Κόκκινος κωδικός στην ελαιοπαραγωγή

Στην Κρήτη η ζημιά φτάνει έως και 70% της παραγωγής και το κόστος της ξεπερνάει τα 200 εκατ. ευρώ, σε ορισμένες περιοχές του Νομού Μεσσηνίας φτάνει και το 90%, ενώ στο Νότιο Πήλιο φτάνει και ξεπερνάει το 70%.

Του ΝIΚΟΥ ΦΙΛΙΠΠIΔΗ

(filippidis@paragogi.net)

Συναγερμός έχει ξεσπάσει στις ελαιοπαραγωγικές περιοχές, καθώς λόγω των ασυνήθιστα υψηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν το Μάρτιο και τον Απρίλιο, παρατηρείται έως και μηδενική καρπόδεση και άρα ανύπαρκτη παραγωγή σε ολόκληρες περιοχές της χώρας.

Αναφορές για προβληματική καρπόδεση στις ελιές αρκετών ποικιλιών υπάρχουν, σύμφωνα με πληροφορίες, από αρκετές περιοχές της Ελλάδας, κυρίως όμως από Κρήτη, Πελοπόννησο, Στερεά Ελλάδα (ιδίως Αιτωλοακαρνανία), σύμφωνα με πληροφορίες από τον ΕΛΓΑ.

Από πλευράς του ΕΛΓΑ εμφανίζονται καθησυχαστικοί, καθώς ο οργανισμός έχει ήδη συγκροτήσει επιτροπές και τα στελέχη του οργανισμού παρακολουθούν την εξέλιξη του φαινομένου σε καθημερινή βάση. Ωστόσο, όπως προκύπτει, από απάντηση του αναπληρωτή υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μάξιμου Χαρακόπουλου δεν υπάρχει δυνατότητα αποζημιώσεων μέσω ΕΛΓΑ, αλλά μέσω των ΠΣΕΑ.

«Η σχινοκαρία (ακαρπία) που έχει εμφανιστεί στις ελαιοκαλλιέργειες του Νομού Ηρακλείου, αποτελεί αίτιο μη καλυπτόμενο ασφαλιστικά και δεν αποζημιώνεται από τον ΕΛΓΑ», απάντησε ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Μάξιμος Χαρακόπουλος σε σχετική ερώτηση του βουλευτή Ηρακλείου του ΣΥΡΙΖΑ, Μιχάλη Κριτσωτάκη. Παράλληλα, ο κ. Χαρακόπουλος επεσήμανε ότι «ο ΕΛΓΑ με τους γεωπόνους του παρακολουθεί την εξέλιξη της κακής καρπόδεσης που παρατηρείται στα ελαιόδεντρα της Π.Ε. Ηρακλείου» και «εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις είναι δυνατόν να ενταχθούν οι ζημιές αυτές για αποζημίωση στο πρόγραμμα χορήγησης κρατικών ενισχύσεων αρμοδιότητας ΠΣΕΑ, το οποίο θα υποβληθεί προς έγκριση στην Ε.Ε., μετά και τη σύμφωνη γνώμη του υπουργείου Οικονομικών».

Κρήτη

Δραματικό πέρασμα πάνω από τα ελαιόδεντρα έκανε ο νοτιάς που έπληξε την Κρήτη αρκετές φορές τις τελευταίες εβδομάδες. Εκτός από το Νομό Ηρακλείου που ήδη μετρά πληγές, για ολική καταστροφή της παραγωγής κάνουν λόγο και στο Λασίθι.

Σύμφωνα με τους αγρότες οι ισχυροί νότιοι άνεμοι και οι υψηλές υγρασίες (βροχές Μαΐου) ήταν οι βασικοί παράγοντες που προκάλεσαν τα προβλήματα στην καρπόδεση.
Στο υπόμνημα του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ) προς το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και τον ΕΛΓΑ αναλύεται διεξοδικά η καταστροφή. Βασικό σημείο του υπομνήματος είναι ότι με αυτό τεκμηριώνεται, αντίθετα με τις μέχρι τώρα εξαγγελίες, ότι πάνω από το μισό των ζημιών αυτών που οφείλεται σε σχινοκαρπία και καρπόπτωση είναι αποζημιώσιμο από τον ισχύοντα κανονισμό του ΕΛΓΑ, ενώ και το υπόλοιπο που οφείλεται σε ανθόπτωση πρέπει, με τροποποίηση του Κανονισμού να χαρακτηριστεί ως αποζημιώσιμο.

Στο υπόμνημα μεταξύ άλλων τονίζεται: «Οι ζημιές αυτές, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσαν δήμοι της Κρήτης στον ΣΕΔΗΚ, έπληξαν σχεδόν το σύνολο των δήμων της Κρήτης και κυμάνθηκαν, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των δήμων, η καρπόπτωση από 30-70%, η σχινοκαρπία από 20-50% και η καρπόπτωση από 20-90%. Έτσι, προκάλεσαν μια συνολική μείωση της ελαιοπαραγωγής της τάξεως του 60-75% που εκτιμάται σε απώλεια 60-75 χιλ. τόνων ελαιολάδου άξιας 150-200 εκατ. ευρώ.

Σε επιστολές τους οι δήμαρχοι Ιεράπετρας και Σητείας, Σ. Αναστασάκης και Θ. Πατεράκης αντίστοιχα, επισημαίνουν ότι έχει προκληθεί σχεδόν ολική «καταστροφή από ζημίες στη φάση της καρπόδεσης» του ελαιοκάρπου στις περιοχές τους, που οφείλεται «σε ασυνήθεις καιρικές συνθήκες τις οποίες δεν μπορούσαν να προβλέψουν ούτε και να αποτρέψουν οι ελαιοπαραγωγοί» και κυρίως στο ότι «επικράτησαν νοτιάδες που μετέφεραν σκόνη», ζητούν «να ληφθούν μέτρα με τα οποία θα καλυφθεί η απώλεια του εισοδήματος των παραγωγών μας ιδιαίτερα σήμερα που η οικονομική τους κατάσταση είναι ήδη δραματική». Σύμφωνα με πληροφορίες αντίστοιχο πρόβλημα παρουσιάζεται και στο Μεραμπέλλο και κυρίως στον ελαιοπαραγωγικό κάμπο της Κριτσάς, όπως και στο Οροπέδιο Λασιθίου και η ζημία αφορά και άλλες καλλιέργειες.

Μεσσηνία

Σοβαρό πρόβλημα με την καρπόδεση των ελαιοδέντρων υπάρχει σε περιοχές της Μεσσηνίας, με αποτέλεσμα η επερχόμενη παραγωγή ελαιολάδου να είναι αρκετά μειωμένη.

Το πρόβλημα επισημαίνει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Καλαμάτας, Μιχάλης Αντωνόπουλος, με επιστολή του στον αντιπεριφερειάρχη Παναγιώτη Αλευρά, ζητώντας του να προχωρήσει σε αναγγελία ζημιάς, προκειμένου να ενταχθεί ο νομός στα ΠΣΕΑ και να αποζημιωθούν οι πληγέντες παραγωγοί.

Μαγνησία

Σημαντικά μειωμένη, πάνω από 70%, υπολογίζεται ότι θα είναι φέτος η παραγωγή ελιάς και λαδιού στο δήμο Νοτίου Πηλίου, λόγω ακαρπίας.

Παρότι στο δήμο υπήρχε ευοίωνη ανθοφορία την άνοιξη, οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες που επικράτησαν (παρατεταμένη περίοδο ξηρασίας αλλά και άκαιρες βροχοπτώσεις) κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας, δε δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για επιτυχή γονιμοποίηση και καρπόδεση στα ελαιόδεντρα.

Η περσινή παραγωγή στο δήμο Νοτίου Πηλίου είχε ξεπεράσει κάθε προσδοκία με τους παραγωγούς να μιλούν για την καλύτερη παραγωγή για τα τελευταία 30 χρόνια.

Φέτος οι ελαιοπαραγωγοί του δήμου Νοτίου Πηλίου εμφανίζονται ιδιαίτερα προβληματισμένοι για το μέλλον τους, καθώς από τους επιτόπιους ελέγχους των υπηρεσιών της κτηματικής περιφέρειας του δήμου Νοτίου Πηλίου, διαπιστώνεται ότι η φετινή παραγωγή ελιάς σε πολλές περιοχές κυμαίνεται σε ποσοστό 0% ως 10%, αλλά και στις περιοχές, όπου υπάρχει κάποια παραγωγή, αυτή δεν ξεπερνά το 35%.

Αυξήθηκαν οι εξαγωγές χύμα ελαιόλαδου!

Αν και ξοδεύονται εκατομμύρια ευρώ για την προώθηση του ελαιολάδου στις αγορές του εξωτερικού, ένα μεγάλο ποσοστό έξτρα παρθένου ελαιόλαδου συνεχίζει να εξάγεται χύμα προς την Ιταλία. Μάλιστα, όπως δείχνουν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το ποσοστό αυτό αυξήθηκε το πρώτο τρίμηνο του 2013 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012. Ακόμη και το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης παραδέχεται ότι οι ποσότητες τυποποιημένου ελαιολάδου βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τους ανταγωνιστές μας στην Ε.Ε. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Μάξιμου Χαρακόπουλου, μόνο το 20% της παραγωγής και το 25% των εξαγωγών ελαιόλαδου της χώρας μας είναι τυποποιημένο, την ώρα που τα αντίστοιχα μεγέθη για την Ιταλία κυμαίνονται στο 75% και 97%, ενώ για την Ισπανία στο 50% και 55%.

Αναλυτικότερα, τα στατιστικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τις εξαγωγές ελαιολάδου, δείχνουν ότι για την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου του 2013, οι περισσότερες εξαγωγές ελαιολάδου έγιναν προς την Ιταλία, κάτι που σημαίνει ότι ήταν χύμα. Συνολικά ανήλθαν στους 55.947 τόνους (ποσοστό 76,38% των εξαγωγών) και ήταν αξίας 154 εκατ. ευρώ. Οι ποσότητες αυτές είναι σχεδόν διπλάσιες σε σχέση με αυτές που εξήχθησαν το αντίστοιχο διάστημα του 2012, που ήταν 22.740 τόνοι.

Στη δεύτερη θέση των ελληνικών εξαγωγών βρίσκεται η Ισπανία. Το πρώτο τρίμηνο του 2013 οι ελληνικές εξαγωγές έφτασαν τους 7.128 τόνους και ήταν αξίας 18 εκατ. ευρώ. Οι εξαγωγές αυτές, όπως φαίνεται, έγιναν για να καλύψουν τις ανάγκες της ισπανικής βιομηχανίας, μετά τη μεγάλη μείωση που υπήρξε στην ισπανική παραγωγή και προφανώς θα αφορούσαν χύμα ποσότητες. Ακολουθεί η αγορά της Γερμανίας, όπου το πρώτο τρίμηνο του 2013 εξήχθησαν 1.605 τόνοι, αξίας 6,4 εκατ. ευρώ, ενώ το αντίστοιχο διάστημα του 2012 ήταν στους 1.520 τόνους, αξίας 5,8 εκατ. ευρώ.