Το ξανασκέφτονται οι Έλληνες παραγωγοί για το βαμβάκι

Του ΝΙΚΟΥ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ

(filippidis@paragogi.net)

Στην Αμερική οι βαμβακοπαραγωγοί το ξανασκέφτονται, ενώ στην Ελλάδα ήδη αρκετοί αλλάζουν απόφαση στο παρά πέντε της σποράς και επιλέγουν και φέτος το «λευκό χρυσό».

Η άνοδος τις τελευταίες εβδομάδες κατά 20% της χρηματιστηριακής τιμής του προϊόντος, λόγω των εκτιμήσεων για μείωση των αποθεμάτων, αλλάζει την εικόνα στην παραγωγή του βαμβακιού. Στην Ελλάδα η μείωση της παραγωγής υπολογιζόταν στο 25%, αλλά τώρα η εκτίμηση έχει «μαζευτεί» στο -20% περίπου.

Εδώ και καιρό στα αγροτικά στέκια και στα καταστήματα γεωργικών εφοδίων το μόνιμο θέμα συζήτησης ήταν το βαμβάκι. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν οι περισσότεροι ήταν «βαμβάκι ούτε στη γλάστρα»! Η απειλή δεν έμεινε στα λόγια: η γη πρασίνισε, καθώς η καλλιέργεια κυρίως του σκληρού σίτου αντικατέστησε μέρος από αυτή του βαμβακιού. Όπως υποστηρίζουν οι παραγωγοί, αυτό οφείλεται στην αύξηση του κόστους καλλιέργειας που υπήρξε λόγω των προβλημάτων στην αντιμετώπιση του πράσινου σκουληκιού, αλλά και στις καλύτερες τιμές που είχαμε πέρσι στις «ανταγωνιστικές» καλλιέργειες των δημητριακών.

Τις τελευταίες μέρες, ωστόσο, προς το τέλος της σποράς (λήγει την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου) τα δεδομένα άρχισαν να αλλάζουν και μαζί και οι απόψεις των παραγωγών. Η αρχή έγινε με τις ανακοινώσεις της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής Βάμβακος (ICAC), η οποία, για την εμπορική περίοδο 2013-14, προέβλεπε τελικά άνοδο των τιμών. Τη νέα της εκτίμηση η ICAC τη συνόδευσε με την πρόβλεψη ότι τα παγκόσμια αποθέματα θα μειωθούν κατά 250.000 τόνους, περιορίζοντάς τα στους 1,2 εκατ. τόνους την περίοδο 2013-14, παρά τον κινεζικό παράγοντα, ο οποίος διαθέτει το ήμισυ των αποθεμάτων του παγκόσμιου βαμβακιού. Παράλληλα, προχώρησε σε αναθεώρηση των προβλέψεών της για την παγκόσμια παραγωγή, αυξάνοντάς την κατά 910.000 τόνους, στους 23,5 εκατ. τόνους, παρά τις προβλέψεις για μείωση των εκτάσεων κατά 2%. Το εντυπωσιακό είναι ότι η ICAC εκτιμά ο δείκτης των φυσικών τιμών (Cotlook A index) θα καταγράψει άλμα 31%.

«Στροφή» των παραγωγών

Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι αρκετοί Αμερικανοί παραγωγοί να έχουν ήδη αλλάξει απόφαση και να επιλέξουν και φέτος την παραγωγή βάμβακος, περιορίζοντας τις απώλειες από πλευράς παραγωγής σε σχέση με φέτος σε μονοψήφιο νούμερο. Το κλίμα επηρέασαν και οι εκτιμήσεις του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας, σύμφωνα με τις οποίες τα αποθέματα σιτηρών και σόγιας είναι τελικά υψηλότερα από τις εκτιμήσεις της αγοράς.

Για την Ελλάδα, τη σημαντικότερη βαμβακοπαραγωγό χώρα της Ευρώπης, οι Αμερικανοί εκτιμούν ότι η παραγωγή βάμβακος θα καταγράψει πτώση 25% φέτος, καθώς οι αγρότες στρέφονται στην καλλιέργεια πιο επικερδών προϊόντων, όπως τα σιτηρά και ο αραβόσιτος, σύμφωνα με έκθεση μονάδας του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας, όπως μεταδίδει το πρακτορείο Bloomberg. Η καλλιέργεια μπορεί να μειωθεί στους 200.000 μετρικούς τόνους την περίοδο 2013-2014, που ξεκινά τον Αύγουστο, από 265.000 τόνους την τρέχουσα περίοδο, σύμφωνα με την αρμόδια υπηρεσία. Τα στοιχεία αυτά είναι μάλιστα χαμηλότερα από τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου, που εκτιμούν παραγωγή 300.000 τόνων.

Σημειώνεται ότι το βαμβάκι αντιπροσωπεύει ποσοστό μεγαλύτερο του 8% της συνολικής αγροτικής παραγωγής της Ελλάδας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, η Τουρκία αγόρασε περίπου το 35% της παραγωγής του 2011-2012.

Όπως υποστηρίζουν οικονομολόγοι στις ΗΠΑ, η μείωση των τιμών καλαμποκιού, που παρουσιάστηκε το τελευταίο χρονικό διάστημα, έχει βοηθήσει το βαμβάκι να γίνει πιο κερδοφόρα και ανταγωνιστική καλλιέργεια. Έτσι αναμένονται περισσότερα στρέμματα με βαμβάκι απ’ ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί.
Η έκθεση του USDA αναφέρει ακόμη ότι το 2013 στις Πολιτείες της Φλόριντας και της Γεωργίας αναμένεται να υπάρξει μικρή αύξηση των εκτάσεων καλλιέργειας σε σχέση με τις περσινές, ενώ ρεκόρ εκτάσεων αναμένεται να καταγραφεί σε Αρκάνσας, Λουιζιάνα, Μισισιπή, Νέο Μεξικό και Οκλαχόμα. Στις υπόλοιπες πολιτείες όμως φέτος αναμένεται να καταγραφεί μείωση των εκτάσεων.

Η παραγωγή στην Ελλάδα

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΠΕΚΕΠΕ που δημοσιοποιήθηκαν για το 2012, στην Ελλάδα καλλιεργήθηκαν 2.853.512 στρέμματα από 52.786 παραγωγούς, οι οποίοι παρέδωσαν στα εκκοκκιστήρια 774.214,432 χιλιάδες τόνους βαμβακιού, ήτοι 271 κιλά μέση απόδοση. Σε βασικούς βαμβακοπαραγωγικούς νομούς, όπως αυτός της Λάρισας, όπου παράγεται το 1/5 της ελληνικής παραγωγής, το 2012 καλλιεργήθηκαν 426.109 στρέμματα από 7.070 παραγωγούς, οι οποίοι παρέδωσαν 147.544,618 χιλιάδες τόνους, με μέση παραγωγή 346 κιλά. Στο νομό Καρδίτσας καλλιεργήθηκαν 469.625 στρέμματα από 9.474 παραγωγούς, οι οποίοι παρέδωσαν 113.971 χιλιάδες τόνους, δηλαδή 243 κιλά μέση παραγωγή. Στον νομό Τρικάλων καλλιεργήθηκαν 113.714 στρέμματα από 2.730 αγρότες, οι οποίοι παρέδωσαν 30.704 τόνους, με μέση στρεμματική απόδοση 270 κιλά. Τέλος, στο νομό Μαγνησίας 1.069 αγρότες καλλιέργησαν 78.054 στρέμματα και «έβγαλαν» 27.009 τόνους, μέση απόδοση 346 κιλά.