεων που προορίζονται για λαχανικά, λόγω έλλειψης ρευστότητας.

Λίγο πριν αρχίσει η καλλιέργεια των εποχικών κηπευτικών και χιλιάδες αγρότες σε όλη τη χώρα βρίσκονται σε απόγνωση, καθώς το κόστος παραγωγής έχει αυξηθεί σημαντικά, ενώ οι τιμές πώλησης παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα. Όπως λένε οι παραγωγοί σε Κωπαΐδα, Μέγαρα, Μαραθώνα, Κρήτη και Ηλεία, φέτος πολλοί αγρότες θα αναγκαστούν να μειώσουν τις καλλιεργούμενες εκτάσεις σε ποσοστό τουλάχιστον 20%. Στη χώρα μας αυτή τη στιγμή καλλιεργούνται 1.020.000 στρέμματα, χωρίς ωστόσο να έχουν μειωθεί οι εισαγωγές και οι παραγωγοί να έχουν εξασφαλίσει ένα ικανοποιητικό εισόδημα.

Ένα καλό εισόδημα υπολογίζεται να «βγάζουν» όσοι παραγωγοί διαθέτουν στις λαϊκές αγορές τα προϊόντα τους. Αλλά πλέον και στις λαϊκές, όπως καταγγέλλουν οι αγρότες, «δεν υπάρχει τάξη, δεν υπάρχει έλεγχος και γίνεται αγώνας δρόμου για να πιάσει κανείς μια καλή θέση». Οι παραγωγοί, διά των εκπροσώπων τους, έχουν ζητήσει ήδη από τους δήμους να εξετάσουν το θέμα, αλλά προς το παρόν δεν έχει γίνει τίποτα.

Όπως καταγγέλλουν συνεταιριστές, «πολλοί παραγωγοί, μη έχοντας άλλο τρόπο διάθεσης αναγκάζονται να πωλούν στα σούπερ μάρκετ σε πολύ χαμηλές τιμές, χωρίς καν να καλύπτουν τα έξοδά τους». Επίσης, υποστηρίζουν ότι ακόμη και στην κεντρική λαχαναγορά πολλοί αφήνουν τα προϊόντα τους και εφόσον αυτά πουληθούν εξοφλούνται.

Στα προβλήματα των λαχαναπαραγωγών θα πρέπει να προστεθεί και αυτό της άρδευσης, ειδικά σε περιοχές όπως η Αττική, όπου χρησιμοποιούνται γεωτρήσεις. Πλέον, για να βρει κάποιος νερό για πότισμα θα πρέπει να ξεπεράσει σε βάθος τα 230 μέτρα, γεγονός που αυξάνει δραματικά το κόστος. Η επιβάρυνση θα γίνει μεγαλύτερη εάν θα μπει τελικά και ο ειδικός φόρος για της γεωτρήσεις.

Προοπτικές μεν, αλλά...

Παρά τα προβλήματα, ωστόσο, τα λαχανοκομικά είναι ένας τομέας με μεγάλες προοπτικές για τη χώρα μας, αρκεί να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες ανταγωνισμού, καθώς πλέον, εκτός της Ιταλίας και της Τουρκίας, στο «παιχνίδι» μπαίνουν δυναμικά και χώρες όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία.

Και όταν μιλάμε για κατάλληλες συνθήκες, εννοούμε ότι θα πρέπει να γίνει επανασχεδιασμός της παραγωγής με συσκευαστήρια, ομάδες παραγωγών, αλλά και μείωση του κόστους λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων και άλλων εφοδίων, καθώς και επιστημονική υποστήριξη.

Ήδη κάποιοι συνεταιρισμοί προμηθεύουν τους αγρότες με εφόδια σε τιμές τουλάχιστον 10% χαμηλότερες. Όμως αυτό δεν φτάνει, αφού τα προβλήματα είναι πολλά και δεν έχουν να κάνουν μόνο με τη συγκυρία της οικονομικής κρίσης, αλλά και με χρόνιες παθογένειες της ελληνικής γεωργίας, όπως ο κατακερματισμένος κλήρος και οι ελλιπείς υποδομές.

Σήμερα, όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση, τα υπέρ της καλλιέργειας των κηπευτικών είναι οι καλές καιρικές συνθήκες, αλλά και η ευκολία παραγωγής. Οι καλλιέργειες δεν απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις και ακόμη και ένας νέος άνθρωπος, εφόσον έχει εξασφαλίσει τη διάθεση, μπορεί να ασχοληθεί με την καλλιέργεια λαχανικών και την επεξεργασία τους, η οποία επίσης είναι ένας ανερχόμενος κλάδος σε παγκόσμιο επίπεδο.

Όμως τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχει κανένα πρόγραμμα επιδότησης των παραγωγών, ούτε καν για την αγορά εργαλείων, όπως ίσχυε παλαιότερα. Αυτό εμποδίζει τους νέους να ασχοληθούν σοβαρά με τα λαχανικά και την επεξεργασία τους.

Η επεξεργασία είναι ένας τομέας που μπορεί να δώσει λύσεις σε πολλά προβλήματα. Ομως, όπως εκτιμούν οι ειδικοί, θα πρέπει να υπάρχει σαφής εξαγωγικός προσανατολισμός και παράλληλα να γίνει μια έρευνα για τις δυνατότητες ποιοτικής παραγωγής και τις ανάγκες της διεθνούς αγοράς. Προς το παρόν, όλα δείχνουν ότι το μέλλον των εξαγωγών λαχανικών (κυρίως) είναι στην ευρωπαϊκή αγορά (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία κ.λπ.) και στη συνέχεια θα πρέπει να γίνει «στοχευμένη διείσδυση σε άλλες χώρες».

Η καλλιέργεια

Αυτή την περίοδο γίνεται η σπορά ή φύτευση των χειμωνιάτικων λαχανικών, που είναι δεκάδες, όπως δεκάδες είναι και οι ποικιλίες τους.

Το μέσο κόστος για ένα στρέμμα ξεπερνά τα 250-300 ευρώ, στα οποία περιλαμβάνονται οι σπόροι, το όργωμα, η φυτοπροστασία και τα λιπάσματα.

Σημαντικό ρόλο στην απόδοση της καλλιέργειας έχει η σωστή επιλογή του σπόρου ή των φυτών. Όπως υποστηρίζουν οι γεωπόνοι, τόσο οι ερασιτέχνες όσο και οι επαγγελματίες θα πρέπει να επιλέγουν τα φυτά και όχι τους σπόρους, για να μην έχουν απώλειες. Όσοι επιλέξουν να αγοράσουν φυντάνια, τα οποία στη συνέχεια θα φυτέψουν, θα πρέπει να προσέξουν να είναι πράσινα και μεσαίου μεγέθους. Επίσης, σημαντικό είναι η αγορά να γίνεται από καταστήματα, τα οποία διαθέτουν και τις σχετικές άδειες πώλησης.

Για ακόμη καλύτερες αποδόσεις οι παραγωγοί θα πρέπει να προτιμούν –αν πρόκειται για φυτά– να αγοράζουν υβρίδια.

Πριν όμως φτάσει κάποιος στη φύτευση θα πρέπει να ρίξει βάρος στη σωστή προετοιμασία του εδάφους και να συμβουλεύεται τον γεωπόνο του.