Οι «πειρατές» ρυθμίζουν την τιμή του ροδάκινου

Του ΝIΚΟΥ ΦΙΛΙΠΠIΔΗ

(filippidis@paragogi.net)

Ανενόχλητα συνεχίζουν να δρουν τα παράνομα κέντρα παραλαβής κι εμπορίας οπωροκηπευτικών και ειδικά του βιομηχανικού ροδάκινου. Τα λεγόμενα «στέκια», συνεχίζουν να προκαλούν μεγάλο πλήγμα στο προϊόν, τεράστιες απώλειες δημοσίων εσόδων στο κράτος, καθώς η δραστηριότητά τους κινείται στη σφαίρα της παραοικονομίας, ενώ παρεμποδίζουν τον υγιή ανταγωνισμό να διαμορφώσει την τιμή της αγοράς.

Οι λεγόμενοι «πειρατές» του προϊόντος, οι οποίοι εκμεταλλευόμενοι ιδιαίτερα τη δύσκολη οικονομική συγκυρία που βιώνουν οι Έλληνες παραγωγοί παραλαμβάνουν πρώτη ύλη σε τιμές χαμηλότερες αλλά τοις μετρητοίς, έχουν πάρει «ημινόμιμη» μορφή και αναδεικνύονται σε ρυθμιστικό παράγοντα της αλυσίδας παραγωγής και διάθεσης του ροδάκινου με την ανοχή της πολιτείας.

Είναι χαρακτηριστικό το τέχνασμα που ακολούθησαν πέρσι: γνωρίζοντας την έλλειψη ρευστότητας στην αγορά και με δεδομένη την κυριαρχία τους σε όλο το προηγούμενο διάστημα παραλαβής προϊόντος, τα στέκια επιβάλουν ότι στα δύο φορτηγά που παραλαμβάνουν, το ένα να το πληρώνουν για χυμό. Έτσι, πληρώνουν ένα φορτηγό στα 24 λεπτά για τη βιομηχανική χρήση και ένα με 12 λεπτά για την παραγωγή χυμού. Παράλληλα, σε μια προσπάθεια να δημιουργηθεί κλίμα κορεσμού της αγοράς, κρατάνε ποσότητες στα στέκια, με αποτέλεσμα να φαίνονται «φρακαρισμένα» και να σημειώνονται προβλήματα στην απορρόφηση.

Επιστολή απόγνωσης

Το καμπανάκι του κινδύνου από την ανεξέλεγκτη δράση τους κρούουν λίγο πριν την έναρξη της συγκομιδής Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (Α.Σ.) της περιοχής Σκύδρας, αλλά και έμποροι (εισαγωγές-εξαγωγές).

Στην επιστολή τους προς τους αρμόδιους υπουργούς και φορείς, ο Αγροτικός Σύλλογος ΚΑΛΗΣ, ο Α.Σ. ΜΑΝΔΑΛΟΥ, ο Α.Σ. ΠΡ.ΗΛΙΑ, η ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ Ν. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ (Εισαγωγές - Εξαγωγές), η Γ.Ε.Σ.Π.Ο.Β. και η ΚΑΤΑΛ ΒΑΛΕΝΤΙΝΟ (Εισαγωγές - Εξαγωγές), επισημαίνουν ότι τα «στέκια» ή «παράγκες», όπως αποκαλούνται από τους παραγωγούς, ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια και απειλούν να κατακλύσουν τις αγορές, υποσχόμενοι μεγάλες τιμές και κέρδη στους υποψήφιους πελάτες.

Μεταξύ άλλων, με την επιστολή αποκαλύπτεται ότι τα «στέκια» δε διαθέτουν τα αναγκαία συστήματα μηχανογράφησης, αλλά ούτε και ειδικευμένο προσωπικό. Στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν εκδίδουν παραστατικά αγοράς, εξοφλώντας πολλές φορές τη συναλλαγή με τρόπο ώστε να οδηγούνται πολλοί παραγωγοί προ εκπλήξεως όταν κάνουν δηλώσεις για το ΟΣΔΕ (Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Ελέγχου) ή όταν επιχειρήσουν να λάβουν την επιστροφή ΦΠΑ που δικαιούνται.

Παρόλα αυτά, με την έκδοση ενός απλού Τιμολόγιου Αγοράς Αγροτικών Προϊόντων (όπως συνηθίζεται), έχουν τη δυνατότητα εξαγωγών εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης και μετέπειτα προώθηση προϊόντος προς Τρίτες Χώρες (Ουκρανία, Ρωσία, Σκόπια, Αλβανία κ.λπ.) χωρίς την απαραίτητη επεξεργασία των φρούτων, όπως διαλογή, διαχωρισμός βάσει μεγέθους, πρόψυξη κ.ά. Έτσι ουσιαστικά η διακίνηση δεν γίνεται απευθείας από την παραγωγό χώρα Ελλάδα.

Αυτή η «πρόχειρη» διακίνηση των προϊόντων από τα στέκια –σημειώνεται στην επιστολή– καταλήγει να προτιμάται από πολλές αλυσίδες σούπερμαρκετ, αλλά και εμπόρους του εξωτερικού προς άλλες χώρες (όπως Ιταλία, Ισπανία, Μαρόκο κ.ά.), με αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται το ελληνικό προϊόν όταν φτάνει στα ράφια των αγορών του εξωτερικού.

Παράλληλα, οι εν λόγω χώροι δεν διαθέτουν την απαραίτητη πιστοποίηση για τις πωλήσεις και δεν εφαρμόζουν κανένα πρωτόκολλο Διασφάλισης Παραγωγής και Ποιότητας. H μη Αναγγελία Εξαγωγής Προϊόντων στην αρμόδια Διεύθυνση Γεωργίας από τους «εμπόρους» έχει ως αποτέλεσμα να δυσχεραίνει το ήδη βεβαρυμμένο πρόγραμμα των κατά τόπους γεωπόνων. Επίσης:

- Δεν ανήκουν σε κανένα μητρώο εμπόρων, δεν κατέχουν άδεια ή αριθμό μητρώου εξαγωγέα, οπότε καθιστά παράνομη την εξαγωγή από μόνη της.

- Δεν είναι δηλωμένα στην εφορία, με αποτέλεσμα τη μη καταβολή φόρων και εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών, αφού λειτουργούν παράνομα στερώντας από το δημόσιο ποσά από φόρους και κρατήσεις.

- Δεν διαθέτουν κανένα μηχανολογικό εξοπλισμό, γεφυροπλάστιγγες, ψυκτικούς θαλάμους για συντήρηση των φρούτων, εργάζονται σε αυτά ανασφάλιστα άτομα, προωθώντας τη μαύρη και ανασφάλιστη εργασία, χωρίς να έχουν τα απαραίτητα προσόντα, όπως διπλώματα κ.ά., χρησιμοποιώντας, μάλιστα, ανασφάλιστα και αδήλωτα μηχανήματα, κλάρκ κ.λπ.

Ξεκινούν έλεγχοι

Με αυστηρούς ελέγχους στα σημεία εμπορίας του προϊόντος απειλούν οι αρμόδιες υπηρεσίες, επιστρατεύοντας το νόμο του 2007, με τον οποίο επιχειρήθηκε να μπει τάξη στον κλάδο.

Με ανακοίνωσή της η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Πέλλας αναφέρει ότι, προκειμένου να διασφαλιστεί η ποσοτική και ποιοτική παραλαβή της πρώτης ύλης των συμπύρηνων ροδάκινων που προορίζονται για τη μεταποίηση, θα πρέπει όσοι ενδιαφερόμενοι δεν έχουν ακόμη καταθέσει τα δικαιολογητικά, να προβούν άμεσα στις σχετικές ενέργειες, καθώς ξεκινούν οι έλεγχοι από την ειδική Επιτροπή Ελέγχου για την εφαρμογή των προβλεπομένων μέτρων.

Ειδικότερα, όλοι όσοι συγκεντρώνουν και διακινούν ροδάκινα συμπύρηνα προς μεταποίηση θα πρέπει να διαθέτουν τη σχετική άδεια που προβλέπει η Υπουργική Απόφαση και χορηγείται μετά από εισήγηση από την ορισθείσα –με απόφαση του αντιπεριφερειάρχη Πέλλας– Επιτροπή.